Άδεια στα «φουγάρα» 83 βιομηχανιών μέχρι το 2029

Επέκταση της παράτασης χαλαρώσεων στις 83 μεγάλες επιχειρήσεις, μεταξύ των οποίων η ΑΗΚ και βαριές βιομηχανίες κεραμοποιίας και τσιμεντοποιίας, να λειτουργούν με κατά παρέκκλιση άδεια βιομηχανικών εκπομπών μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2029, παρότι είναι εξαιρετικά ρυπογόνες, ενέκρινε η Ολομέλεια της Βουλής.

Πιο αναλυτικά η Ολομέλεια του σώματος με 40 ψήφους υπέρ, κανένα εναντίον και 3 αποχές ενέκρινε την τροποποίηση του περί Βιομηχανικών Εκπομπών (Ολοκληρωμένη Πρόληψη και Έλεγχος της Ρύπανσης) Νόμου, ώστε να παραχωρηθεί εκ νέου στον Υπουργό Γεωργίας, ως την αρμόδια αρχή η δυνατότητα να χορηγεί ή ανανεώνει άδειες βιομηχανικών εκπομπών (ΑΒΕ) κατά παρέκκλιση των διατάξεων του βασικού νόμου που αφορούν την προϋπόθεση κατοχής έγκυρης και εν ισχύι πολεοδομικής άδειας και άδειας οικοδομής ή και πιστοποιητικού έγκρισης.

Η προτεινόμενη ρύθμιση κρίνεται αναγκαία, ώστε να καταστεί δυνατή η ορθή εφαρμογή των διατάξεων της ευρωπαϊκής Οδηγίας 2010/75/ΕΕ σχετικά με την ολοκληρωμένη πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης (εφεξής «Οδηγία IED»), η εναρμόνιση με την οποία αποτελεί τον σκοπό και αντικείμενο του βασικού νόμου.

Σύμφωνα με την εν λόγω Οδηγία και τις αντίστοιχες εναρμονιστικές διατάξεις του βασικού νόμου, απαγορεύεται η λειτουργία των εγκαταστάσεων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής τους χωρίς την κατοχή ΑΒΕ.

Η αδυναμία αδειοδότησης των σχετικών εγκαταστάσεων λόγω μη εξασφάλισης πολεοδομικής άδειας ή άδειας οικοδομής ή πιστοποιητικού έγκρισης εμποδίζει τη χορήγηση ΑΒΕ και συνακόλουθα την ορθή εφαρμογή της Οδηγίας IED, με αποτέλεσμα να αναμένεται ότι θα οδηγήσει σε επιβολή υψηλών κυρώσεων κατά της Δημοκρατίας. 

Σημειώνεται ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει εξασφαλίσει κατ’ επανάληψη παρέκκλιση για τις συγκεκριμένες επιχειρήσεις, καθώς δεν κατέστη δυνατό μέχρι σήμερα να συμμορφωθούν με την προϋπόθεση εξασφάλισης έγκυρης και εν ισχύι πολεοδομικής άδειας και άδειας οικοδομής ή και πιστοποιητικού έγκρισης.

Στις αιτιολογίες της νέας ανανέωσης της παράτασης περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων, το γεγονός ότι η αδειοδότηση των επηρεαζόμενων εγκαταστάσεων θα πρέπει να γίνει από τους επαρχιακούς οργανισμούς αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ), στους οποίους έχει μεταφερθεί η σχετική αρμοδιότητα να εξετάσουν τις πολεοδομικές εκκρεμότητες κάθε εγκατάστασης.

Αναφέρεται ότι η εφαρμογή αντίστοιχης μεταβατικής ρύθμισης μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας κρίνεται εύλογη, ώστε να δοθεί η δυνατότητα τόσο στις επηρεαζόμενες επιχειρήσεις όσο και στους νεοσύστατους δήμους να εκκινήσουν τις απαραίτητες διαδικασίες και ενέργειες για την αδειοδότησή τους.

Επισημαίνεται παράλληλα, ότι η προτεινόμενη ρύθμιση δεν επηρεάζει επ’ ουδενί τη συμμόρφωση των επηρεαζόμενων εγκαταστάσεων με τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις της βασικής νομοθεσίας και οποιαδήποτε ΑΒΕ χορηγηθεί κατά παρέκκλιση των διατάξεων που αφορούν τα πολεοδομικά κριτήρια θα υπόκειται στην προηγούμενη ικανοποίηση των πιο πάνω απαιτήσεων.

Παρεμβάσεις βουλευτών

Σε ομιλία ενώπιον της Ολομέλειας του σώματος ο πρόεδρος της επιτροπής Περιβάλλοντος, βουλευτής Οικολόγων, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, επιτροπής η οποία εξέτασε το σχετικό νομοσχέδιο είπε ότι πρόκειται για μια νομοθεσία η οποία έχει να κάνει με ρύπους οι οποίοι είναι βλαβεροί για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.

Δήλωσε ότι δίδεται επέκταση για πέραν των 16 χρόνων σε ρυπογόνες επιχειρήσεις όπως η ΑΗΚ να εναρμονιστούν με την νομοθεσία, χωρίς μέχρι σήμερα συμμορφωθούν.

Πρόσθεσε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα στις εγκαταστάσεις της ΑΗΚ παρουσιάζεται στο σταθμό της Δεκέλειας, ο οποίος δημιουργεί πολλαπλά προβλήματα στους κατοίκους της περιοχής.

Ο κ. Θεοπέμπτου αναφέρθηκε και σε σημαντικό αριθμό άλλων επιχειρήσεων οι οποίες λειτουργούν επίσης χωρίς άδειες εκπέμποντας ρύπους σε βάρος των πολιτών και του περιβάλλοντος.

Ο βουλευτής ΔΗΚΟ, Χρύσανθος Σαββίδης αναφέρθηκε σε ημερομηνίες σταθμούς για το ζήτημα. Συγκεκριμένα ανέφερε ότι το 2013 δόθηκε για πρώτη φορά παράταση στο πλαίσιο εναρμόνισης με την ΕΕ, η οποία το 2024 ανανεώθηκε για ακόμα ένα έτος για να εξασφαλίσουν οι επηρεαζόμενες επιχειρήσεις τις απαραίτητες άδειες τους.

Τόνισε ότι η επέκταση μέχρι το 2029 είναι «κατάντια», καθώς πρόκειται για βιομηχανίες που λειτούργησαν χωρίς άδειες, ενώ επεσήμανε ότι εάν επρόκειτο για απλούς πολίτες με μικροπαρανομίες θα διωκόταν.

Η ανεξάρτητη βουλεύτρια (Βολτ) Αλεξάνδρα Ατταλίδου είπε ότι σύμφωνα με μελέτες κάθε χρόνο στην Κύπρο σημειώνονται 600 με 800 πρόωροι θάνατοι, λόγω της ποιότητας του αέρα που εισπνέουν.

«Θεωρώ ότι είναι απαράδεκτο η πολιτεία και η Βουλή να συνεχίζουν να ανέχονται αυτή την κατάσταση της παραβίασης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, σε βάρος της ζωής ανθρώπων» δήλωσε και πρόσθεσε ότι προς στήριξη των πολιτών των επηρεαζόμενων κοινοτήτων της Δεκέλειας αρνείται να ψηφίσει παράταση.

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Νίκος Κέττηρος είπε ο λόγος που αποδέχθηκαν να ψηφιστεί η παράταση λειτουργίας των συγκεκριμένων επιχειρήσεων, είναι για να γίνεται έλεγχος για την ποιότητα του αέρα.

Δήλωσε ότι εάν δεν εγκριθεί η νομοθεσία δεν θα γίνεται έλεγχος της ποιότητας του αέρα ώστε να μην δηλητηριάζεται ο κόσμος, όπως δεν γίνεται σε περιοχές όπως η Δεκέλεια και το Βασιλικό.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Ο βουλευτής ΔΗΣΥ, Πρόδρομος Αλαμπρίτης είπε ότι είναι λυπηρό ότι τόσο χρόνια δεν κατέστη δυνατό να αδειοδοτηθούν οι συγκεκριμένες βιομηχανίες και πως με την προτεινόμενη ρύθμιση θα δοθεί ο χρόνος προς αυτή την κατεύθυνση.

Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρίστος Ορφανίδης δήλωσε επίσης ότι εάν δεν ψηφιστεί η προτεινόμενη νομοθεσία δεν θα υπάρχει έλεγχος για την ποιότητα του αέρα, ενώ επεσήμανε ότι καταβλήθηκε μεγάλη προσπάθεια και αγώνες από την επιτροπή ώστε να έχουν ενώπιον τους την συγκεκριμένη ρύθμιση.

Της Ελένης Χαραλάμπους