Στην Ολομέλεια η γυναικοκτονία και η βία κατά των γυναικών

Στην Ολομέλεια της Βουλής θα συζητηθεί σήμερα ο νόμος για τη θέσπιση της γυναικοκτονίας ως αδίκημα και ο νόμος για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, με προτεινόμενες τροπολογίες.

Ειδικότερα, η συζήτηση θα αφορά τις προτάσεις νόμου «Ο περί Ποινικού Κώδικα (Τροποποιητικός) (Αρ. 5) Νόμος του 2021» και «O περί της Πρόληψης και της Καταπολέμησης της Βίας κατά των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας και περί Συναφών Θεμάτων (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 2022».

Τα εν λόγω θέματα συζητήθηκαν στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών σε έξι συνεδρίες στο διάστημα μεταξύ 3ης Νοεμβρίου 2021 και 1ης Ιουνίου 2022, μετά από κατάθεση στη Βουλή από την Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Αννίτα Δημητρίου.

Η γυναικοκτονία ως αδίκημα

Αναφορικά με την πρόταση νόμου για το αδίκημα της γυναικοκτονίας, σκοπός του νόμου που προτείνεται είναι η τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα, ώστε να θεσπισθεί το αδίκημα της γυναικοκτονίας, το οποίο θα επισύρει την ποινή της φυλάκισης διά βίου.

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει την πρώτη πρόταση νόμου, «η προτεινόμενη τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα για σκοπούς θέσπισης του αδικήματος της γυναικοκτονίας ως διακριτού εγκλήματος σε σχέση με το αδίκημα της ανθρωποκτονίας, κρίνεται αναγκαία προς αντιμετώπιση του παλαιού μεν αλλά συνεχώς εντεινόμενου εγκληματολογικού και ανθρωπολογικού φαινομένου της «γυναικοκτονίας» (femicide), για την εξάλειψη του οποίου διεθνείς συμφωνίες και συμβάσεις καλούν τα κράτη να υιοθετήσουν αποτελεσματικές θεσμικές αλλαγές».

Ο νόμος κατά της βίας γυναικών και ενδοοικογενειακής βίας 

Η δεύτερη υπό αναφορά πρόταση νόμου, σκοπό έχει «την τροποποίηση του περί της Πρόληψης και της Καταπολέμησης της Βίας κατά των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας και περί Συναφών Θεμάτων Νόμου [Αρ. Ν. 115(Ι) του 2021] με τον οποίο έχει τεθεί σε ισχύ ειδικό νομοθετικό πλαίσιο για σκοπούς καλύτερης εφαρμογής των διατάξεων της κυρωθείσας διά νόμου Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας (εφεξής «Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης»), ώστε να θεσπισθεί το ιδιώνυμο αδίκημα της γυναικοκτονίας, το οποίο να επισύρει την ποινή της φυλάκισης διά βίου».          

Όπως αναφέρει η αιτιολογική έκθεση, η δολοφονία γυναικών συνιστά την πιο ακραία μορφή έμφυλης βίας, η οποία στις πλείστες των περιπτώσεων αφορμάται από την πλήρως αποδεκτή στις στερεοτυπικές και πατριαρχικές κοινωνίες άσκηση ελέγχου από τον άνδρα στο σώμα και στις επιλογές της γυναίκας, όπως και του νεαρού κοριτσιού κάτω των δεκαοκτώ (18) ετών, εν τη εννοία που αποδίδεται στον όρο αυτό από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης.

Προτεινόμενες τροποποιήσεις

Σημειώνεται ότι ο βουλευτής μέλος της επιτροπής Κωστής Ευσταθίου υπέβαλε στην επιτροπή νέα πρόταση τροποποίησης του υπό συζήτηση ειδικού νόμου υπό μορφή προτεινόμενης τροπολογίας, με την οποία προτείνει τη διαγραφή των όρων «γυναίκα» και «γυναικοκτονία» όπου αυτοί απαντούν και την αντικατάστασή τους από τον όρο «άλλο πρόσωπο». 

Επίσης, προτείνει την αναδιάταξη των προβλεπόμενων με την υπό συζήτηση πρόταση νόμου επιβαρυντικών περιστάσεων και/ή τη διαγραφή ορισμένων ήδη προβλεπομένων, αλλά και την τροποποίηση άλλων, ώστε με την υπό αναφορά τροπολογία, να επέλθουν οι ακόλουθες τροποποιήσεις στο αρχικό κείμενο της υπό συζήτηση πρότασης νόμου:

1.Εκτός από τη βία κατά των γυναικών στο πλαίσιο ή κατά τη διάρκεια ένοπλων συγκρούσεων, να υπεισέλθουν στο αδίκημα τα παιδιά, οι άμαχοι και το μη στρατιωτικό προσωπικό, έτσι που το αδίκημα να μην περιορίζεται σε γυναίκες.

2.Να προστεθεί στον επιβαρυντικό παράγοντα που αφορά την άσκηση βίας για λόγους τιμής, η άσκηση βίας για λόγους θρησκευτικούς, πολιτικούς ή κοινωνικών πεποιθήσεων του θύματος.

3.Να προστεθεί νέος επιβαρυντικός παράγοντας, ο οποίος συνίσταται στην άσκηση βίας κατά προσώπου το οποίο τελεί σε σχέση εξάρτησης ή κατά προσώπου ευάλωτου λόγω σωματικής ή πνευματικής αναπηρίας κατά τρόπο που το θεσπισθησόμενο αδίκημα να μην αφορά μόνο θύματα γυναίκες, αλλά ευρύτερα σε κάθε πρόσωπο το οποίο τελεί σε ανάλογη κατάσταση.

4.Να εισαχθεί περαιτέρω επιβαρυντικός παράγοντας, ο οποίος συνίσταται στην άσκηση ενδοοικογενειακής βίας από πρόσωπο το οποίο τελεί σε σχέση εξουσίας ή υπεροχής έναντι του θύματος, περιλαμβανομένου συζύγου ή ερωτικού συντρόφου ή προσώπου διαμένοντος με αυτό.

5.Να διαφοροποιηθεί ο ήδη προβλεπόμενος με την υπό συζήτηση πρόταση νόμου επιβαρυντικός παράγοντας που αφορά στην άσκηση βίας με σκοπό ή στο πλαίσιο σεξουαλικής εκμετάλλευσης και/ή της εμπορίας προσώπων, ώστε να αφαιρεθεί η άσκηση βίας στο πλαίσιο διακίνησης ναρκωτικών και/ή του οργανωμένου εγκλήματος.

6.Να διαφοροποιηθεί ο προβλεπόμενος με την υπό συζήτηση πρόταση νόμου επιβαρυντικός παράγοντας, ώστε να αναφέρεται αντί σε βασανισμό ή άσκηση βίας λόγω μισογυνισμού, σε βασανισμό ή άσκηση βίας λόγω μίσους προς το θύμα.

7.Να αφαιρεθεί από την προτεινόμενη νομοθεσία ο προβλεπόμενος με την υπό συζήτηση πρόταση νόμου επιβαρυντικός παράγοντας της άσκησης βίας λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού ή ταυτότητας φύλου. 

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Ακολούθως, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών, Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, αφού έλαβε υπόψη όλα όσα κατατέθηκαν ενώπιόν της αποφάσισε να υποβάλει τη δεύτερη πρόταση νόμου με την παρούσα έκθεσή της στην ολομέλεια του σώματος.

Της Ουρανίας Στυλιανού