Αυτό το νέο φάρμακο θα μπορούσε να βοηθήσει τους ασθενείς με μετατραυματικό στρες

Γνωρίζατε ότι οι ασθενείς με διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD) συχνά δυσκολεύονται να ξεχάσουν τραυματικές αναμνήσεις, ακόμη και πολύ καιρό μετά την παρέλευση του κινδύνου; Αυτή η αδυναμία εξάλειψης των αναμνήσεων που έχουν προκαλέσει φόβο προβληματίζει εδώ και καιρό τους επιστήμονες και αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για τη θεραπεία της διαταραχής, καθώς τα υπάρχοντα φάρμακα που στοχεύουν τους υποδοχείς σεροτονίνης προσφέρουν περιορισμένη ανακούφιση μόνο σε ένα υποσύνολο ασθενών.

Σε μια νέα μελέτη, επιστήμονες στο Ινστιτούτο Βασικών Επιστημών (IBS) και στο Πανεπιστήμιο EwhaWomans αποκάλυψαν ένα νέο εγκεφαλικό μηχανισμό που προκαλεί τη διαταραχή μετατραυματικού στρες — και ένα πολλά υποσχόμενο φάρμακο που μπορεί να εξαλείψει τις επιπτώσεις της.

Όπως μεταδίδει το Science Daily, με επικεφαλής το Δρ. C. Justin LEE στο Κέντρο IBS για τη Γνώση και την Κοινωνικότητα και τον καθηγητή LYOO In Kyoon στο Πανεπιστήμιο Ewha Womans, η ομάδα έδειξε ότι η υπερβολική παραγωγή GABA (γ-αμινοβουτυρικό οξύ) από τα αστροκύτταρα επηρεάζει αρνητικά την ικανότητα του εγκεφάλου να διαγράφει τις αναμνήσεις που έχουν προκαλέσει φόβο. Αυτό το έλλειμμα είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό της διαταραχής μετατραυματικού στρες και εξηγεί γιατί οι τραυματικές αναμνήσεις μπορούν να επιμένουν πολύ μετά την παρέλευση της απειλής.

Το πιο σημαντικό είναι ότι οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ένα φάρμακο που ονομάζεται KDS2010, το οποίο μπλοκάρει επιλεκτικά το ένζυμο μονοαμινοξειδάσης Β που είναι υπεύθυνο για αυτήν την ανώμαλη παραγωγή GABA, μπορεί να αντιστρέψει συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά της PTSD σε ποντίκια. Το φάρμακο έχει ήδη περάσει με επιτυχία τις δοκιμές Φάσης 1 σε ανθρώπους.

Για να αποκαλύψουν την προέλευση αυτής της περίσσειας GABA, οι ερευνητές εξέτασαν μεταθανάτιο ανθρώπινο εγκεφαλικό ιστό και χρησιμοποίησαν μοντέλα ποντικών με συμπτώματα παρόμοια της PTSD. Ανακάλυψαν ότι τα αστροκύτταρα, όχι οι νευρώνες, παρήγαγαν μη φυσιολογικές ποσότητες GABA μέσω του ενζύμου μονοαμινοξειδάση Β (MAOB). Αυτό το GABA που προέρχεται από αστροκύτταρα επηρέασε τη νευρωνική δραστηριότητα, εμποδίζοντας την ικανότητα του εγκεφάλου να ξεχνά τραυματικές αναμνήσεις.

Όταν οι ερευνητές χορήγησαν το KDS2010, έναν εξαιρετικά επιλεκτικό, αναστρέψιμο αναστολέα MAOB που αναπτύχθηκε για το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου, τα ποντίκια εμφάνισαν ομαλοποιημένη εγκεφαλική δραστηριότητα και ήταν σε θέση να σβήσουν τις αναμνήσεις φόβου. Το φάρμακο μείωσε τα επίπεδα GABA, αποκατέστησε τη ροή του αίματος στο mPFC και επανενεργοποίησε τους μηχανισμούς εξαφάνισης μνήμης. Η μελέτη επιβεβαιώνει έτσι την αστροκυτταρική MAOB ως κεντρικό παράγοντα των συμπτωμάτων PTSD και την αναστολή της MAOB ως βιώσιμη θεραπευτική οδό.

Σημαντική πρόκληση της μελέτης ήταν η σύνδεση κλινικών ευρημάτων σε ανθρώπους με κυτταρικούς μηχανισμούς στο εργαστήριο. Οι ερευνητές αντιμετώπισαν αυτό το πρόβλημα εφαρμόζοντας μια στρατηγική «αντίστροφης μετάφρασης»: ξεκίνησαν με κλινικές σαρώσεις εγκεφάλου και προχώρησαν κάνοντας βήματα προς τα πίσω για να εντοπίσουν την πηγή δυσλειτουργίας στα κύτταρα, στη συνέχεια επιβεβαίωσαν το μηχανισμό και δοκίμασαν τις επιδράσεις των φαρμάκων σε ζωικά μοντέλα. Αυτή η προσέγγιση συνέβαλε σημαντικά στην κατανόηση του πώς τα νευρογλοιακά κύτταρα διαμορφώνουν ενεργά τα ψυχιατρικά συμπτώματα.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Ο διευθυντής C. Justin LEE, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης, τόνισε ότι «αυτή η εργασία αποτελεί ένα επιτυχημένο παράδειγμα αντίστροφης μεταφραστικής έρευνας, όπου τα κλινικά ευρήματα σε ανθρώπους οδήγησαν στην ανακάλυψη υποκείμενων μηχανισμών σε ζωικά μοντέλα. Αναγνωρίζοντας το αστροκυτταρικό GABA ως παθολογικό παράγοντα στη διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD) και στοχεύοντάς το μέσω της αναστολής της MAOB, η μελέτη ανοίγει έναν εντελώς νέο δρόμο για τη θεραπεία, όχι μόνο για τη διαταραχή μετατραυματικού στρες αλλά και για άλλες νευροψυχιατρικές διαταραχές όπως η κρίση πανικού, η κατάθλιψη και η σχιζοφρένεια».