Πρώτη επιτυχημένη επέμβαση αλλαγής χρώματος ματιών με τη μέθοδο FLAAK

Την πρώτη επιτυχημένη επέμβαση αλλαγής χρώματος οφθαλμών στην Ελλάδα με τη σύγχρονη τεχνική FLAAK (Femtosecond Laser Aesthetic Annular Keratopigmentation) πραγματοποίησε ο χειρουργός κερατοειδούς και διαθλαστικός χειρουργός, καθηγητής Δρ Αναστάσιος Ι. Κανελλόπουλος. Η πρωτοποριακή αυτή μέθοδος, η οποία εφαρμόζεται ήδη με επιτυχία σε εξειδικευμένα κέντρα της Γαλλίας, της Ισπανίας και άλλων χωρών της Ευρώπης, χρησιμοποιεί femtosecond laser υψηλής ακριβείας για τη δημιουργία ενδοκερατοειδικού επιπέδου, στο οποίο τοποθετείται η ειδική βιοσυμβατή Biotic Phorcea. Η τεχνική επιτρέπει μόνιμη αλλαγή του χρώματος των ματιών, με επιλογές αποχρώσεων όπως μπλε, πράσινο, μελί κ.ά., σε συνδυασμό με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της φυσικής ίριδας κάθε ασθενούς.

Η τεχνική FLAAK βασίζεται στη δημιουργία ενδοστρωματικούκερατοειδικού επιπέδου μέσω femtosecondlaser ρυθμισμένης ακρίβειας, με εφαρμογή βιοσυμβατής, νανο-σταθεροποιημένης χρωστικής εντός του πρόσθιου στρώματος. Η κατανομή της χρωστικής παραμένει σταθερή, χωρίς διασπορά, χάρη στη συμβατότητα του υλικού με το κολλαγονικό πλέγμα του κερατοειδούς.

Η επιτυχία της τεχνικής εξαρτάται από προεγχειρητική προσομοίωση, υπολογισμό ανακλαστικών επιδράσεων (light scattering properties), αξιολόγηση κερατοειδικής διαύγειας και σωστή τοποθέτηση της τομής ώστε να μην επηρεάζεται η μηχανική ακεραιότητα του ιστού.

Η ομάδα του κ. Κανελλόπουλου είχε μελετήσει εκτενώς την τεχνική σε εργαστηριακό και ιστολογικό επίπεδο, ενώ ο ίδιος εκπαιδεύτηκε και συνεργάστηκε στενά με τους Γάλλους συναδέλφους που ανέπτυξαν τη μέθοδο. Η επιτυχής πρώτη εφαρμογή στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα, σηματοδοτώντας ένα σημαντικό βήμα προόδου για την ελληνική οφθαλμολογία.

“Πρόκειται για μια εξαιρετικά εξειδικευμένη και τεχνικά απαιτητική επέμβαση,” δήλωσε ο δρ Κανελλόπουλος προσθέτοντας πως “η ασφάλεια του ασθενούς είναι πάντα η πρώτη μας προτεραιότητα. Εργαστήκαμε επί χρόνια για να διασφαλίσουμε την πλήρη κατανόηση και τον έλεγχο της τεχνικής πριν προχωρήσουμε στην πρώτη κλινική εφαρμογή στην Ελλάδα. Η τεχνολογία λέιζερ που χρησιμοποιείται για την επέμβαση ήρθε πρώτη στην Αθήνα από την επιστημονική μας ομάδα και προς το παρόν είναι και η μόνη που τη διαθέτει”.

Η μέθοδος FLAAK και η χρωστική BioticPhorcea διαθέτουν έγκριση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθιστώντας τη διαδικασία ρυθμιστικά κατοχυρωμένη. Ωστόσο, η επέμβαση δεν είναι αναστρέψιμη και απαιτεί λεπτομερή προεγχειρητική ενημέρωση και αξιολόγηση υποψηφίων.

Σημειώνεται ότι η μέθοδος απευθύνεται σε ενήλικες με υγιή μάτια, σταθερό διαθλαστικό σφάλμα και φυσιολογικό πάχος και ποιότητα κερατοειδούς, οι οποίοι επιθυμούν μια μόνιμη αλλαγή χρώματος με την πλέον ασφαλή και τεχνολογικά εξελιγμένη τεχνική. Κατάλληλοι υποψήφιοι θεωρούνται όσοι διαθέτουν:

•σταθερή οφθαλμική υγεία,

•επαρκές πάχος κερατοειδούς,

•καλή δακρυϊκή στοιβάδα,

•ρεαλιστικές προσδοκίες για το τελικό αποτέλεσμα,

•και ηλικία άνω των 21 ετών.

Η προεγχειρητική εξέταση περιλαμβάνει ενδελεχή απεικόνιση, τοπογραφία και αξιολόγηση της επιφάνειας του οφθαλμού, ώστε να διασφαλιστεί ότι η τεχνική μπορεί να εφαρμοστεί με πλήρη ασφάλεια.

Ποιοι δεν είναι κατάλληλοι για τη μέθοδο

Η επέμβαση δεν ενδείκνυται σε άτομα με:

•κερατόκωνο ή προδιάθεση για κερατοειδική εκτασία,

•σοβαρή ξηροφθαλμία,

•αυτοάνοσα νοσήματα που επηρεάζουν τον κερατοειδή,

•ιστορικό ερπητικής κερατίτιδας,

•παλαιότερες επεμβάσεις που έχουν αποδυναμώσει τον κερατοειδή,

•μη ρεαλιστικές ή υπερβολικά συγκεκριμένες προσδοκίες χρώματος,

•ή άτομα που επιθυμούν μια προσωρινή αλλαγή, καθώς η μέθοδος δεν είναι αναστρέψιμη.

Η ασφάλεια τίθεται πάνω από κάθε αισθητικό στόχο, και για τον λόγο αυτόν η επιλογή υποψηφίων είναι αυστηρή.

Βαθμός και προβλεψιμότητα της αλλαγής χρώματος

Η FLAAK επιτυγχάνει μόνιμη και εντυπωσιακά φυσική αλλαγή χρώματος, η οποία εξαρτάται από:

•την επιλεγμένη απόχρωση της χρωστικής,

•το αρχικό χρώμα της ίριδας,

•το πάχος και τη διαφάνεια του κερατοειδούς,

•και τη βιολογική ανταπόκριση κάθε ασθενούς.

Σημαντικό συνέδριο Οφθαλμολογίας

Εξελιγμένες θεραπείες για συχνές και σπάνιες παθήσεις των οφθαλμών, που βασίζονται σε νέες χειρουργικές τεχνικές, προηγμένα υλικά και πρωτοποριακές προσεγγίσεις βρέθηκαν στο επίκεντρο του συνεδρίου Best of Ophthalmology 2025, που διοργάνωσε στην Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας το Ελληνικό Κολλέγιο Οφθαλμολογίας, σε συνεργασία με την Οφθαλμολογική Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας AthensVision και με τη συμμετοχή 64 καταξιωμένων επιστημόνων του κλάδου της Οφθαλμολογίας.

Περισσότεροι από 350 σύνεδροι (ειδικευμένοι και ειδικευόμενοι οφθαλμίατροι, ιατροί συναφών ειδικοτήτων και νοσηλευτές) είχαν επίσης την ευκαιρία να ενημερωθούν για ιδιαίτερα οφθαλμολογικά προβλήματα, που χρειάζονται λεπτούς θεραπευτικούς χειρισμούς.

Η νέα εποχή στις χειρουργικές θεραπείες κατείχε ξεχωριστή θέση στο συνέδριο Best of Ophthalmology 2025, το οποίο φέτος είχε επετειακό χαρακτήρα καθώς διοργανώνεται με επιτυχία επί 10 συναπτά έτη. Παρουσιάστηκαν τα πρώτα περιστατικά με γλαύκωμα στην Ελλάδα που χειρουργήθηκαν με ένα πρωτοποριακό ένθεμα, το οποίο μειώνει τον κίνδυνο μετεγχειρητικής υποτονίας (χαμηλής ενδοφθάλμιας πίεσης) και επιτρέπει ταχύτερη αποκατάσταση της όρασης μετά το χειρουργείο.

Συζητήθηκαν επίσης τα πλεονεκτήματα της νέας γενιάς τριπλοεστιακών ενδοφακών που χρησιμοποιούνται στην επέμβαση του καταρράκτη και οι οποίοι μπορούν να αξιοποιηθούν για την αντιμετώπιση της πρεσβυωπίας, ενώ μειώνουν σημαντικά (ή και εξαλείφουν) τα δυσφωτοπικά φαινόμενα (αντανακλάσεις, λάμψεις, «halos») μετά την επέμβαση.

Σε ειδική συνεδρία παρουσιάστηκε μια εξατομικευμένη, γονιδιακά καθοδηγούμενη προσέγγιση στο νεανικό γλαύκωμα ανοιχτής γωνίας, η οποία βασίζεται σε μεταλλάξεις στο γονίδιο της μυοσιλίνης (MYOC), που βοηθούν στον καθορισμό του καταλληλότερου τύπου χειρουργικής επέμβασης για κάθε ασθενή.

Για τις οφθαλμολογικές παρενέργειες των νέων αντικαρκινικών θεραπειών μίλησε ο  επίκουρος καθηγητής Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου του Dartmouth, Δημοσθένης Μαντόπουλος, παρουσιάζοντας τα πιο πρόσφατα δεδομένα για τις οφθαλμολογικές επιπλοκές των ανοσοθεραπευτικών σκευασμάτων.

Σημαντικές ανακοινώσεις έγιναν στο συνέδριο και όσον αφορά στις μη επεμβατικές θεραπείες. Στο πεδίο της Παιδοοφθαλμολογίας παρουσιάσθηκε μία νέα, εγκεκριμένη πλέον στην Ευρώπη, τοπική φαρμακευτική θεραπεία για την καθυστέρηση της εξέλιξης της μυωπίας στα παιδιά και τους εφήβους. 

Επιπλέον, σε ειδική συνεδρία συζητήθηκαν οι «έξυπνες» θεραπείες για την αμβλυωπία - οι λεγόμενες διχοπτικές θεραπείες που αλλάζουν ριζικά τον τρόπο αντιμετώπισης της αμβλυωπίας. Νέα συσκευή έλαβε πρόσφατα έγκριση από τον FDA για χρήση και σε μεγαλύτερες ηλικίες παιδιών (8–12 ετών).

Σημαντικές παρουσιάσεις έγιναν και όσον αφορά παθήσεις των ενηλίκων, όπως η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και η μελαγχρωστικήαμφιβληστροειδοπάθεια. Στο συνέδριο συζητήθηκαν οι νέες θεραπείες για την ξηρού τύπου εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (γεωγραφική ατροφία). Ειδικότερα, παρουσιάσθηκε η αθροιστική κλινική εμπειρία από τις ΗΠΑ με τους νεότερους αναστολείς του συμπληρώματος (complementinhibitors) και πώς αυτές οι θεραπείες μπορούν, υπό προϋποθέσεις, να εφαρμοστούν στην Ευρώπη, προσφέροντας ελπίδα σε ασθενείς χωρίς έως τώρα διαθέσιμη θεραπεία.

Επιπλέον, παρουσιάστηκαν τα πρώτα δεδομένα ασφάλειας και αποτελεσματικότητας μιας «gene-agnostic» (μη εξαρτώμενης από το είδος της μετάλλαξης) θεραπείας για τη μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια. Η μέθοδος της οπτογενετικής (optogenetics) είναι «πολλά υποσχόμενη» και για άλλες κληρονομικές ή εκφυλιστικές παθήσεις τελικού σταδίου της ωχράς κηλίδας. Οι σύνεδροι ενημερώθηκαν ακόμα για μία καινοτόμα θεραπεία για τη δυστροφία Fuchs και άλλα νευροεκφυλιστικά νοσήματα. Πρόκειται για μία πρωτοποριακή προσέγγιση για τη θεραπεία της κερατοειδικής δυστροφίας του Fuchs, η οποία δυνητικά ανοίγει τον δρόμο για νέες θεραπείες σε νευροεκφυλιστικές παθήσεις με αντίστοιχο γενετικό υπόβαθρο (όπως η μυοτονική δυστροφία).

Ο κ. Αλέξανδρος Χαρώνης, χειρουργός οφθαλμίατρος, μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου δήλωσε σχετικά: «Το Best of Ophthalmology 2025 ανέδειξε πόσο ραγδαία εξελίσσεται η επιστήμη μας. Οι παρουσιάσεις και οι συζητήσεις κάλυψαν τοσύνολοτωνσύγχρονωνθεραπευτικών προσεγγίσεων– από τα νέα χειρουργικάεμφυτεύματα για τογλαύκωμα μέχριτιςτελευταίεςεξελίξειςστουςτριπλοεστιακούςενδοφακούς, τιςγονιδιακά καθοδηγούμενες θεραπείες και τις καινοτομίες στη διαχείριση εκφυλιστικών παθήσεων του αμφιβληστροειδούς.  

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Για εμάς, ως ιατρούς, ήταν μια σπουδαία ευκαιρία να ανταλλάξουμε γνώσεις, εμπειρίες και κλινικά δεδομένα που συμβάλλουν ουσιαστικά στη βελτίωση της φροντίδας των ασθενών. Η συνεχής ενημέρωση και συνεργασία της ιατρικής κοινότητας είναι ο μόνος δρόμος για να προσφέρουμε θεραπείες υψηλότερου επιπέδου και να αντιμετωπίζουμε παθήσεις που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν δύσκολα θεραπεύσιμες. Το συνέδριο αυτό αποτελεί ταυτόχρονα και μία ισχυρή απόδειξη ότι η Οφθαλμολογία στην Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των διεθνών εξελίξεων: η επιστημονική δραστηριότητα, η ποιότητα των παρουσιάσεων και το υψηλό επίπεδο των συμμετεχόντων επιβεβαιώνουν ότι η χώρα μας βρίσκεται σε απόλυτη ευθυγράμμιση με τα παγκόσμια πρότυπα και τις πλέον σύγχρονες πρακτικές της Οφθαλμολογίας».