Δρ. Ελένη Ανδρέου: Δεν χρειάζεται πανικός για ασπαρτάμη

Προς το παρόν δεν δικαιολογείται πανικός για τη γλυκαντική ουσία ασπαρτάμη, αναφέρει η πρόεδρος του Συνδέσμου Διατροφολόγων Κύπρου Ελένη Ανδρέου, πριν τα αποτελέσματα μελετών τα οποία θα δείξουν εάν όντως πρόκειται για καρκινογόνα ουσία.

Η κ. Ανδρέου σε δηλώσεις της στο YgeiaWatch, ανέφερε ότι δεν πρέπει να πανικοβάλλεται ο κόσμος για τη γλυκαντική ουσία ασπαρτάμη που περιέχεται σε διάφορα καταναλωτικά προϊόντα, πριν παρουσιαστούν οι μελέτες που θα δείξουν εάν το εν λόγω γλυκαντικό είναι πιθανόν να αποτελεί καρκινογόνα ουσία και εάν θα πρέπει να υπάρξει αλλαγή στην ποσότητα που θεωρείται ασφαλής για κατανάλωση.

Σημειώνεται ότι πρόκειται να ανακοινωθούν στις 14 Ιουλίου 2023 τα ευρήματα της μελέτης που θα γίνει πρώτη φορά από τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), τα οποία θα δείξουν εάν είναι «πιθανώς καρκινογόνα ουσία για τον άνθρωπο».

Όπως αναφέρει η κ. Ανδρέου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει δώσει μία πρώτη προειδοποίηση το Μάιο του 2023 συνιστώντας την αποφυγή της χρήσης γλυκαντικών για έλεγχο του σωματικού βάρους και ότι διερευνάται τώρα η ποσότητα που ίσως πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να είναι ασφαλής η κατανάλωση της.

Η σύσταση του ΠΟΥ βασίζεται στα ευρήματα μιας συστηματικής ανασκόπησης των διαθέσιμων στοιχείων που υποδηλώνουν ότι η χρήση γλυκαντικών χωρίς ζάχαρη δεν προσφέρει κανένα μακροπρόθεσμο όφελος στη μείωση του σωματικού λίπους σε ενήλικες ή παιδιά.

Τα αποτελέσματα της ανασκόπησης υποδηλώνουν επίσης ότι μπορεί να υπάρχουν πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες από τη μακροχρόνια χρήση των γλυκαντικών χωρίς ζάχαρη, όπως αυξημένος κίνδυνος διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακές παθήσεις και θνησιμότητα στους ενήλικες.

Παρόλα αυτά, η κ. Ανδρέου πρόσθεσε ότι υπάρχουν περίπου 200 μελέτες που δείχνουν την ασφάλεια της ασπαρτάμης.

Ο λειτουργός Τύπου του Υπουργείου Υγείας, Δημήτρης Κωνσταντίνου, σε δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ ανέφερε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία ακολουθεί τις κατευθυντήριες γραμμές που δίδει η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA). 

Ο κ. Κωνσταντίνου πρόσθεσε ότι «στο παρόν στάδιο δεν έχει υπάρξει επίσημη τοποθέτηση από μέρος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας επί του θέματος», για να σημειώσει ότι «σε κάθε περίπτωση η Κυπριακή Δημοκρατία, όπως και τα υπόλοιπα κράτη μέλη της ΕΕ, ακολουθούν τις κατευθυντήριες γραμμές που δίδει η EFSΑ».

Τόνισε ότι «εάν υπάρξει οτιδήποτε νεότερο το Υπουργείο Υγείας θα τοποθετηθεί επί του θέματος».

Σε ποια προϊόντα περιέχεται η ασπαρτάμη

Η ασπαρτάμη χρησιμοποιείται σε προϊόντα όπως τα αναψυκτικά διαίτης, τσίχλες χωρίς ζάχαρη και ποτά, καθώς επίσης μπορεί να υπάρχει και φυσικά στα τρόφιμα, στο κρέας, στα φρούτα, στο γάλα, στα λαχανικά.

Επιπλέον, η ασπαρτάμη δεν περιέχεται μόνο σε αναψυκτικά light ή zero, αλλά και σε καραμέλες, δημητριακά, σιρόπια για καφέ, παγωτά, ζελέ χωρίς ζάχαρη, παγωτά και άλλα επιδόρπια χωρίς ζάχαρη, υποκατάστατα γεύματος, μπάρες, μπισκότα χωρίς ζάχαρη, κ.λπ., όπως και σε επιτραπέζια υποκατάστατα ζάχαρης και ορισμένα φάρμακα, όπως σιρόπια και καραμέλες για το βήχα.

Πόση ασπαρτάμη μπορούμε να καταναλώνουμε;

Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής (FDA) έχει ορίσει ότι η Αποδεκτή Ημερήσια Πρόσληψη (ADI) για την ασπαρτάμη είναι τα 50mg ανά κιλό σωματικού βάρους.

Οι αντίστοιχοι φορείς στην Ευρώπη, όπως η μικτή επιτροπή εμπειρογνωμόνων των οργανισμών FAO/WHO για τα πρόσθετα, έχουν ορίσει το όριο στα 40mg ανά κιλό σωματικού βάρους.

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι για να καταναλώσει ένας ενήλικας την ποσότητα αυτή, θα πρέπει να καταναλώσει περίπου 12 κουτάκια αναψυκτικού τύπου light την ημέρα ή περίπου 80 δισκία γλυκαντικού ασπαρτάμης. 

Τι είναι η ασπαρτάμη;

Η ασπαρτάμη είναι μία τεχνητή, μη θρεπτική, γλυκαντική ουσία, η οποία κυκλοφορεί στην αγορά με διάφορα εμπορικά ονόματα και χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο της ζάχαρης. Στον οργανισμό η ασπαρτάμη διασπάται σε αμινοξέα (ασπαρτικό οξύ και φαινυλαλανίνη) και σε ίχνη μεθανόλης.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Η βασική διαφορά της ασπαρτάμης είναι ότι η γλυκύτητά της ξεπερνάει κατά περίπου 200 φορές αυτή της ζάχαρης, με αποτέλεσμα να απαιτείται εξαιρετικά μικρή ποσότητα ασπαρτάμης για να αποδοθεί η ίδια γλυκιά γεύση με τη ζάχαρη. Για το λόγο αυτό, στην πράξη, η θερμιδική αξία της ασπαρτάμης είναι μηδαμινή.

Της Ουρανίας Στυλιανού και Μόνικας Μακρυγιάνννη