Ο εθισμός στο διαδίκτυο επηρεάζει τη συμπεριφορά των παιδιών

13 Μαρτίου 2023, 06:00

Η υπερβολική χρήση του διαδικτύου επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό τόσο τη συμπεριφορά των παιδιών όσο και την ανάπτυξη της ψυχικής υγείας τους, αναφέρει η σχολική ψυχολόγος Χριστίνα Ιωάννου, συστήνοντας τρόπους επίβλεψης από τους γονείς.

Σύμφωνα με την κ. Ιωάννου, οι επιπτώσεις της κατάχρησης του διαδικτύου και των βίαιων ηλεκτρονικών παιχνιδιών είναι πολύ σοβαρές, όταν αυτές αφορούν παιδιά και έφηβους, οι οποίοι βρίσκονται ακόμη σε ευαίσθητο αναπτυξιακό στάδιο και δεν έχουν ακόμη ολοκληρώσει τη διαμόρφωση χαρακτήρα και προσωπικότητας.

Έτσι, «όπως λέγαμε για προγράμματα στην τηλεόραση ότι θα πρέπει πάντοτε να υπάρχει επίβλεψη από τους γονείς, το ίδιο θα πρέπει να απαιτούμε και για τις ‘επισκέψεις’ των παιδιών μας σε διάφορες ιστοσελίδες στο διαδίκτυο», σημειώνει.

Αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού

Όπως αναφέρει, οι πιθανές αλλαγές που θα μπορούσαν να παρατηρήσουν οι γονείς στα παιδιά από την υπερβολική χρήση του διαδικτύου, είναι: μείωση του χρόνου του εφήβου με την οικογένειά του, τάσεις απομόνωσης - μείωση χρόνου πραγματικών κοινωνικών επαφών και αλληλοεπιδράσεων με τους συνομήλικους του ή και άλλα άτομα, σύνδεση με άγνωστα άτομα και επικίνδυνες καταστάσεις και μείωση σωματικής άσκησης και κίνησης.

Συνέπειες στη ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων

Αναφορικά με τις συνέπειες στην ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων από κατάχρηση του διαδικτύου, η κ. Ιωάννου σημειώνει πως επηρεάζει την ανάπτυξη συμπεριφοράς εθισμού και σωματοποίησης του άγχους (πόνους στην κοιλιά, εφιάλτες κτλ.), την ανάπτυξη ψυχαναγκαστικών συνηθειών και εμμονές στη σκέψη, την ταύτιση με αρνητικά πρότυπα και την απώλεια ελεύθερης σκέψης και θέλησης.

Προσθέτει ακόμη την προώθηση παρορμητικών συμπεριφορών όσον αφορά τη βία, τη μείωση αντιστάσεων και ο επηρεασμός της κριτικής σκέψης.

Ακόμη, άλλες πιθανές δευτερογενείς επιπτώσεις στο παιδί από την υπερβολική χρήση του διαδικτύου είναι η κατάθλιψη, η εμφάνιση παχυσαρκίας, τα μυοσκελετικά προβλήματα, οι παθήσεις του οφθαλμού, η παραμέληση ατομικής υγιεινής και οι απουσίες από το σχολείο.

Σύμφωνα με τις έρευνες, προσθέτει, η κατάχρηση του διαδικτύου αλλά και η χρήση βίαιων ηλεκτρονικών παιχνιδιών, πολύ πιθανό να προκαλέσουν αλλαγές δευτερογενούς αιτιολογίας στη συμπεριφορά των παιδιών και των εφήβων όπως προβλήματα υγείας (αρτηριακή πίεση, όρασης, πονοκέφαλο, πόνους στην κοιλιά κτλ.), παχυσαρκία, σύγχυση πραγματικότητας και φαντασίας, υπερκινητικότητα, μαθησιακές δυσκολίες και χαμηλή επίδοση και επηρεασμός προσωπικών αρχών και αξιών.

Συμβουλές προς τους γονείς

Η κ. Ιωάννου, αναφέρει ότι θα πρέπει να αναπτυχθεί μια ιδιαίτερη συμπεριφορά των γονιών απέναντι σε αυτό το καινούργιο φαινόμενο, το οποίο μόλις ξεκίνησε να επιβάλλεται στο διαπαιδαγωγικό τους έργο.

«Οι ακραίες αντιδράσεις των γονιών αρκετές φορές φέρνουν αντίθετο αποτέλεσμα στη διαπαιδαγώγηση και στην οριοθέτηση των παιδιών, και η πλήρης απαγόρευση του διαδικτύου είναι σίγουρα ουτοπία και ένας πιθανός λόγος για περαιτέρω σύγκρουση με τα παιδιά», δηλώνει.

Ως εκ τούτου, προτείνει στους γονείς να υπάρχει επίβλεψη στον τρόπο και στο χρόνο χρήσης του διαδικτύου, παρακολούθηση με συνεχή έγνοια, χωρίς όμως να γίνεται με υπερπροστατευτικό τρόπο.

Επίσης, να υπάρχει συζήτηση με τα παιδιά και απόκτηση απόψεων και κριτικής στάσης. Τις περισσότερες φορές, σημειώνει, το παιδί βρίσκεται μόνο του όταν έρχεται αντιμέτωπο με κινδύνους και είναι σημαντικό να μάθει να ξεχωρίζει τις καταστάσεις αυτές από μόνο του και να προστατεύεται κατάλληλα χωρίς να παρασύρεται.

Ακόμη, όσοι γονείς δε γνωρίζουν τα πιο απλά και βασικά για το διαδίκτυο και τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, θα ήταν καλό να επιδιώξουν να μάθουν κάποια βασικά στοιχεία για να είναι σε θέση να ασκούν καλύτερα το ρόλο τους.

Προσθέτει ότι όπως κάθε θέμα έτσι και για το διαδίκτυο, χρειάζεται να διαπαιδαγωγηθούν τα παιδιά από τους γονείς και από το σχολείο, αφού η έλλειψη διαπαιδαγώγησης και οριοθέτησης των παιδιών σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου, οδηγεί στην ανάπτυξη ανεπιθύμητων συμπεριφορών όπως είναι η κατάχρηση, η εξάρτηση και ο εθισμός.

Της Ουρανίας Στυλιανού