Ανακάλυψαν το βακτήριο που προκάλεσε την πρώτη καταγεγραμμένη πανδημία πριν από 1.500 χρόνια

Ο Yersinia pestis προκάλεσε την Ιουστινιάνεια Πανώλη τον 6ο αιώνα μ.Χ.. Ερευνητές εντόπισαν ίχνη του βακτηρίου αυτού σε έναν ομαδικό τάφο κάτω από τα ερείπια της πόλης Jerash στην Ιορδανία. Χρησιμοποιώντας προηγμένες τεχνικές DNA, η νέα μελέτη, με επικεφαλής μια διεπιστημονική ομάδα στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Φλόριντα και στο Πανεπιστήμιο Florida Atlantic, εξέτασε 8 ανθρώπινα δόντια που βρέθηκαν σε τάφους κάτω από τον αρχαίο ρωμαϊκό ιππόδρομο της Jerash.

Το DNA αποκάλυψε ότι οι νεκροί, των οποίων τα δόντια βρέθηκαν στους τάφους, μοιράζονταν σχεδόν πανομοιότυπα στελέχη του Y. pestis, επιβεβαιώνοντας την παρουσία του βακτηρίου στην αυτοκρατορία μεταξύ 550 και 660 μ.Χ. Τα ευρήματα υποδηλώνουν μια γρήγορη, θανατηφόρα επιδημία, σύμφωνα με τις ιστορικές αναφορές για μαζικούς θανάτους.

«Η τοποθεσία της Jerash προσφέρει μια σπάνια ευκαιρία ώστε να αντιληφθούμε στο πώς οι αρχαίες κοινωνίες αντέδρασαν σε καταστροφές δημόσιας υγείας», δήλωσε ο Rays HY Jiang, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και αναπληρωτής καθηγητής στο Κολλέγιο Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Νότιας Φλόριντα.

«Η Jerash ήταν μια από τις βασικές πόλεις της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ένας καταγεγραμμένος εμπορικός κόμβος με υπέροχες κατασκευές. Το γεγονός ότι ένας χώρος που κάποτε χτίστηκε για ψυχαγωγία έγινε μαζικό νεκροταφείο σε μια περίοδο έκτακτης ανάγκης δείχνει πόσο πιθανό είναι να κατακλύστηκαν τα αστικάκέντρα».

Μια σχετική μελέτη δείχνει ότι οι άνθρωποι μολύνονταν από το Y. pestis για χιλιετίες πριν από το ξέσπασμα της Ιουστινιανής εποχής. Υποδηλώνει επίσης ότι οι μεταγενέστερες πανδημίες - συμπεριλαμβανομένης της Μαύρης Πανώλης και των σποραδικών κρουσμάτων που καταγράφονται ακόμη και σήμερα - δεν οφείλονται μόνο σε 1 συγκεκριμένο παράγοντα.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

«Παλεύουμε με την πανώλη εδώ και μερικές χιλιάδες χρόνια και οι άνθρωποι εξακολουθούν να πεθαίνουν από αυτήνσήμερα», είπε ο Jiang. «Όπως και η COVID, συνεχίζει να εξελίσσεται και τα μέτρα περιορισμού προφανώς δεν μπορούν να την εξαλείψουν. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, αλλά η απειλή δεν θα εξαφανιστεί ποτέ».