Τρόφιμα και χημικές χρωστικές ουσίες: Μία βόμβα στο τραπέζι μας
11 Νοεμβρίου 2025, 16:00
Σχεδόν ένα στα πέντε συσκευασμένα τρόφιμα και ποτά στις Ηνωμένες Πολιτείες περιέχει συνθετικές χρωστικές ουσίες, σύμφωνα με νέα έρευνα που ανέλυσε 39.763 προϊόντα σούπερ μάρκετ. Η μελέτη δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics. Οι συνθετικές χρωστικές προστίθενται συχνά για να κάνουν τα τρόφιμα πιο ελκυστικά, κυρίως σε προϊόντα που απευθύνονται σε παιδιά. Ωστόσο, ολοένα και περισσότερες επιστημονικές ενδείξεις δείχνουν ότι μπορεί να συμβάλλουν σε προβλήματα συμπεριφοράς, όπως η υπερκινητικότητα και η απροσεξία.
Οι ερευνητές από το «George Institute for Global Health», το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας και το «Center for Science in the Public Interest» εξέτασαν τις λίστες συστατικών για συσκευασμένα τρόφιμα και ποτά που παράγονται από τους 25 μεγαλύτερους Αμερικανούς κατασκευαστές τροφίμων. Επικεντρώθηκαν σε πέντε βασικές κατηγορίες προϊόντων που διαφημίζονται κυρίως σε παιδιά:
•ζαχαρωτά(π.χ. καραμέλες),
•αναψυκτικά με ζάχαρη,
•έτοιμα γεύματα,
•δημητριακά,
•αρτοσκευάσματα όπως κέικ, μπισκότα και γλυκά.
Τα προϊόντα αυτών των κατηγοριών είχαν σημαντικά περισσότερες πιθανότητες να περιέχουν χρωστικές. Συγκεκριμένα, 28% των παιδικών προϊόντων περιείχαν τεχνητά χρώματα, σε σύγκριση με μόλις 11% στις υπόλοιπες κατηγορίες. Επιπλέον, τα τρόφιμα με βαφές είχαν κατά μέσο όρο 141% περισσότερη ζάχαρη (33,3 γραμμάρια ανά 100γρ, έναντι 13,8 γραμμαρίων στα προϊόντα χωρίς χρωστικές).
Ανησυχία για τις πρακτικές της βιομηχανίας
Η Δρ. Elizabeth Dunford, ερευνήτρια στο George Institute και επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, δήλωσε ότι η συνέχιση της χρήσης συνθετικών χρωστικών προκαλεί ανησυχία:
«Δεδομένων των στοιχείων των τελευταίων 40 ετών που δείχνουν τους κινδύνους των συνθετικών χρωμάτων για την υγεία, είναι απογοητευτικό να βλέπουμε ότι παραμένουν τόσο διαδεδομένες, ειδικά σε προϊόντα που απευθύνονται στα παιδιά», ανέφερε. «Τα υψηλά επίπεδα ζάχαρης στα έντονα χρωματισμένα προϊόντα υποδεικνύουν ότι οι εταιρείες χρησιμοποιούν τις βαφές για να προωθήσουν γλυκά τρόφιμα και ποτά, όμως και τα δύο αυτά συστατικά συνδέονται με αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία».
Μεγάλες εταιρείες ανάμεσα στους «παραβάτες»
Η μεγαλύτερη χρήση χρωστκών παρατηρήθηκε στις εταιρείες γλυκών, με τις Ferrero (60%) και Mars (52%) να ηγούνται της λίστας. Περισσότερο από το 51% των ενεργειακών ποτών της PepsiCo περιείχαν συνθετικές βαφές, ενώ το ίδιο ίσχυε για το 79% όλων των αθλητικών ποτών, ανεξάρτητα από την εταιρεία.
Ο Δρ. Thomas Galligan, επικεφαλής επιστήμονας για πρόσθετα τροφίμων στο Center for Science in the Public Interest, ανέφερε ότι το πρόσθετο χρώματος είναι περιττό στο διατροφικό σύστημα των ΗΠΑ, αλλά η αφαίρεσή του προχωρά με αργούς ρυθμούς:
«Ο FDA ζήτησε πρόσφατα από τη βιομηχανία τροφίμων να αφαιρέσει εθελοντικά τις χρωστικές, αλλά πολλές εταιρείες είχαν ήδη υποσχεθεί να το κάνουν στο παρελθόν και δεν τήρησαν τις δεσμεύσεις τους», δήλωσε.
«Αν ο FDA επέβαλλε προειδοποιητικές ετικέτες στα προϊόντα με χρωστικές, όπως ισχύει στην Ευρωπαϊκή Ένωση από το 2010, η βιομηχανία θα είχε ισχυρότερο κίνητρο να αλλάξει τις συνταγές της, ενώ οι καταναλωτές θα ήταν πιο ενημερωμένοι».
Η Δρ. Dunford τόνισε ότι είναι ενθαρρυντικό το γεγονός πως πολλές πολιτείες των ΗΠΑ έχουν ήδη προτείνει νομοσχέδια για τον περιορισμό ή την απαγόρευση των συνθετικών βαφών. Παράλληλα, υπογράμμισε ότι η παρούσα έρευνα μπορεί να καθοδηγήσει τους νομοθέτες στις μελλοντικές αποφάσεις τους. Ωστόσο, πρόσθεσε:
«Μέχρι να προσαρμοστεί η νομοθεσία στα επιστημονικά δεδομένα, οι γονείς και οι καταναλωτές που νοιάζονται για την υγεία τους θα πρέπει να διαβάζουν πάντα τις ετικέτες. Αν ένα προϊόν περιέχει συνθετικές χρωστικές ή υψηλή ποσότητα προστιθέμενης ζάχαρης, είναι καλύτερα να το αποφεύγετε — ειδικά όταν πρόκειται για παιδιά».
Tags: χρωστικές
