Επιστήμονες καταπολεμούν το άγχος επαναφέροντας την ισορροπία του εγκεφάλου
07 Νοεμβρίου 2025, 07:00
Eρευνητική ομάδα στο Ινστιτούτο Νευροεπιστημών (IN), με επικεφαλής το Juan Lerma, αποκάλυψε πώς μια ξεχωριστή ομάδα νευρώνων στην αμυγδαλή - μια περιοχή του εγκεφάλου που εμπλέκεται στην επεξεργασία των συναισθημάτων – μάς προκαλεί άγχος, κατάθλιψη και αλλαγές στην κοινωνική συμπεριφορά. Η ανακάλυψη, που δημοσιεύτηκε στο iScience, δείχνει ότι η αποκατάσταση της ισορροπίας της νευρωνικής διεγερσιμότητας σε ένα συγκεκριμένο τμήμα της αμυγδαλής μπορεί να αντιστρέψει αυτές τις αλλαγές συμπεριφοράς σε ποντίκια.
«Γνωρίζαμε ήδη ότι η αμυγδαλή εμπλέκεται στο άγχος και το φόβο, αλλά τώρα έχουμε εντοπίσει έναν συγκεκριμένο πληθυσμό νευρώνων των οποίων η μη φυσιολογική δραστηριότητα από μόνη της επαρκεί για να προκαλέσει παθολογικές συμπεριφορές», εξηγεί ο Lerma. Η ομάδα του χρησιμοποίησε ένα γενετικά τροποποιημένο μοντέλο ποντικού που υπερεκφράζει το γονίδιο Grik4, το οποίο αυξάνει την παραγωγή υποδοχέων γλουταμινικού τύπου GluK4 και τη νευρωνική διεγερσιμότητα. Αυτά τα ποντίκια, που αναπτύχθηκαν από το ίδιο εργαστήριο το 2015, εμφάνισαν άγχος και απομονώθηκαν από τα υπόλοιπα, εμφανίζοντας συμπτώματα παρόμοια με αυτά που παρατηρούνται σε άτομα με παθήσεις όπως ο αυτισμός ή η σχιζοφρένεια.
Σύμφωνα με το Science Daily, οι ερευνητές κατάφεραν να ομαλοποιήσουν την έκφραση του Grik4. Αυτή η προσαρμογή αποκατέστησε την κανονική επικοινωνία με μια ομάδα ανασταλτικών νευρώνων στην αμυγδαλή, γνωστών ως «νευρώνες τακτικής πυροδότησης». «Αυτή η απλή προσαρμογή ήταν αρκετή για να αντιστρέψει τις συμπεριφορές που σχετίζονται με το άγχος και το κοινωνικό έλλειμμα, κάτι που είναι αξιοσημείωτο», λέει ο Álvaro García, συγγραφέας της μελέτης.
Η ομάδα αξιολόγησε τα ζώα χρησιμοποιώντας ηλεκτροφυσιολογικές καταγραφές και τεστ συμπεριφοράς που έχουν σχεδιαστεί για τη μέτρηση του άγχους, της κατάθλιψης και της κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Αυτά τα τεστ αξιολογούν χαρακτηριστικά όπως η προτίμηση για ανοιχτούς ή κλειστούς χώρους και το ενδιαφέρον για άγνωστα ποντίκια. Χρησιμοποιώντας εργαλεία γενετικής μηχανικής και τροποποιημένους ιούς, οι επιστήμονες διόρθωσαν με ακρίβεια τη δυσλειτουργία στην αμυγδαλή και παρακολούθησαν αλλαγές τόσο στη νευρωνική δραστηριότητα όσο και στη συνολική συμπεριφορά.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές εφάρμοσαν την ίδια προσέγγιση σε φυσιολογικά ποντίκια που εμφάνισαν φυσικά υψηλότερα επίπεδα άγχους. Η θεραπεία μείωσε επίσης το άγχος τους. «Αυτό επικυρώνει τα ευρήματά μας και μας δίνει την πεποίθηση ότι ο μηχανισμός που εντοπίσαμε δεν είναι αποτελεσματικός μόνο σε ένα συγκεκριμένο γενετικό μοντέλο, αλλά μπορεί να αντιπροσωπεύει μια γενική αρχή για το πώς ρυθμίζονται αυτά τα συναισθήματα στον εγκέφαλο», σημειώνει ο Lerma.
Επισημαίνεται ότι ορισμένα γνωστικά ελλείμματα, όπως προβλήματα με τη μνήμη αναγνώρισης αντικειμένων, δεν διορθώθηκαν, γεγονός που υποδηλώνει ότι άλλες περιοχές όπως ο ιππόκαμπος μπορεί επίσης να παίζουν ρόλο σε αυτές τις διαταραχές. Παρόλα αυτά, τα αποτελέσματα ανοίγουν πολλά υποσχόμενους νέους δρόμους για θεραπεία. «Η στόχευση αυτών των συγκεκριμένων νευρωνικών κυκλωμάτων θα μπορούσε να αποτελέσει μια αποτελεσματική και πιο εντοπισμένη στρατηγική για τη θεραπεία των συναισθηματικών διαταραχών», καταλήγει ο Lerma.
Tags: Άγχος, Εργασιακό άγχος, Μαθητικό άγχος, χρόνιο άγχος
