Το «χάπι της επόμενης μέρας» μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού

Ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται ως επείγουσα αντισύλληψη ή για τη θεραπεία των ινομυωμάτων μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης ορισμένων από τους πιο επιθετικούς καρκίνους του μαστού. Ειδικότερα,  σε νέα μελέτη, γυναίκες που ήταν πιο πιθανό να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού λόγω του οικογενειακού τους ιστορικού έλαβαν το φάρμακο ulipristal acetate, γνωστό και ως «χάπι της επόμενης ημέρας», για 12 εβδομάδες.

Όλες οι συμμετέχουσες ήταν γυναίκες ηλικίας 25 έως 45 ετών, που εξακολουθούσαν να έχουν περίοδο και με μέτρια έως πολύ αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού λόγω οικογενειακού ιστορικού. Κατά μέσο όρο, οι γυναίκες είχαν περίπου 25% πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού κάποια στιγμή στη ζωή τους.

Οι 32 γυναίκες συμμετείχαν μεταξύ 2016 και 2019. Μετά τον έλεγχο, 26 ξεκίνησαν θεραπεία και 24 ολοκλήρωσαν τη μελέτη. Κάθε μία λάμβανε 1 δισκίο 5 χιλιοστογράμμων της ουσίας ulipristal acetate κάθε μέρα για 12 εβδομάδες, ξεκινώντας από την πρώτη ημέρα της περιόδου της. Πριν από την έναρξη και μετά την ολοκλήρωση της 12 εβδομάδων αγωγής, οι γιατροί συνέλεξαν μικρά δείγματα ιστού μαστού χρησιμοποιώντας βιοψία με βελόνα, με τα αρχικά και τα τελικά δείγματα να λαμβάνονται από διαφορετικό μαστό.

Στη συνέχεια, εξέτασαν τον ιστό σε εργαστήριο για να:

•καταμετρήσουν διαφορετικούς τύπους κυττάρων του μαστού

•ελέγξουν πόσο δραστήριοι ήταν ορισμένοι τύποι κυττάρων

•εξετάσουν αλλαγές σε γονίδια και πρωτεΐνες, ειδικά σε εκείνες που εμπλέκονται στο ιστικό πλαίσιο (την «εξωκυτταρική μήτρα»)

•μετρήσουν τον τρόπο με τον οποίο ήταν διατεταγμένες οι ίνες, όπως το κολλαγόνο, και την ακαμψία του ιστού.

Επίσης, εξέτασαν μαγνητικές τομογραφίες και μαστογραφίες για αλλαγές στην πυκνότητα του μαστού, ένα γνωστό παράγοντα κινδύνου.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν μείωση σε ορισμένα χαρακτηριστικά που συνδέονται με τον κίνδυνο καρκίνου, συμπεριλαμβανομένης της δραστηριότητας ορισμένων κυττάρων του μαστού που πιστεύεται ότι είναι το σημείο εκκίνησης για δύσκολα θεραπεύσιμους καρκίνους. Το φάρμακο άλλαξε επίσης τη δομή και την «ακαμψία» του ιστού του μαστού.

Επιπλέον, μια συγκεκριμένη ομάδα κυττάρων, που ονομάζεται προγονικά κύτταρα αυλού, μειώθηκε από 43% των κυττάρων του μαστού σε 30% μετά τη χορήγηση του φαρμάκου. Αυτά τα κύτταρα αποτελούν το σημείο εκκίνησης για τους τριπλά αρνητικούς καρκίνους του μαστού, οι οποίοι είναι πιο επιθετικοί και δύσκολοι στη θεραπεία. Άλλοι τύποι κυττάρων παρέμειναν σχετικά αμετάβλητοι.

Οι δοκιμές κυτταρικής δραστηριότητας οδήγησαν σε παρόμοια αποτελέσματα. Ο αριθμός των «μικτών» αποικιών (κύτταρα που μπορούν να εξελιχθούν σε διαφορετικούς τύπους) μειώθηκε από 70% σε 55% και η ικανότητα σχηματισμού μαστοσφαιρών (μικρές συστάδες κυττάρων που καλλιεργούνται σε εργαστηριακό περιβάλλον) μειώθηκε περίπου κατά το ήμισυ.

Μελέτες γονιδίων και πρωτεϊνών έδειξαν ότι το φάρμακο άλλαξε τη συμπεριφορά των κυττάρων που ανιχνεύουν ορμόνες - αυτών που ανταποκρίνονται στην προγεστερόνη - και μείωσε την παραγωγή βασικών πρωτεϊνών κολλαγόνου που βοηθούν στη δομή του ιστού του μαστού, ειδικά του κολλαγόνου VI.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Οι ερευνητές εικάζουν ότι αυτό θα μπορούσε να ανοίξει ένα νέο τρόπο πρόληψης του καρκίνου του μαστού σε νεότερες, προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο Nature.