Xημική ουσία του εγκεφάλου συνδέεται με το τραύμα και την κατάθλιψη

Νευροεπιστήμονες από τα Πανεπιστήμια Κολούμπια και ΜακΓκίλ εντόπισαν μια χημική ουσία του εγκεφάλου που φαίνεται να προκαλεί κατάθλιψη και αυτοκτονικές σκέψεις σε άτομα που αντιμετώπισαν τραύμα ή δυσκολίες κατά την παιδική ηλικία. Oι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα υψηλά επίπεδα μιας πρωτεΐνης που σχετίζεται με το στρες, η οποία ονομάζεται SGK1, συνδέονται στενά με την εμφάνιση κατάθλιψης σε άτομα που υπέστησαν αντιξοότητες ως παιδιά. Αυτή η ανακάλυψη ανοίγει την πόρτα σε ένα νέο τύπο αντικαταθλιπτικού που μπλοκάρει τη δραστηριότητα της SGK1 και μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικό για άτομα που είχαν παραμεληθεί ή κακοποιηθεί στην παιδική τους ηλικία.

Μελέτες δείχνουν ότι περίπου το 60% των ενηλίκων στις Ηνωμένες Πολιτείες που έχουν διαγνωστεί με μείζονα κατάθλιψη και περίπου τα 2/3 όσων αποπειρώνται να αυτοκτονήσουν βίωσαν κάποια μορφή τραύματος ή αντιξοότητας κατά την παιδική ηλικία.

«Τα υπάρχοντα αντικαταθλιπτικά είναι συχνά λιγότερο αποτελεσματικά για άτομα με ιστορικό αντιξοοτήτων στην παιδική ηλικία, τα οποία αντιπροσωπεύουν μεγάλο ποσοστό ενηλίκων με κατάθλιψη», λέει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Christoph Anacker, επίκουρος καθηγητής κλινικής νευροβιολογίας στο Τμήμα Ψυχιατρικής στο Κολλέγιο Ιατρών και Χειρουργών Vagelos του Πανεπιστημίου Κολούμπια.

Οι αντιξοότητες στην παιδική ηλικία (όπως η σωματική κακοποίηση ή η παραμέληση) είναι ένας από τους ισχυρότερους προγνωστικούς παράγοντες κατάθλιψης στην ενήλικη ζωή.

Ενώ τα κοινά αντικαταθλιπτικά όπως τα SSRI είναι ωφέλιμα για πολλούς ανθρώπους, είναι λιγότερο αποτελεσματικά για όσους έχουν βιώσει τραύμα ως παιδιά. «Αυτό υποδηλώνει ότι οι βιολογικές διεργασίες που οδηγούν στην κατάθλιψη και στις αυτοκτονικές τάσεις γενικά μπορεί να διαφέρουν από εκείνες των ατόμων με λιγότερο άγχος κατά την παιδική ηλικία», εξηγεί ο Anacker.

Πριν από περίπου 10 χρόνια, η ομάδα του Anacker ανακάλυψε ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα της SGK1 - μιας πρωτεΐνης που ανταποκρίνεται στο στρες - στο αίμα ασθενών με κατάθλιψη που δεν λάμβαναν φαρμακευτική αγωγή.

Στην τελευταία έρευνα, οι επιστήμονες εξέτασαν τους εγκεφάλους ενηλίκων που είχαν αυτοκτονήσει και διαπίστωσαν αυξημένα επίπεδα SGK1. Όσοι είχαν υποστεί τραύμα στην παιδική ηλικία εμφάνισαν τις υψηλότερες συγκεντρώσεις, έως και διπλάσιες από άλλους που είχαν επίσης αυτοκτονήσει.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Οι ερευνητές μελέτησαν επίσης παιδιά που εκτέθηκαν σε πρώιμες αντιξοότητες και ανακάλυψαν ότι όσα έφεραν γενετικές παραλλαγές που αυξάνουν την παραγωγή SGK1 ήταν πιο πιθανό να εμφανίσουν κατάθλιψη ως εφήβοι. Αυτά τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι η SGK1 αποτελεί βιολογικό παράγοντα κατάθλιψης και αυτοκτονικής συμπεριφοράς, ιδιαίτερα μεταξύ των ατόμων που έχουν υποστεί τραύμα κατά την παιδική ηλικία.