Μετάδοση σύφιλης από μητέρα στο έμβρυο κατά την κύηση- Τι να γνωρίζουμε

Η σύφιλη είναι μια μεταδοτική βακτηριακή λοίμωξη που προκαλείται από το βακτήριο Treponema pallidum. Μεταδίδεται κυρίως μέσω σεξουαλικής επαφής- κολπικής, πρωκτικής ή στοματικής- όταν κάποιος έρθει σε άμεση επαφή με ένα έλκος σύφιλης, γνωστό και ως σκληρό έλκος (chancre). Αυτά τα έλκη μπορεί να εμφανιστούν στα γεννητικά όργανα, στο στόμα, στον πρωκτό ή σε άλλα σημεία του σώματος. Αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, η σύφιλη εξελίσσεται σε διάφορα στάδια, προκαλώντας σοβαρές βλάβες σε όργανα όπως η καρδιά, ο εγκέφαλος και το νευρικό σύστημα. Παρόλο που είναι μία νόσος με μακρά ιστορία, εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας, ειδικά λόγω της αύξησης των περιστατικών τα τελευταία χρόνια.

Συγγενής σύφιλη

Η συγγενής σύφιλη είναι μια μορφή της νόσου που εμφανίζεται όταν η λοίμωξη μεταδίδεται από τη μητέρα στο έμβρυο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν η μητέρα έχει ενεργή σύφιλη και δεν έχει λάβει θεραπεία πριν ή κατά τη διάρκεια της κύησης.

Οι συνέπειες για το έμβρυο μπορεί να είναι εξαιρετικά σοβαρές:

Αυξημένος κίνδυνος αποβολής, πρόωρου τοκετού, χαμηλού βάρους γέννησης, θνησιγένειας ή θανάτου λίγο μετά τη γέννηση. Ακόμη και όταν το μωρό επιβιώσει, μπορεί να εμφανίσει διά βίου προβλήματα, όπως νευρολογικές διαταραχές, τύφλωση, κώφωση, σκελετικές ανωμαλίες ή καθυστέρηση στην ανάπτυξη.

Πρόληψη

Η συγγενής σύφιλη μπορεί να προληφθεί σχεδόν πλήρως μέσω έγκαιρης διάγνωσης και κατάλληλης θεραπείας της μητέρας με αντιβιοτικά, συνήθως πενικιλίνη. Εάν η γυναίκα διαγνωστεί νωρίς και λάβει θεραπεία, η πιθανότητα μετάδοσης της νόσου στο έμβρυο είναι ελάχιστη. Για τον λόγο αυτό, η πρόληψη της αρχικής μόλυνσης και η συστηματική προγεννητική παρακολούθηση αποτελούν καθοριστικής σημασίας βήματα. Η χρήση προφυλακτικού, η αποφυγή επικίνδυνων σεξουαλικών συμπεριφορών και ο τακτικός έλεγχος για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα συμβάλλουν καθοριστικά στη μείωση του κινδύνου.

Τα τελευταία χρόνια, τα περιστατικά συγγενούς σύφιλης έχουν αυξηθεί δραματικά. Το 2023 αναφέρθηκαν περισσότερες από 3.800 περιπτώσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, αριθμός που είναι ο υψηλότερος από το 1994 και αντιπροσωπεύει περισσότερο από τριπλασιασμό σε σχέση με προηγούμενα έτη. Αυτή η αύξηση αντικατοπτρίζει ελλείψεις στην πρόσβαση σε υγειονομική φροντίδα, καθυστερημένες διαγνώσεις και ανεπαρκή ενημέρωση για τη σημασία της προγεννητικής εξέτασης. Πολλές από αυτές τις περιπτώσεις θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί αν οι μητέρες είχαν εξεταστεί και λάβει θεραπεία εγκαίρως.

Οι επίσημες συστάσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες ορίζουν ότι όλες οι έγκυες πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο για σύφιλη στο πρώτο τρίμηνο ή κατά το πρώτο ραντεβού προγεννητικού ελέγχου, ξανά στο τρίτο τρίμηνο και κατά τον τοκετό. Παρ’ όλα αυτά, οι νόμοι σχετικά με τη συχνότητα του ελέγχου διαφέρουν από πολιτεία σε πολιτεία. Σε ορισμένες πολιτείες, ο έλεγχος είναι υποχρεωτικός τρεις φορές, ενώ σε άλλες πραγματοποιείται ανάλογα με το επίπεδο κινδύνου της εγκύου.

Παράγοντες κινδύνου μπορεί να είναι η έλλειψη προγεννητικής φροντίδας, προηγούμενη λοίμωξη από σύφιλη, κατοικία σε περιοχή με υψηλά ποσοστά νόσου ή συμπεριφορές υψηλού κινδύνου, όπως η ύπαρξη πολλαπλών σεξουαλικών συντρόφων ή η ανταλλαγή σεξ για χρήματα.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) εκτιμούν ότι εννέα στις δέκα περιπτώσεις συγγενούς σύφιλης θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί με έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία. Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για συνεχή ενημέρωση, προσβασιμότητα σε προγεννητική φροντίδα και ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Η συγγενής σύφιλη είναι μια νόσος που δεν θα έπρεπε να υπάρχει σε σύγχρονες κοινωνίες με επαρκή ιατρική φροντίδα, και όμως, η αύξησή της αποδεικνύει ότι υπάρχει ακόμη έλλειμμα ενημέρωσης και πρόληψης. Με σωστή εκπαίδευση, συστηματικό έλεγχο και έγκαιρη θεραπεία, είναι εφικτό να εξαλειφθεί πλήρως και να προστατευθούν τόσο οι μητέρες όσο και τα νεογνά από τις σοβαρές επιπτώσεις της.