Τα μακροχρόνια υψηλά επίπεδα στρες ενέχουν κινδύνους για την ψυχική υγεία των παιδιών
22 September 2025, 10:00
Τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης στα μαλλιά αποκαλύπτουν κρυμμένους κινδύνους για την ψυχική υγεία σε παιδιά με χρόνιες ασθένειες, προσφέροντας στους γιατρούς ένα μη επεμβατικό εργαλείο για την πρόβλεψη και την πρόληψη μελλοντικών συναισθηματικών προκλήσεων. Ειδικότερα, τα μακροχρόνια επίπεδα στρες, που μετριόνται μέσω δειγμάτων μαλλιών, μπορεί να παρέχουν σημαντικές ενδείξεις σχετικά με τους κινδύνους ψυχικής υγείας σε παιδιά με χρόνιες σωματικές παθήσεις (CPI), σύμφωνα με νέα έρευνα του Πανεπιστημίου του Waterloo.
Υπολογίζεται ότι το 40% των παιδιών στον Καναδά ζουν με χρόνιες σωματικές παθήσεις - ένας αριθμός που αυξάνεται σταθερά εδώ και δεκαετίες. Αυτά τα παιδιά αντιμετωπίζουν πολύ υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων ψυχικής υγείας από τους υγιείς συνομηλίκους τους, γεγονός που τα θέτει σε μεγαλύτερο κίνδυνο για κακή ποιότητα ζωής, αυτοκτονικές τάσεις και άλλα σχετικά προβλήματα.
«Το να ζεις με μια χρόνια πάθηση σημαίνει ότι αντιμετωπίζεις καθημερινές προκλήσεις όπως η λήψη φαρμάκων, οι απουσίες από το σχολείο και η προσαρμογή δραστηριοτήτων, τα οποία μπορούν να έχουν σοβαρό συναισθηματικό αντίκτυπο», δήλωσε η Emma Littler, υποψήφια διδάκτορας στις Επιστήμες Δημόσιας Υγείας στο Waterloo και κύρια συγγραφέας της μελέτης.
«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι το χρόνιο στρες, που μετράται μέσω δειγμάτων από το τριχωτό της κεφαλής, θα μπορούσε να βοηθήσει στον εντοπισμό παιδιών με χρόνιες σωματικές παθήσεις (CPI) που διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης προβλημάτων ψυχικής υγείας. Αυτό ανοίγει το δρόμο για έγκαιρη και πιο στοχευμένη υποστήριξη».
Η μελέτη παρακολούθησε 244 παιδιά από τον Καναδά με χρόνιες σωματικές παθήσεις για διάστημα 4 ετών, μετρώντας το στρες χρησιμοποιώντας κορτιζόλη στα μαλλιά - ένα βιολογικό δείκτη που αντικατοπτρίζει τα επίπεδα στρες με την πάροδο του χρόνου. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι περισσότερα από τα 2/3 αυτών των παιδιών είχαν υπερβολικά υψηλά επίπεδα κορτιζόλης. Αυτά τα παιδιά ήταν επίσης πιο πιθανό να εμφανίσουν συμπτώματα κατάθλιψης, άγχους ή άλλων προβλημάτων ψυχικής υγείας σε σύγκριση με συνομηλίκους των οποίων τα επίπεδα κορτιζόλης μειώθηκαν με την πάροδο του χρόνου.
Όταν οι ερευνητές συνέκριναν αυτά τα μοτίβα με αναφορές σχετικά με προβλήματα ψυχικής υγείας και συμπεριφοράς, διαπίστωσαν ότι τα παιδιά των οποίων τα επίπεδα κορτιζόλης μειώθηκαν με την πάροδο του χρόνου εμφάνισαν μειωμένα συμπτώματα άγχους, κατάθλιψης και προβλημάτων συμπεριφοράς από εκείνα των οποίων τα επίπεδα κορτιζόλης παρέμειναν υψηλά.
«Ο έγκαιρος εντοπισμός αυτών των παραγόντων κινδύνου θα μπορούσε να βοηθήσει τους γιατρούς και τις οικογένειες να παρέμβουν πριν εμφανιστούν συναισθηματικές και συμπεριφορικές δυσκολίες», δήλωσε ο Δρ. Mark Ferro, καθηγητής στη Σχολή Επιστημών Δημόσιας Υγείας του Waterloo και συγγραφέας της μελέτης.
«Η κορτιζόλη στα μαλλιά προσφέρει ένα μη επεμβατικό βιοδείκτη που θα μπορούσε κάποια μέρα να χρησιμοποιηθεί για τον έλεγχο των παιδιών και την παρακολούθηση του κατά πόσον οι θεραπείες ή τα προγράμματα υποστήριξης βοηθούν στη μείωση του στρες». Η μελέτη με τίτλο «Συσχέτιση μεταξύ κορτιζόλης στα μαλλιά και ψυχοπαθολογίας σε παιδιά με χρόνια σωματική ασθένεια» δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Stress and Health.
