Μικροβίωμα του κόλπου και κολπίτιδες: Μια διαφορετική προσέγγιση που δεν γνωρίζαμε

Μέχρι και πριν από μερικά χρόνια ήταν πολύ συνηθισμένο σε κάθε κολπίτιδα ή και όταν μια γυναίκα ένιωθε να έχει αυξημένες εκκρίσεις, να γίνεται έλεγχος για παθογόνους μικροοργανισμούς με κολπικές καλλιέργειες έτσι ώστε να μπορεί να δοθεί η κατάλληλη θεραπεία. Και φυσικά το ίδιο συμβαίνει ακόμη και σήμερα, με αποτέλεσμα πολλές γυναίκες να ταλαιπωρούνται με άσκοπες "θεραπείες" που επαναλαμβάνονται.

Μάς αναλύει το θέμα ο Δρ Ευριπίδης Μπιλιράκης, μαιευτήρας- χειρουργός γυναικολόγος, Γ.Γ. Ελληνικής Εταιρείας Κολποσκόπησης και Παθολογίας Τραχήλου Μήτρας:

"Δυστυχώς έχει επικρατήσει να βασίζονται όλοι μόνο στα αποτελέσματα του τεστ ευαισθησίας που ακολουθεί την ανίχνευση του μικροοργανισμού, αλλά δυστυχώς αυτό συμβαίνει ακόμη και εάν πρόκειται για μικροοργανισμούς που δεν θα έπρεπε να αντιμετωπισθούν με αντιβιοτικά και έτσι πολλές φορές το μόνο που επιτυγχάνουν οι συχνές αγωγές είναι να καταστρέφουν και τη σεξουαλική ζωή.

Μήπως επομένως οι καλλιέργειες είναι αναξιόπιστες;

Η αλήθεια είναι κάπου στη μέση. Οι παλαιού τύπου καλλιέργειες δεν είναι τόσο αξιόπιστες και μέχρι να εφαρμοσθούν οι νέες τεχνικές PCR για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα (που έχουν αξιοπιστία που αγγίζει το 95%), καλό είναι να μην προσφεύγουν οι φίλες μας σε εμπειρικές θεραπείες διότι " κάθε φαγούρα δεν είναι μύκητες, δώσε μου κάτι να περάσει"!

Εκτός αυτού όμως, πολύ πρόσφατες μελέτες μας οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι δεν πρέπει να ασχολούμαστε μόνο με την παθογόνο δράση των μικροοργανισμών, αλλά και με τη δράση των "καλών μικροβίων" που είναι απαραίτητα για την άμυνα έναντι των παθογόνων συμβάλλοντας στην ισορροπία της τοπικής χλωρίδας.

Όμως και οι καλοί αυτοί μικροοργανισμοί, καταστρέφονται δυστυχώς από τις θεραπείες με αντιβιοτικά σα να λέμε "μαζί με τα ξερά, καταστρέφονται και τα χλωρά!". Για τους λόγους αυτούς έχει πολύ μεγάλη σημασία να διερευνηθεί η σύσταση του μικροβιώματος.

Τι είναι το μικροβίωμα;

Το μικροβίωμα είναι το σύνολο των μικροοργανισμών που βρίσκονται μέσα στο ανθρώπινο σώμα με τον αριθμό τους είναι πολύ μεγαλύτερος και από τα κύτταρα του ανθρώπινου σώματος αφού ξεπερνά τα 100 τρισεκατομμύρια. Το μικροβίωμα δηλαδή, αποτελεί το σύνολο τόσο των παθογόνων μικροοργανισμών, ιών και βακτηρίων όσο και των λεγομένων σαπροφυτικών δηλαδή εκείνων που δεν προκαλούν νόσο αλλά αντίθετα είναι ωφέλιμοι για τις λειτουργίες και την άμυνα τού οργανισμού.

Οι μικροοργανισμοί δημιουργούν μικροχλωρίδες στα συστήματα του ανθρώπου όπως στο δέρμα στο ουροποιητικό, το γεννητικό σύστημα, στο αναπνευστικό αλλά και στο γαστρεντερικό.

Η σύσταση του μικροβιώματος παίζει μεγάλο ρόλο στην ανάπτυξη σεξουαλικώς μεταδιδομένων νοσημάτων, αιδοιοκολπίτιδων, στη γονιμότητα και τις αποβολές.

Η σύσταση του μικροβιώματος εμπλέκεται και στην ανάπτυξη νεοπλασιών όπως του τραχήλου της μήτρας ενώ υπάρχουν μελέτες που μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι και άλλοι καρκίνοι, όπως ο καρκίνος του εντέρου, του πρωκτού, των ωοθηκών και του ενδομητρίου μπορεί να οφείλονται στην διαταραχή αυτής της ισορροπίας.

Η σύσταση του μικροβιώματος δεν είναι ίδια και διαφέρει, ανάλογα με τη φάση του κύκλου, την ηλικία, την γενική κατάσταση της υγείας της γυναίκας ή τη χρήση φαρμάκων.

Η παρουσία των γαλακτοβάκιλλων, αυτό που οι παλαιότεροι γιατροί περιέγραφαν σαν το «φυσιολογικό σαπουνάκι του κόλπου», εμποδίζει την ανάπτυξη παθογόνων μικροοργανισμών και ενισχύει το επιθήλιο του βλεννογόνου του κόλπου. Αυτό λοιπόν που πολλές φορές είναι τόσο ενοχλητικό για μία γυναίκα, δηλαδή η παρουσία λευκών υγρών με την χαρακτηριστική όξινη οσμή, είναι τελικά  προστατευτικό και δεν είναι έξυπνο να προσπαθούμε με διάφορα φάρμακα ή κολπικές πλύσεις να το περιορίσουμε.     

Οι γαλακτοβάκιλλοι της περιοχής παράγουν το D γαλακτικό οξύ και μαζί με την τραχηλική βλέννα αποτελούν ισχυρό προστατευτικό παράγοντα απέναντι σε παθογόνους μικροοργανισμούς που προκαλούν κολπίτιδες. Στη διάρκεια της εγκυμοσύνης υπάρχει σταθερότητα στην σύσταση του μικροβιώματος με τους γαλακτοβακίλλους να επικρατούν, ενώ στην εμμηνόπαυση ο πληθυσμός των γαλακτοβάκιλλων μειώνεται.

Σε νέες γυναίκες, όταν μειώνεται ο αριθμός των αποικιών γαλακτοβάκιλλου, αναπτύσσεται πολλές φορές βακτηριακή κολπίτιδα με Gardnerela Vaginalis. Οι βακτηριακές κολπίτιδες παρουσιάζουν δυσοσμία (με την κλασική οσμή ιχθύος- "ψαρίλας¨), ενώ υπάρχει κνησμός, καύσος αλλά και δυσπαρευνία. Αυτές οι κολπίτιδες έχουν σαν αποτέλεσμα να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ανάπτυξης δυσπλασίας από τον HPV, αλλά και ερπητικών λοιμώξεων.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Για το λόγο αυτό δεν πρέπει κάθε φορά που μία γυναίκα έχει κνησμό στην περιοχή των γεννητικών οργάνων να καταφεύγει στο φαρμακείο και να παίρνει υπόθετα για μύκητες! Ο στόχος στις υποτροπιάζουσες κολπίτιδες είναι να επιστρέψει η ισορροπία στην περιοχή του κόλπου κάτι που πολλές φορές επιτυγχάνεται με φυσικά μέσα όπως το Ελληνικό χαμομήλι και τα προβιοτικά που περιέχονται φυσικά και στο αγνό ελληνικό παραδοσιακό γιαούρτι!

Και ας μη ξεχνάμε: Ακόμη και τα ισχυρά αντισηπτικά της περιοχής, μπορεί να κάνουν τελικά το αντίθετο, δηλαδή κακό αντί για καλό".