Η σχέση μέσης και ύψους δίνει πιο ασφαλές συμπέρασμα από το Δείκτη Μάζας Σώματος
10 Νοεμβρίου 2025, 16:00
Το σχήμα ή γραμμή του σώματός μας μπορεί να προβλέψει καλύτερα τον κίνδυνο καρδιακής νόσου από ό,τι ο Δείκτης Μάζας Σώματος (BMI), σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο The Lancet Regional Health. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ένας απλός τρόπος για να ελέγξουμε την υγεία της καρδιάς μας είναι να μετρήσουμε την περιφέρεια της μέσης μας και να τη διαιρέσουμε με το ύψος μας. Μία αναλογία μέσης προς ύψος (Waist-to-Height Ratio – WHtR) ίση ή μεγαλύτερη από 0,5 συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας.
Η μελέτη, που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ, έδειξε ότι η WHtR αποτελεί πιο αξιόπιστο δείκτη καρδιοαγγειακού κινδύνου από τον BMI ή την απλή περιφέρεια μέσης. Ο επικεφαλής ερευνητής, καθηγητής καρδιολογίας Dr. Marcio Sommer Bittencourt, εξηγεί ότι υπάρχει πλέον μια στροφή από τον BMI προς τη μέτρηση μέσης/ύψους, ιδιαίτερα για παθήσεις που σχετίζονται με το μεταβολικό σύνδρομο και την αθηροσκλήρωση.
Τα αποτελέσματα ίσχυαν ακόμη και για άτομα με BMI κάτω από 30, δηλαδή για όσους δεν θεωρούμαστε παχύσαρκοι. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα κι αν έχουμε φυσιολογικό ή ελαφρώς αυξημένο βάρος, μπορεί να διατρέχουμε αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας, αν η μέση μας είναι δυσανάλογα μεγάλη σε σχέση με το ύψος μας. Ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης, Dr. Thiago Bosco Mendes, ανέφερε ότι ακόμη και μετά από πέντε χρόνια παρακολούθησης και λαμβάνοντας υπόψη όλους τους παραδοσιακούς παράγοντες κινδύνου (υπέρταση, χοληστερίνη, διαβήτη), ο WHtR παρέμεινε ανεξάρτητος δείκτης για την ανάπτυξη αθηροσκλήρωσης.
Στην έρευνα συμμετείχαν 2.721 ενήλικες από το Σάο Πάολο της Βραζιλίας, με μέση ηλικία 48 ετών, εκ των οποίων τα δύο τρίτα ήταν γυναίκες. Κανείς δεν είχε αρχικά αποθέσεις ασβεστίου στις στεφανιαίες αρτηρίες (CAC), που αποτελούν ένδειξη καρδιοπάθειας. Οι ερευνητές μέτρησαν τον BMI, την περιφέρεια μέσης και τον δείκτη WHtR στην αρχή της μελέτης, και πέντε χρόνια αργότερα επανέλαβαν τις μετρήσεις. Περίπου 15% των συμμετεχόντων εμφάνισαν εναποθέσεις ασβεστίου, κυρίως όσοι είχαν μεγαλύτερη μέση.
Αν και όλες οι μετρήσεις -BMI, μέση και WHtR- συνδέονταν με αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας πριν από τις στατιστικές διορθώσεις, μόνο ο WHtR παρέμεινε σημαντικός αφού λήφθηκαν υπόψη οι υπόλοιποι παράγοντες. Όσοι είχαν WHtR ≥ 0,5 εμφάνισαν αποθέσεις ασβεστίου σε ποσοστό 18%, έναντι 10% όσων είχαν WHtR < 0,5. Για κάθε μέτρια αύξηση του λόγου μέσης/ύψους, ο κίνδυνος δημιουργίας ασβεστίου στις αρτηρίες αυξανόταν περίπου κατά 18%.
Σύμφωνα με τον καρδιολόγο Yu-Ming Ni, τα ευρήματα αυτά επιβεβαιώνουν ότι όσοι έχουμε μεγαλύτερη μεταβολική δυσλειτουργία, κάτι που αποτυπώνεται μέσα από υψηλό WHtR, είμαστε πιθανότερο να αναπτύξουμε αθηρωματική πλάκα. Η αυξημένη αναλογία μέσης/ύψους δεν εξηγείται πλήρως από άλλες παθήσεις, όπως η υπέρταση ή ο διαβήτης, πράγμα που δείχνει πως το κοιλιακό λίπος είναι ιδιαίτερα βλαβερό για την καρδιά μας. Αυτό συμβαίνει επειδή ο WHtR αποκαλύπτει την παρουσία σπλαχνικού λίπους, δηλαδή του λίπους που αποθηκεύεται γύρω από τα εσωτερικά μας όργανα και αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιοπάθεια, καρκίνο και διαβήτη. Το σπλαχνικό λίπος προκαλεί φλεγμονές, οι οποίες ευνοούν την αθηροσκλήρωση.
Παραδοσιακά, βασιζόμαστε στον BMI για να εκτιμήσουμε το λίπος του σώματός μας και τον κίνδυνο ασθενειών, γιατί είναι εύκολος στον υπολογισμό. Όμως όλο και περισσότεροι γιατροί αμφισβητούν την ακρίβειά του, καθώς δεν λαμβάνει υπόψη τη μυϊκή μάζα ή την κατανομή του λίπους. Άλλες μετρήσεις, όπως η περίμετρος μέσης, ο λόγος μέσης/γοφών και ο WHtR, αποδεικνύονται συχνά πιο αντιπροσωπευτικές της πραγματικής μας υγείας, αν και δεν χρησιμοποιούνται ακόμη συστηματικά.
Ο Dr. Bittencourt τόνισε ότι ειδικά για όσους έχουμε φυσιολογικό ή ελαφρώς αυξημένο BMI, οι μετρήσεις αυτές μπορούν να δώσουν μια πιο ακριβή εικόνα του καρδιοαγγειακού κινδύνου μας. Παρ’ όλα αυτά, οι βασικές συστάσεις δεν αλλάζουν: να τρεφόμαστε υγιεινά, να ασκούμαστε, να περιορίζουμε τις θερμίδες και να αποφεύγουμε τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα. Ό,τι μειώνει την κοιλιακή μας περιφέρεια ή το βάρος μας είναι ωφέλιμο για την καρδιά μας.
Πώς να μετρήσουμε την αναλογία μέσης/ύψους μας:
1.Παίρνουμε μια μεζούρα.
2.Μετράμε το ύψος μας χωρίς παπούτσια.
3.Μετράμε τη μέση μας στο ύψος του αφαλού, χωρίς να κρατάμε την αναπνοή μας.
4.Διαιρούμε τη μέση με το ύψος (ίδιες μονάδες).
5.Αν το αποτέλεσμα είναι 0,5 ή παραπάνω, καλό είναι να μειώσουμε την κοιλιακή μας περιφέρεια.
Απλός κανόνας: Η μέση μας πρέπει να είναι μικρότερη από το μισό του ύψους μας.
Tags: Αδυνάτισμα, Παχυσαρκία
