Οι γερές φιλίες μπορούν να προστατεύσουν τους εργένηδες από την κατάθλιψη και την πορνογραφία

Νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Sexual Health & Compulsivity οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι στενές φιλίες μπορεί να προστατεύουν τους εργένηδες άνδρες από την κατάθλιψη που σχετίζεται με τη χρήση πορνογραφίας όταν αυτή συγκρούεται με την ηθική τους. Τα ευρήματα δείχνουν ότι, όταν οι εργένηδες παρακολουθούν πορνογραφικό υλικό αλλά θεωρούν την πράξη αυτή λανθασμένη, αυτή η σύγκρουση μπορεί να αυξήσει τη μοναξιά, που με τη σειρά της μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη. Ωστόσο, οι στενοί δεσμοί με έναν καλύτερο φίλο φαίνεται να μειώνουν το ψυχολογικό βάρος αυτής της ηθικής σύγκρουσης.

H χρήση πορνογραφίας είναι κοινό φαινόμενο, ιδιαίτερα μεταξύ των ανδρών. Αν και πολλές έρευνες έχουν εξετάσει τις επιπτώσεις της στο πλαίσιο των ερωτικών σχέσεων, λίγες έχουν μελετήσει τι συμβαίνει όταν εργένηδες άνδρες βιώνουν ψυχική δυσφορία εξαιτίας των συνηθειών τους. Πολλοί άνδρες αναφέρουν εσωτερική σύγκρουση όταν η συμπεριφορά τους έρχεται σε αντίθεση με τις προσωπικές ή θρησκευτικές τους αξίες.

Αυτό το χάσμα μεταξύ αξιών και συμπεριφοράς, γνωστό ως «ηθική ασυμφωνία» (moral incongruence), έχει συνδεθεί με συναισθηματική δυσφορία σε προηγούμενες έρευνες. Ωστόσο, οι συγκεκριμένοι μηχανισμοί μέσω των οποίων αυτή η δυσφορία εξελίσσεται και κατά πόσο οι υποστηρικτικές φιλίες μπορούν να μετριάσουν τις επιπτώσεις της δεν είχαν εξερευνηθεί πλήρως στους εργένηδες άνδρες.

Καθώς ο αριθμός των εργένηδων ενηλίκων αυξάνεται, και μαζί του και οι κοινωνικές και συναισθηματικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, οι ερευνητές επιδίωξαν να κατανοήσουν πώς η ηθική σύγκρουση γύρω από την πορνογραφία επηρεάζει την ψυχική υγεία των εργένηδων. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη σεξουαλική ντροπή, τη μοναξιά και στον ρόλο των ασφαλών φιλιών ως πιθανών προστατευτικών παραγόντων.

Η μελέτη εξέτασε 167 εργένηδες άνδρες ηλικίας 19 έως 30 ετών που έκανα χρήση πορνογραφικού υλικού τους τελευταίους έξι μήνες. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν διαδικτυακά ερωτηματολόγια που αξιολογούσαν διάφορες ψυχολογικές μεταβλητές: τη συχνότητα χρήσης πορνογραφίας, τον βαθμό ηθικής αποδοκιμασίας της, τα συναισθήματα σεξουαλικής ντροπής, τη μοναξιά, τα συμπτώματα κατάθλιψης και την ασφάλεια του δεσμού τους με τον καλύτερό τους φίλο.

Για να αξιολογήσουν την «ηθική ασυμφωνία», οι ερευνητές συνδύασαν δύο δείκτες: πόσο συχνά οι συμμετέχοντες έκαναν χρήση πορνογραφίας και πόσο έντονα θεωρούσαν τη χρήση αυτή ηθικά λανθασμένη. Έτσι, μπόρεσαν να προσδιορίσουν το επίπεδο εσωτερικής σύγκρουσης κάθε ατόμου.

Οι στατιστικές αναλύσεις έδειξαν ότι υψηλότερα επίπεδα ηθικής ασυμφωνίας συνδέονται με αυξημένη σεξουαλική ντροπή. Η ντροπή αυτή με τη σειρά της συνδέθηκε με μεγαλύτερη μοναξιά και πιο έντονα συμπτώματα κατάθλιψης. Το μοτίβο αυτό δείχνει μια πιθανή αλυσίδα: άνδρες που χρησιμοποιούν πορνογραφία αλλά νιώθουν ότι αυτό είναι λάθος βιώνουν ντροπή, η οποία οδηγεί σε κοινωνική απόσυρση και απομόνωση, και τελικά σε κατάθλιψη.

Ωστόσο, η ύπαρξη μιας στενής, ασφαλούς φιλίας φάνηκε να αλλάζει αυτή τη δυναμική. Οι άνδρες που ένιωθαν συναισθηματική ασφάλεια στη φιλία τους ήταν λιγότερο πιθανό να βιώσουν έντονη σεξουαλική ντροπή, ακόμα κι αν αντιμετώπιζαν ηθική σύγκρουση σχετικά με τη χρήση πορνογραφίας. Επίσης, οι σταθερές φιλίες μείωσαν τη σύνδεση μεταξύ ηθικής ασυμφωνίας και κατάθλιψης. Αντίθετα, οι άνδρες με ανασφαλείς δεσμούς (φοβία εγκατάλειψης ή αποφυγή συναισθηματικής οικειότητας) βίωναν εντονότερα τις αρνητικές συνέπειες. Τα αποτελέσματα, πάντως, επιβεβαίωσαν ότι οι στενές φιλίες μπορούν να «σπάσουν» αυτή την αλυσίδα, μειώνοντας τον κίνδυνο κατάθλιψης.

Ο συγγραφέας της μελέτης, Brandon Waggoner, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Liberty, δήλωσε:

«Ειλικρινά εξεπλάγην με το πόσο σημαντικές ήταν οι φιλίες. Περίμενα να παίζουν κάποιο ρόλο, αλλά η δύναμη της προστατευτικής τους επίδρασης ήταν μεγαλύτερη απ’ ό,τι φανταζόμουν. Μου έδειξε ότι οι φιλίες δεν είναι απλώς κάτι “ωραίο να έχεις”, μπορούν πραγματικά να κάνουν τη διαφορά στην ευημερία κάποιου».

«Το κύριο συμπέρασμα είναι ότι όταν κάποιος νιώθει περίεργα για τη χρήση πορνογραφίας, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ντροπή, που τροφοδοτεί τη μοναξιά και την κατάθλιψη. Όμως το ελπιδοφόρο είναι ότι οι ισχυρές, ασφαλείς φιλίες μπορούν να προστατεύσουν από αυτές τις επιπτώσεις. Οι φιλίες δεν εξαλείφουν τη σύγκρουση, αλλά την κάνουν λιγότερο επιζήμια. Είναι μια υπενθύμιση του πόσο δυνατές είναι οι υγιείς σχέσεις για την ψυχική υγεία».

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

«Το πιο σημαντικό είναι να θυμόμαστε ότι αυτή η μελέτη δεν αφορά την “κρίση” της πορνογραφίας αφορά την κατανόηση του πώς οι αξίες και οι συμπεριφορές των ανθρώπων μπορεί να συγκρούονται και να προκαλούν δυσφορία. Πολλοί το βιώνουν σιωπηλά και μπορεί να νιώθουν απομονωμένοι. Το να γνωρίζουμε ότι οι φιλίες μπορούν να κάνουν τόσο μεγάλη διαφορά είναι ενθαρρυντικό. Είναι μια υπενθύμιση ότι η ανθρώπινη σύνδεση και η υποστήριξη είναι πραγματικά ισχυρά εργαλεία για την ψυχική υγεία».