Εκπαιδευτικοί δεύτερης κατηγορίας δεν υπάρχουν
30 September 2025, 15:13

Τα ανύπαρκτα εργασιακά δικαιώματα φέρνουν αδιεκδίκητες εκπαιδευτικές ανάγκες
Η καθημερινότητα στα σχολεία σημαδεύεται πλέον από την κρίση των κενών θέσεων, με τη γνωστή φράση στον γνωστό πίνακα της ιστοσελίδας της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (ΕΕΥ), να καθίσταται γνώριμη σε κάθε ένα από εμάς. Παρά τον μεγάλο αριθμό δυνητικών αντικατασταστών, πλήθος κενών θέσεων σε όλους τους κλάδους της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Δημοτική, Προδημοτική και Ειδική) παραμένει αδιάθετο, όπως αποδεικνύεται πλέον από τις πολλαπλές ανακοινώσεις της ΕΕΥ. Η αδυναμία κάλυψης των απουσιών των συναδέλφων δημιουργεί σοβαρά λειτουργικά και διδακτικά προβλήματα στις σχολικών μονάδες, αναγκάζοντας το παραμένον εκπαιδευτικό προσωπικό να καλύπτει τα κενά ή να προχωρά στον διαμοιρασμό των μαθητών σε άλλες τάξεις.
Το καθεστώς επισφάλειας ως πυρήνας του προβλήματος
Οι λόγοι για τους οποίους οι αντικαταστάτες εκπαιδευτικοί ωθούνται εκτός του Δημόσιου Σχολείου είναι πρωτίστως η απουσία θεσμοθετημένων εργασιακών δικαιωμάτων και η γενικότερη επισφάλεια αυτής της κατηγορίας εκπαιδευτικών. Οι αντικαταστάτες, παρόλο που αποτελούν βασικό κρίκο στην ομαλή λειτουργία των σχολείων, αντιμετωπίζονται ως εκπαιδευτικοί κατηγορίας μειωμένης αξίας, χωρίς να τους αποδίδεται ο οφειλόμενος σεβασμός και η δίκαιη μεταχείριση.
Η επαγγελματική ανασφάλεια εντείνεται και από την επικείμενη κατάργηση των καταλόγων διοριστέων το 2027. Επιπρόσθετα, η ταυτόχρονη εργοδότηση πολλών αδιόριστων εκπαιδευτικών στο Προαιρετικό Ολοήμερο Σχολείο (ΠΟΣ) έχει συρρικνώσει τη «δεξαμενή» των διαθέσιμων αντικαταστατών, καθώς με την πρόσληψή τους στο ΠΟΣ δεν έχουν το δικαίωμα να διεκδικήσουν παράλληλα θέση αντικαταστάτη.
Οι διεκδικήσεις των συνδικαλιστών μας για θεσμική δικαίωση
Οι συνδικαλιστές μας έχουν θέσει τα προβλήματα σε όλα τα συναρμόδια-εμπλεκόμενα Υπουργεία, ζητώντας τον τερματισμό αυτών των χρόνιων εργασιακών προβλημάτων. Διεκδικούν δηλαδή ένα σύνολο αιτημάτων που στοχεύουν στην πλήρη κατοχύρωση βασικών δικαιωμάτων των αντικαταστατών:
- Εισοδηματική Ασφάλεια: Ζητείται η εξασφάλιση οικονομικής ενίσχυσης μέσω ανεργιακού επιδόματος κατά όλες τις μεγάλες περιόδους διακοπών, συμπεριλαμβανομένων του καλοκαιριού, των Χριστουγέννων και του Πάσχα, καθώς και η παροχή ασφάλειας εισοδήματος σε περιπτώσεις ασθένειας και η κάλυψη μέσω Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
- Προοπτική Μονιμοποίησης: Προωθείται η αναγνώριση της συνολικής 30μηνης υπηρεσίας (συμβάσεις ή αντικαταστάσεις) ως χρόνου που οδηγεί σε συμβάσεις αορίστου χρόνου.
- Διαφανείς Συνθήκες Εργασίας: Απαιτείται η θεσμοθέτηση ενός ολοκληρωμένου πλαισίου εργασίας με ξεκάθαρους όρους για το ωράριο, τα καθήκοντα και τις μη διδακτικές υποχρεώσεις, ώστε να αποτραπούν φαινόμενα καταχρήσεων.
Παράλληλα, οι συνδικαλιστές μας προτείνουν εξειδικευμένα μέτρα, όπως η παροχή ανάλογης προσαύξησης με τη συμπλήρωση κάθε έτους υπηρεσίας και η θεσμοθέτηση ειδικών διευκολύνσεων για τις μητέρες αντικαταστάτριες.
Άμεσες λύσεις για την άμβλυνση της έλλειψης
Για την άμεση αντιμετώπιση του φαινομένου των αδιάθετων κενών, έχουν κατατεθεί από τους συνδικαλιστές μας κατά καιρούς δεκάδες εισηγήσεις. Η πιο κεντρική πρόταση είναι η εφαρμογή της παράλληλης εργασίας των εκπαιδευτικών που εργάζονται στα ΠΟΣ και παράλληλα διεκδικούν αντικαταστάσεις (ή και το αντίστροφο), ώστε να καταστούν αυτές οι θέσεις πιο ελκυστικές.
Οι συνδικαλιστές μας έχουν πρόσφατα ζητήσει άμεση σύγκληση σύσκεψης μεταξύ αυτών, της ΕΕΥ και του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΥΠΑΝ), ώστε να προχωρήσει η υλοποίηση της ρύθμισης αυτής και να αμβλυνθεί το πρόβλημα.
Η Πολιτεία οφείλει να προσφέρει σταθερότητα και κίνητρα , καθώς η συνηθισμένη πλέον φράση που βλέπουμε στον ανάλογο πίνακα της ΕΕΥ δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για ένα χρόνιο πρόβλημα. Η εύρυθμη λειτουργία των σχολείων και το δικαίωμα των παιδιών σε σταθερή και ποιοτική εκπαίδευση εξαρτώνται άμεσα από τη θεσμική δικαίωση των αντικαταστατών εκπαιδευτικών.
Στέλιος Οδυσσέως
Εκπαιδευτικός Δημοτικής Εκπαίδευσης