Ανησυχητικά στοιχεία για καρκίνο τραχήλου μήτρας - Πώς μπορεί να προληφθεί

Ανησυχητικά είναι τα στατιστικά δεδομένα σε σχέση με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Τα νέα περιστατικά που σημειώνονται κάθε χρόνο ανά το παγκόσμιο ξεπερνούν τις 500,000 ενώ γύρω στις 300,000 χάνουν τη ζωή τους συνεπεία της νόσου.

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο τρίτος συχνότερος καρκίνος στις γυναίκες κάτω των 45 ετών και η δεύτερη αιτία θανάτου στον γυναικείο πληθυσμό.

Η Κύπρος δεν αποτελεί εξαίρεση. Σύμφωνα με το Αρχείο Καρκίνου, κάθε χρόνο στη χώρα μας καταγράφονται 36 περιστατικά καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και περίπου 10 θάνατοι εξαιτίας του, με το μεγαλύτερο ποσοστό να αφορά την αναπαραγωγική ηλικία 35 - 50 ετών.

Παρά τα απογοητευτικά στατιστικά δεδομένα, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας μπορεί να εξαλειφθεί χάρη στον εμβολιασμό κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), της κυριότερης αιτίας που προκαλεί τη νόσο.

H φετινή Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη του Καρκίνου του Τραχήλου της Μήτρας, που τιμάται κάθε χρόνο στις 17 Νοεμβρίου, στέλνει εκ νέου το μήνυμα του εμβολιασμού ενάντια του HPV.

Η εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, έχει τεθεί ως προτεραιότητα, τόσο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας , όσο και από την ΕΕ.

Το 2020 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ) ενέκρινε ψήφισμα με το οποίο ζητείται η εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας έως το 2030, μέσω μιας στρατηγικής με βασικούς πυλώνες τον εμβολιασμό του 90% των κοριτσιών, τον προσυμπτωματικό έλεγχο και τη θεραπεία σε όλες τις γυναίκες που νοσούν.

Το κάλεσμά του που βρήκε ανταπόκριση από 194 χώρες ενώ την Τετάρτη, το Ηνωμένο Βασίλειο δεσμεύτηκε για την εξάλειψη της νόσου έως το 2040.

Το 2021, η ΕΕ περιέλαβε στον στρατηγικό της σχεδιασμό για τον καρκίνο, την εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Ειδικότερα, η επίτευξη αυτού του στόχου θα γίνει μέσω του εμβολιασμού κατά του ιού HPV σε ποσοστό τουλάχιστον 90% των κοριτσιών και με σημαντική αύξηση του εμβολιασμού των αγοριών, έως το 2030.

Ο «ένοχος» HPV

Όπως είναι γνωστό, η κύρια αιτία για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας είναι ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV (Human Papilloma Virus), ένας ιός που μεταδίδεται μέσω της σεξουαλικής επαφής, ο οποίος ευθύνεται για το 5% του συνόλου των καρκίνων παγκοσμίως.

Εκτός από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων προκαλεί και άλλα σοβαρά νοσήματα, όπως καρκίνο του αιδοίου, κόλπου, πέους, πρωκτού, καθώς και γεννητικά κονδυλώματα, ενώ φαίνεται να ευθύνεται και για ορισμένες μορφές καρκίνου του στοματοφάρυγγα, της στοματικής κοιλότητας και του λάρυγγα.

Πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση

Το τεστ Παπανικολάου (Pap test) αποτελεί μια εξαιρετικής σημασίας εξέταση, καθώς εντοπίζει έγκαιρα τις προκαρκινικές αλλοιώσεις, προλαμβάνοντας έτσι τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Σε χώρες που έχουν εντάξει στα εθνικά τους προγράμματα υγείας αυτή την εξέταση παρατηρήθηκε, με την πάροδο των χρόνων, αισθητή μείωση τόσο στα νέα περιστατικά όσο και στη θνησιμότητα.

Ο εμβολιασμός, ωστόσο, που εφαρμόζεται τα τελευταία περίπου 15 χρόνια, μπορεί να προλάβει την λοίμωξη από τον HPV από νεαρή ηλικία, αποτρέποντας την εμφάνιση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

Είναι ενδεικτικό ότι το 80% των θανάτων από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας παρατηρείται σε μη εμβολιασμένες γυναίκες, κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου το ποσοστό εμβολιασμού είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα.

Αντιθέτως, στις χώρες όπου το εμβόλιο κατά του HPV έχει ενταχθεί εδώ και πέραν της μιας δεκαετίας στο εμβολιαστικό τους σχήμα, οι πρόσφατες έρευνες καταδεικνύουν σημαντική μείωση των περιστατικών καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

Δωρεάν το εμβόλιο στην Κύπρο

Η Κύπρος έχει εντάξει το εμβόλιο κατά του HPV στο εμβολιαστικό της σχήμα. Σήμερα, το εμβόλιο παρέχεται δωρεάν σε κορίτσια από 11 μέχρι 19 χρονών, και σε αγόρια από 11 μέχρι 15 χρονών.

Από την 1/1/2024 δικαιούχοι δωρεάν εμβολιασμού θα είναι μόνο κορίτσια και αγόρια 11 έως 13 ετών.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Ο εμβολιασμός και των αγοριών με το εμβόλιο έναντι του HPV είναι πλέον προτεραιότητα και καταγράφεται στην Εθνική Στρατηγική για τον καρκίνο (Ιανουάριος, 2019). Την ίδια ώρα, η χώρα «τρέχει» πληθυσμιακό πρόγραμμα ελέγχου για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας (Pap test), ενώ προσφέρονται όλες οι θεραπείες για την αντιμετώπιση της νόσου.

 Της Γεωργίας Χαννή

Επισυνάπτεται video με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη του Καρκίνου της Μήτρας.

Cervical Cancer Elimination Video.mp4