Νέου τύπου "ψευδαίσθηση" αποκαλύπτει την κυτταρική σύνθεση των αμφιβληστροειδών μας

Οι ερευνητές γνωρίζουν εδώ και καιρό τα δομικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν την κεντρική μας όραση από την περιφερειακή. Η κεντρική περιοχή των αμφιβληστροειδών μας είναι γεμάτη με φωτοϋποδοχείς ευαίσθητους στο χρώμα, γνωστούς και ως κώνοι. Αυτοί διατίθενται σε τρεις ποικιλίες, οι οποίοι είναι ευαίσθητοι σε μικρά μήκη κύματος (π.χ. κώνοι ευαίσθητοι στο μπλε), σε μεσαία μήκη κύματος (π.χ. κώνοι ευαίσθητοι στο πράσινο και το κίτρινο) ή σε μεγάλα μήκη κύματος φωτός (π.χ. κώνοι ευαίσθητοι στο κόκκινο). Αντίθετα, τα περιφερειακά μέρη του αμφιβληστροειδούς έχουν πολύ πιο αραιή κατανομή κώνων και, αντίθετα, είναι πυκνά γεμάτα με φωτοϋποδοχείς που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στο φως και την κίνηση, αλλά δεν μπορούν να διακρίνουν μεταξύ διαφορετικών μηκών κύματος φωτός. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είμαστε γενικά πολύ πιο ευαίσθητοι στο χρώμα στην κεντρική όρασή μας σε σύγκριση με την περιφερειακή μας όραση.

Ωστόσο, αποδεικνύεται ότι οι κώνοι μικρού μήκους κύματος (δηλαδή ευαίσθητοι στο μπλε) δεν είναι ομοιόμορφα κατανεμημένοι: στην πραγματικότητα, απουσιάζουν εντελώς από το βοθρίο, μια μικροσκοπική περιοχή στο κέντρο του αμφιβληστροειδούς. Αυτοί οι κώνοι μικρού μήκους κύματος γίνονται πυκνοί ακριβώς έξω από το βοθρίο. Οι νευροφυσιολόγοι το ανακάλυψαν πριν από χρόνια εξετάζοντας την κυτταρική δομή των αμφιβληστροειδών στο εργαστήριο με εξελιγμένο εξοπλισμό σάρωσης με λέιζερ. Ωστόσο, μια νέα ψευδαίσθηση που ανακαλύφθηκε από τον Hinnerk Schulz-Hildebrandt, Καθηγητή Δερματολογίας στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης, καταδεικνύει αυτό το φαινόμενο ξεκάθαρα.

Συγκεκριμένα, σε εικόνα απεικονίζονται 9 πανομοιότυποι κύκλοι. Παρόλο που κάθε κύκλος έχει την ίδια ακριβώς μωβ απόχρωση (τιμές RGB: 53, 69, 146), ο μόνος που φαίνεται πραγματικά μωβ είναι αυτός στον οποίο εστιάζουμε το βλέμμα μας.

Αν κοιτάξουμε το μεσαίο κύκλο, αυτός θα πρέπει να φαίνεται μωβ, ενώ οι κουκκίδες στην περιφερειακή μας όραση αποκτούν μια μπλε απόχρωση. Αν τώρα στρέψουμε το βλέμμα μας σε ένα διαφορετικό κύκλο, αυτός γίνεται μωβ, ενώ οι άλλοι παραμένουν μπλε.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Το γεγονός ότι μπορούμε να δούμε μόνο το μωβ χρώμα στην ωχρά κηλίδα μας οφείλεται ακριβώς στην έλλειψη κώνων μικρού μήκους κύματος (ευαίσθητων στο μπλε) στην κεντρική περιοχή της ωχράς κηλίδας. Η απουσία αυτών των κώνων μικρού μήκους κύματος εκεί έχει ως αποτέλεσμα μια νευρωνική απόκριση που μάς κάνει να μην αντιλαμβανόμαστε τόσο καλά το μπλε χρώμα. Το γεγονός ότι αυτή η ψευδαίσθηση λειτουργεί αποτελεί απόδειξη της άνισης κατανομής των φωτοϋποδοχέων που είναι ευαίσθητοι στο μπλε στην ωχρά κηλίδα μας.