Ανοσοποιητικό σύστημα και άγχος συνδέονται άμεσα

Τα φυσικά φονικά κύτταρα (NaturalKiller– NK) αποτελούν βασικούς«φρουρούς» του ανοσοποιητικού συστήματος. Συμβάλλουν στον έλεγχο των λοιμώξεων στοχεύοντας έγκαιρα εισβάλλοντες μικροοργανισμούς, ξένα σώματα και κατεστραμμένα ή μολυσμένα κύτταρα, περιορίζοντας έτσι την εξάπλωσή τους. Τα NK κύτταρα κυκλοφορούν στο αίμα ή παραμένουν εγκατεστημένα σε συγκεκριμένους ιστούς και όργανα. Όταν ο αριθμός τους μειώνεται υπερβολικά, το ανοσοποιητικό σύστημα ενδέχεται να μη λειτουργεί σωστά, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών. Η αγχώδης διαταραχή και η αϋπνία είναι γνωστό ότι παρεμβαίνουν στη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Καθώς τα φαινόμενα αυτά εμφανίζονται ολοένα και συχνότερα, ερευνητές στη Σαουδική Αραβία μελέτησαν τη σχέση τους με τα επίπεδα των NK κυττάρων σε νεαρές φοιτήτριες. Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Frontiers in Immunology.

«Διαπιστώσαμε ότι στις φοιτήτριες με συμπτώματα αϋπνίας, ο αριθμός και το ποσοστό των συνολικών NK κυττάρων, καθώς και των υποπληθυσμών τους, ήταν μειωμένα», ανέφερε η πρώτη συγγραφέας της μελέτης, δρ. Renad Alhamawi, επίκουρη καθηγήτρια ανοσολογίας και ανοσοθεραπείας στο Πανεπιστήμιο Taibah. «Αντίστοιχα, οι φοιτήτριες με συμπτώματα γενικευμένου άγχους εμφάνιζαν χαμηλότερο ποσοστό και αριθμό κυκλοφορούντων NK κυττάρων και των υποκατηγοριών τους, σε σύγκριση με όσες δεν παρουσίαζαν συμπτώματα».

Σχεδιασμός της μελέτης και προφίλ υγείας των φοιτητριών

Στην έρευνα συμμετείχαν 60 φοιτήτριες ηλικίας 17 έως 23 ετών. Κάθε συμμετέχουσα συμπλήρωσε τρία ερωτηματολόγια που αφορούσαν κοινωνικοδημογραφικά στοιχεία, καθώς και συμπτώματα άγχους και αϋπνίας, τα οποία περιγράφηκαν από τις ίδιες. Σύμφωνα με τις απαντήσεις, περίπου το 53% των φοιτητριών παρουσίαζε διαταραχές ύπνου συμβατές με αϋπνία, ενώ το 75% ανέφερε συμπτώματα άγχους. Από αυτές, περίπου το 17% και το 13% κατηγοριοποιήθηκαν ως μέτρια και σοβαρά περιστατικά αντίστοιχα.

Επιπλέον, ελήφθησαν δείγματα αίματος για τη μέτρηση των διαφορετικών τύπων NK κυττάρων. Τα NK κύτταρα διακρίνονται σε δύο βασικές υποομάδες. Η πρώτη, CD16⁺CD56^dim, αποτελεί την πλειονότητα των περιφερικών NK κυττάρων και έχει κυτταροτοξική δράση, δηλαδή μπορεί να καταστρέφει κύτταρα που απειλούν τον οργανισμό. Η δεύτερη, CD16⁺CD56^high, είναι λιγότερο συχνή και συμβάλλει κυρίως στην απελευθέρωση πρωτεϊνών-σηματοδοτών που ρυθμίζουν την ανοσολογική απόκριση. Και οι δύο υποομάδες θεωρούνται κυκλοφορούντα NK κύτταρα.

Πώς το άγχος και η αϋπνία επηρεάζουν τα NK κύτταρα

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι φοιτήτριες με συμπτώματα άγχους είχαν σημαντικά χαμηλότερο ποσοστό και αριθμό κυκλοφορούντων NK κυττάρων και των υποτύπων τους σε σύγκριση με τις φοιτήτριες χωρίς συμπτώματα. Η σοβαρότητα του άγχους έπαιξε επίσης ρόλο: όσες παρουσίαζαν μέτρια ή σοβαρά συμπτώματα είχαν αισθητά μειωμένο ποσοστό NK κυττάρων, ενώ στις ήπιες περιπτώσεις η μείωση ήταν μικρή και στατιστικά μη σημαντική. Στις φοιτήτριες με αϋπνία, υψηλότερα επίπεδα άγχους συσχετίστηκαν με χαμηλότερα επίπεδα συνολικών περιφερικών NK κυττάρων.

Επιπτώσεις στη λειτουργία του ανοσοποιητικού

Η μείωση των NK κυττάρων μπορεί να αποδυναμώσει την ανοσολογική άμυνα, αυξάνοντας τον κίνδυνο λοιμώξεων, καρκίνου και ψυχικών διαταραχών, όπως η κατάθλιψη. Όπως εξηγεί η Alhamawi, η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ψυχολογικοί στρεσογόνοι παράγοντες επηρεάζουν την κατανομή και τη δραστηριότητα των ανοσοκυττάρων μπορεί να προσφέρει πολύτιμες γνώσεις για τους μηχανισμούς της φλεγμονής και της καρκινογένεσης.

Οι ερευνητές επισημαίνουν περιορισμούς της μελέτης, καθώς συμμετείχαν μόνο νεαρές γυναίκες, γεγονός που περιορίζει τη γενίκευση των αποτελεσμάτων. Τονίζουν την ανάγκη για μελλοντικές έρευνες σε ευρύτερα και πιο διαφοροποιημένα δείγματα.

Τρόπος ζωής, στρες και ανοσία

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Προηγούμενες μελέτες δείχνουν ότι υγιεινές συνήθειες, όπως η τακτική άσκηση, η μείωση του στρες και η ισορροπημένη διατροφή, μπορούν να ενισχύσουν τα επίπεδα και τη λειτουργία των NK κυττάρων. Παρ’ όλα αυτά, το χρόνιο άγχος και η αϋπνία διαταράσσουν βασικές βιολογικές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένης της ανοσολογικής απόκρισης, υπονομεύοντας τελικά τη συνολική υγεία και την ποιότητα ζωής.