Στο σκοτάδι για κινδύνους από επιβραδυντικά πυρκαγιάς
29 Αυγούστου 2025, 08:00
Χωρίς ουσιαστικές απαντήσεις παραμένουν τα ερωτήματα σχετικά με την ασφάλεια χρήσης επιβραδυντικών πυρκαγιάς κατά τη διάρκεια των πρόσφατων δασικών πυρκαγιών στην Κύπρο και την ασφάλεια των εν λόγω χημικών συστατικών για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
Κατά τη διάρκεια της κοινής συνεδρίας των Κοινοβουλευτικών Επιτροπών Εσωτερικών, Γεωργίας και Περιβάλλοντος στις 5 Αυγούστου 2025, τέθηκαν ερωτήματα από τον πρόεδρο της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Χαράλαμπο Θεοπέμπτου, για την ενδεχόμενη επικινδυνότητά των συγκεκριμένων ουσιών για τον άνθρωπο και τη φύση.
Το Υπουργείο Υγείας, απαντώντας με επιστολή στις 11 Αυγούστου, διευκρίνισε ότι δεν διαθέτει σχετική πληροφόρηση για τη χημική σύσταση του υγρού και ως εκ τούτου δεν μπορεί να δώσει ακριβή απάντηση.
Για να προκύψουν ασφαλή συμπεράσματα, σύμφωνα με το Υπουργείο, απαιτείται η εξασφάλιση των Δελτίων Δεδομένων Ασφαλείας από τις αρμόδιες ισραηλινές υπηρεσίες, όπως προβλέπεται από τον ευρωπαϊκό Κανονισμό REACH.
Ωστόσο, το Υπουργείο παρέθεσε στοιχεία που αφορούν τα πλέον διαδεδομένα επιβραδυντικά πυρκαγιάς, τα οποία βασίζονται σε φωσφορικά και θειικά άλατα αμμωνίου.
Ειδικότερα, αναφορά έγινε στη σειρά Phos-Chek LC95A, για το οποίο το Δελτίο Δεδομένων Ασφαλείας δεν το κατατάσσει σε κατηγορία κινδύνου με βάση το διεθνές σύστημα GHS.
Επιπτώσεις στον άνθρωπο και το περιβάλλον
Το συγκεκριμένο υλικό, σύμφωνα με το Υπουργείο εμφανίζει πολύ χαμηλή άμεση τοξικότητα, χωρίς να προκαλεί ερεθισμούς σε δέρμα και μάτια και παρ’ όλα αυτά, ενδέχεται να προκαλέσει ερεθισμούς μέσω εισπνοής καπνού ή αερολυμάτων, γεγονός που καθιστά αναγκαία τη χρήση μέσων ατομικής προστασίας.
Με βάση τα στοιχεία που επικαλέστηκε το Υπουργείο, τα επιβραδυντικά μπορεί να είναι τοξικά για υδρόβιους οργανισμούς, να οδηγήσουν σε ευτροφισμό και να προκαλέσουν βλάβες σε οικοσυστήματα.
Επιπλέον, μπορεί να περιέχουν βαρέα μέταλλα σε ανησυχητικές συγκεντρώσεις, με επιβαρυντικές συνέπειες για νερό και έδαφος, καθώς και πιθανά προβλήματα διάβρωσης ή λεκέδων σε επιφάνειες. Παρά ταύτα, τα σύγχρονα σκευάσματα θεωρούνται βιοδιασπώμενα σε λογικά χρονικά πλαίσια.
Δειγματοληψίες στην Κύπρο
Στην απάντηση που απέστειλε το Υπουργείο ενόψει της σημερινής συνέχισης της συζήτησης του θέματος της πυρκαγιάς Λεμεσού στη Βουλή, η Υγειονομική Υπηρεσία προχώρησε μετά την πυρκαγιά, σε δειγματοληψία πέντε ειδών τροφίμων από χωριά γύρω από την πληγείσα περιοχή.
Σε συνεργασία με το Γενικό Χημείο του Κράτους, διενεργήθηκαν έλεγχοι για οργανικούς και ανόργανους ρυπαντές. Τα αποτελέσματα, όπως διευκρινίζεται, δεν κατέδειξαν καμία επιβάρυνση.
Το Υπουργείο Υγείας καταλήγει ότι χωρίς τα επίσημα στοιχεία από τα ισραηλινά δελτία ασφαλείας δεν είναι δυνατό να εξαχθούν τελικά συμπεράσματα, παραμένει όμως στη διάθεση των Επιτροπών για περαιτέρω διευκρινίσεις.
Παρά την έλλειψη πλήρους πληροφόρησης για τα χρησιμοποιηθέντα σκευάσματα, τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι τα σύγχρονα επιβραδυντικά εμφανίζουν χαμηλή άμεση τοξικότητα, ενώ η δειγματοληψία τροφίμων και οι εργαστηριακοί έλεγχοι στην Κύπρο δεν κατέδειξαν επιβαρύνσεις, ωστόσο, η παρακολούθηση των πιθανών επιπτώσεων παραμένει αναγκαία, έως ότου υπάρξουν πλήρη Δελτία Δεδομένων Ασφαλείας και ολοκληρωμένη εκτίμηση των κινδύνων.
Του Λοΐζου Ττοφαλλή
