Μη επεμβατικό τεστ 3 λεπτών οδηγεί σε πρώιμη διάγνωση της Νόσου Αλτσχάιμερ

11 September 2025, 10:00

Οι ερευνητές αναζητούν διαρκώς νέους τρόπους έγκαιρης διάγνωσης της Νόσου Αλτσχάιμερ, ενός τύπου άνοιας που επηρεάζει σήμερα περίπου 32 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. «Η Νόσος Αλτσχάιμερ διαγιγνώσκεται έως και 20 χρόνια αργότερα», εξηγεί ο Δρ George Stothart, PhD, γνωστικός νευροεπιστήμονας και λέκτορας στο τμήμα Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μπαθ στο Ηνωμένο Βασίλειο, και κύριος επιστήμονας στην Cumulus Neuroscience Ltd.

«Αν μπορούμε να [τη] διαγνώσουμε νωρίτερα, μπορούμε να κάνουμε 3 πολύ σημαντικά πράγματα: Να επιτρέψουμε στους ανθρώπους να πραγματοποιήσουν αλλαγές στον τρόπο ζωής που έχουν αποδειχθεί ότι επιβραδύνουν την εξέλιξη της νόσου... να επιτρέψουμε την πρόσβαση στα νέα φάρμακα που τροποποιούν τη νόσο νωρίτερα, όταν είναι πιθανό να είναι πιο αποτελεσματικά, και να βελτιώσουμε την ίδια την ανάπτυξη φαρμάκων».

Ο Stothart είναι ο συγγραφέας μιας νέας μελέτης που δείχνει πώς μια 3λεπτη μη επεμβατική εξέταση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει στον εντοπισμό προβλημάτων μνήμης σε άτομα με ήπια γνωστική εξασθένηση, η οποία πολλές φορές μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη της Νόσου Αλτσχάιμερ.

Αυτή η μελέτη επικεντρώνεται σε μια μη επεμβατική εξέταση που ονομάζεται Fastball EEG, η οποία λειτουργεί καταγράφοντας την ηλεκτρική δραστηριότητα στον εγκέφαλο όταν κοιτάζουμε συγκεκριμένες εικόνες.

«Το Fastball είναι μια εξέταση του [αυτόματου] τρόπου με τον οποίο ο εγκέφαλός σας αναγνωρίζει αντικείμενα», εξήγησε ο Stothart. «Δεν απαιτεί να κάνετε τίποτα άλλο από το να παρακολουθείτε μια οθόνη με εικόνες που αναβοσβήνουν. Περιστασιακά, αυτές οι εικόνες επαναλαμβάνονται και, καταγράφοντας τα εγκεφαλικά σας κύματα με ένα EEG (ηλεκτροεγκεφαλογράφημα), μπορούμε να αξιολογήσουμε πόσο καλά λειτουργεί η μνήμη σας».

Για τη μελέτη, οι ερευνητές παρακολούθησαν 53 ηλικιωμένους ενήλικες με διαγνωσμένη ήπια γνωστική εξασθένηση και άλλους 54 υγιείς ηλικιωμένους ενήλικες στην ομάδα ελέγχου. Όλοι οι συμμετέχοντες ολοκλήρωσαν ένα 3λεπτο τεστ Fastball, καθώς και νευροψυχολογικές αξιολογήσεις μνήμης, προσοχής και γενικής γνωστικής λειτουργίας.

Στο τέλος της μελέτης, ο Stothart και η ομάδα του διαπίστωσαν ότι το Fastball ήταν σε θέση να αναγνωρίσει αξιόπιστα προβλήματα μνήμης σε συμμετέχοντες με γνωστική εξασθένηση.

«Τα άτομα με ήπια γνωστική εξασθένηση που έχουν προβλήματα μνήμης είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν στη συνέχεια Νόσο Αλτσχάιμερ από εκείνα χωρίς προβλήματα μνήμης», δήλωσε ο Stothart. «Αυτοί οι άνθρωποι είχαν επίσης χαμηλές βαθμολογίες στο Fastball, πράγμα που σημαίνει ότι ίσως μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε το Fastball για να εντοπίσουμε πολύ νωρίς τη νόσο Αλτσχάιμερ. Η παθητική φύση της δοκιμασίας μάς επιτρέπει επίσης να αποφύγουμε συνηθισμένα προβλήματα των παραδοσιακών τεστ μνήμης, δηλαδή άγχος, εκπαίδευση, γλώσσα και πολιτισμό».

Μάλιστα, οι ερευνητές διαπίστωσαν κατά τη διάρκεια αυτής της μελέτης ότι το τεστ Fastball EEG θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί εκτός νοσοκομείου ή κλινικής, ακόμη και στο σπίτι ενός ασθενή.

Ο Stothart δήλωσε: «Αυτές οι μελέτες μεγάλης κλίμακας θα μας παρέχουν τα απαραίτητα δεδομένα ακρίβειας που θα μας επιτρέψουν να απευθυνθούμε σε παρόχους υγειονομικής περίθαλψης με στοιχεία. Και οι 2 αυτές μεγάλες μελέτες επικύρωσης ολοκληρώνονται το 2027».

Η μελέτη αυτή δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Brain Communications.