Σημαντική η δικοινοτική συνεργασία για το περιβάλλον

Η συνεργασία είναι σημαντική στην καταπολέμηση κοινών ασθενειών/μικροβίων, κινδύνων που αφορούν το οικοσύστημα της Κύπρου και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, ανέφερε στο ΚΥΠΕ ο συμπρόεδρος της δικοινοτικής Τεχνικής Επιτροπής Περιβάλλοντος, Μιχάλης Λοϊζίδης, σημειώνοντας ότι τα μονομερή μέτρα εκατέρωθεν που είτε απέτυχαν, είτε είχαν μερική επιτυχία, κατέδειξαν την ανάγκη αυτής της συνεργασίας.

Στις πρωτοβουλίες που ήδη αφορούν τις εργασίες της εν λόγω Επιτροπής, προστέθηκαν δύο ακόμη σημεία στην άτυπη συνάντηση 5+1 της Νέας Υόρκης: η καταπολέμηση των μικροπλαστικών και η μέτρηση ποιότητας του αέρα.

Κληθείς από το ΚΥΠΕ να εξηγήσει σε τι αφορούν, ο κ. Λοϊζίδης είπε ότι μικροπλαστικά υπάρχουν και μέσα στα χωράφια, σε λάσπες, σε οργανικά υποστρώματα που βγαίνουν από τους σταθμούς επεξεργασίας αποβλήτων, στα κλαδέματα, στις κομποστοποιήσεις, την μετατροπή σε φυτόχωμα και εμφανίζονται γενικά σε πολλά μέρη της Κύπρου.

Η ύπαρξη μικροπλαστικών στο θαλάσσιο και χερσαίο περιβάλλον, συνέχισε, έχει ως κατάληξη το φαγητό, μέσα από τα φυτά που φυτεύουμε, όπως πχ καρπούζια, αγγουράκια κτλ.

Θα κάνουν, είπε ο κ. Λοϊζίδης, εκστρατεία για την αναγνώριση του προβλήματος των μικροπλαστικών στην Κύπρο, τόσο στο θαλάσσιο, όσο και στο χερσαίο περιβάλλον και για να εξευρεθούν οι λύσεις που υπάρχουν σε παγκόσμιο επίπεδο και μπορούν να εφαρμοστούν στην Κύπρο. Μέσω της ΤΕ για το Περιβάλλον, εξήγησε, θα γίνουν οι δοκιμές από επιστήμονες κι από τις δύο κοινότητες, σε συνεργασία με εξειδικευμένα άτομα από το εξωτερικό. Οι δοκιμές που θα πετύχουν θα εφαρμοστούν σε όλη την Κύπρο, ώστε το πρόβλημα να αντιμετωπιστεί, σημείωσε.

Είναι σημαντικό, εξήγησε, όλο αυτό να γίνει σε δικοινοτικό επίπεδο, με τα ίδια πρωτόκολλα και τους ίδιους τρόπους, την ίδια στιγμή σε ολόκληρο το νησί, γιατί αλλιώς «μπορεί να βάζεις από τη μια και να βγάζεις από την άλλη».

Για την αέρια ρύπανση, ο Μιχάλης Λοϊζίδης εξήγησε ότι συχνά έχουν βιομηχανικές κι άλλες φωτιές και γενικά αέριους ρύπους που μετρούνται και τυγχάνουν διαφορετικής διαχείρισης στις δύο πλευρές. «Πρέπει να βρεθούν κάποιοι τρόποι αυτοί οι ρύποι να ελέγχονται» είπε. Έφερε ως παράδειγμα φωτιά που μπορεί να ξέσπασε σε βιομηχανική περιοχή με τοξικά στη μια πλευρά και ο καπνός να οδεύει προς την άλλη. Πρέπει να δούμε τι είδους καπνός είναι, είπε, ώστε να ενημερωθεί ο κόσμος να κλείσει τα παράθυρα, να φύγει αν χρειαστεί ή να ενισχυθεί η πυρόσβεση με εξειδικευμένα μέσα.  

Γίνεται σήμερα, ανέφερε, αλλά σε προσωπικό επίπεδο και τώρα μπορεί να λάβει μια πιο συγκεκριμένη μορφή για πιο αποτελεσματική δράση.

Ερωτηθείς για την συνεργασία σε άλλα περιβαλλοντικά ζητήματα, ο Μιχάλης Λοϊζίδης είπε ότι πρόκειται για πολύ σοβαρά θέματα. Αυτό που λέγεται περιβαλλοντική προστασία, συνέχισε, δεν είναι τόσο γενικό, αλλά συγκεκριμένο. Έχουμε τρια πολύ σοβαρά μικρόβια/ασθένειες των φυτών που επηρεάζουν και θα επηρεάσουν πολύ σοβαρά τα εσπεριδοειδή, τα παπουτσόσυκα και τα κολοκυθοειδή, στα οποία περιλαμβάνονται τα αγγουράκια και τα πεπόνια.

Δοκιμάσαμε να καταπολεμήσουμε αυτές τις ασθένειες των φυτών χωριστά, είπε ο κ. Λοϊζίδης, αλλά επειδή έφεραν διαφορετικά είδη ανταγωνιστών αυτών των ασθενειών για να τις εξαλείψουν, δεν δούλεψε. «Μάλωναν μεταξύ τους», ανέφερε χαρακτηριστικά, είτε απενεργοποιούνταν. «Ένα οικοσύστημα είμαστε στο νησί, δεν επιτρέπεται αυτό, ο καθένας να παίρνει ό,τι να ναι».

Σε αυτή την περίπτωση, ανέφερε, τώρα συνεργάζονται με εξειδικευμένους επιστήμονες και με την στήριξη των ΗΕ και της ΕΕ, εμπειρογνώμονες από όλο τον κόσμο, καταρτούν κοινά πρωτόκολλα και κοινές δράσεις για την αντιμετώπιση αυτών ασθενειών. Δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά, σημείωσε, με μικροοργανισμούς που κινούνται με ταχύτητα κι εξαπλώνονται.

Τώρα, δήλωσε, θα φέρουν «κοινούς εχθρούς» αυτών των ασθενειών και σύντομα θα μπορέσουν ν’ ανακοινώσουν κοινές επιτυχίες στην καταπολέμησή τους. Να έχουμε υπόψη μας ότι το διακύβευμα είναι πολύ μεγάλο, γιατί ήδη είδαμε τις παπουτσοσυκιές όλης της Λευκωσίας να εξαφανίζονται.

Πρόσθεσε δε ότι εάν δεν αντιμετωπίσουν μέσα σε 2 χρόνια την ασθένεια «diaphorina citri», η πεταλουδίτσα αυτή που τρώει τα εσπεριδοειδή θα γίνει συγκεκριμένο μικρόβιο και τα εσπεριδοειδή θα εξαφανιστούν, όπως έγινε σε συγκεκριμένη περιοχή της Κολομβίας. «Σκεφτείτε μια Κύπρο χωρίς λεμόνια, πορτοκάλια, μανταρίνια. Αυτά δεν είναι αστεία πράγματα κι ούτε τίτλοι ειδήσεων» είπε.

Είναι, σημείωσε, συγκεκριμένες δράσεις για τις οποίες εάν δεν συνεργαστούμε, τότε «απλούστατα θα βλέπουμε τον τόπο μας να καταστρέφεται με απίστευτους ρυθμούς».

Για την κλιματική αλλαγή και τις σχετικές δράσεις, ο κ. Λοϊζίδης είπε ότι αυτή τη στιγμή γίνεται διαχείριση νερού κι εδάφους. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ποιες περιοχές είναι πιο ευάλωτες και να κινηθούμε γρήγορα με δράσεις όπως η προσθήκη φυτοχώματος και η δημιουργία συνθηκών ώστε το χώμα να είναι γόνιμο και να μπορεί να ανταποκριθεί στην κλιματική αλλαγή, συμπλήρωσε.

Πολλά υπόγεια νερά, λόγω της υπεράντλησης, συνέχισε, έχουν υποστεί μεγάλη ζημιά κι έγιναν υφάλμυρα και δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Υπάρχουν τεχνικές που θα μπορούσαμε να εφαρμόσουμε στην Κύπρο, είπε, ώστε οι κοινοί υδροφορείς να μην υποστούν μεγάλη ζημιά.

«Για να καταλάβετε η θάλασσα από την Μόρφου έχει φτάσει σχεδόν στη Λευκωσία. Τόσο μεγάλη υφαλμύριση υπάρχει στον μεγαλύτερο υδροφορέα της Μόρφου». Σημείωσε επίσης και το πρόβλημα της νιτρορύπανσης σε περιοχές που χρησιμοποιήθηκε πολύ λίπασμα που επηρέασε τον υδροφόρο ορίζοντα πχ του Αστρομερίτη. Σημείωσε δε ότι η ΕΕ έχει μπλοκάρει συγκεκριμένες περιοχές όπου απαγορεύεται η ευρεία χρήση των λιπασμάτων γι’ αυτό το λόγο.

«Όλα αυτά θα μπουν σε ένα κοινό χάρτη κοινών δράσεων με κοινές δοκιμαστικές εφαρμογές», σημείωσε.

Ο κ. Λοϊζίδης χαρακτήρισε πολύ δύσκολο το θέμα της μόλυνσης ορισμένων περιοχών από μεταλλευτικές εργασίες που εγκαταλείφθηκαν το 1974 από τις ξένες εταιρείες που ήταν τότε στην Κύπρο. Κάθε φορά που βρέχει υπερχειλίζουν αυτές οι τοξικότατες λίμνες και βαρέα μέταλλα, όπως αρσενικό και υδράργυρος, διοχετευονται σε υδροφορείς και τις θάλασσες γύρω από τις περιοχές των μεταλλείων, όπως επεσήμανε.

Η Τεχνική Επιτροπή, είπε, χαρτογραφεί αυτές τις περιοχές και θα εξευρεθούν άμεσες λύσεις ώστε να προστατευθούν κάποιες περιοχές από την υπερχείλιση των τοξικών λιμνών, μέχρι να εξευρεθούν πιο μόνιμες λύσεις που είναι και πιο κοστοβόρες.

Η συνεργασία στην Επιτροπή, ανέφερε, είναι εξαιρετική, οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει την αδυναμία της μονομερούς δράσης και υπάρχει μια εντυπωσιακή τάση αποδοχής αυτής της συνεργασίας σε επίπεδο επισημονικό/τεχνικό.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Τα μέλη της Τεχνικής Επιτροπής για το Περιβάλλον, ανέφερε ο Ε/κ συμπρόεδρος, έχουν τακτικές συναντήσεις, μία φορά την εβδομάδα και τα Ε/κ μέλη είναι σε επαφή και έχουν στήριξη από το γραφείο του Ε/κ διαπραγματευτή.