Η ηλεκτρονική διασύνδεση βοηθάει τους μεγαλύτερους να μείνουν νοητικά υγιείς

Οι ηλικιωμένοι που είναι ψηφιακά ενταγμένοι -δηλαδή,εκείνοι που μπορούν να χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο και ψηφιακά μέσα επικοινωνίας- έχουν καλύτερη γνωστική λειτουργία σε σύγκριση με τους ηλικιωμένους που είναι ψηφιακά αποκλεισμένοι και δεν χρησιμοποιούν σύγχρονα μέσα επικοινωνίας. Οι ψηφιακά αποκλεισμένοι ηλικιωμένοι εμφάνιζαν επίσης πιο σοβαρά συμπτώματα κατάθλιψης. Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Journal of Psychiatric Research».

Με την πάροδο της ηλικίας, η γνωστική λειτουργία αλλάζει. Πολλές γνωστικές ικανότητες μειώνονται σταδιακά, όπως η ταχύτητα επεξεργασίας πληροφοριών, η βραχυπρόθεσμη μνήμη εργασίας και η ανάκληση συγκεκριμένων γεγονότων. Αντίθετα, η σημασιολογική μνήμη, που αφορά τη γνώση γεγονότων και της γλώσσας, τείνει να παραμένει σταθερή ή ακόμα και να βελτιώνεται. Οι ηλικιωμένοι συχνά εμφανίζουν μείωση στις εκτελεστικές λειτουργίες, όπως η διαχείριση πολλαπλών εργασιών, ο σχεδιασμός και η καταστολή άσχετων πληροφοριών, ενώ η προσοχή δυσκολεύεται να διατηρηθεί όταν υπάρχουν περισπασμοί. Ωστόσο, η κρυσταλλωμένη νοημοσύνη, που αντικατοπτρίζει τη συσσωρευμένη γνώση και εμπειρία, παραμένει ισχυρή. Πολλοί ηλικιωμένοι αναπτύσσουν στρατηγικές αντιστάθμισης, όπως η αξιοποίηση εμπειρίας ή εξωτερικών βοηθημάτων, για να διατηρήσουν τη λειτουργικότητά τους.

Η συγγραφέας της μελέτης Zi-Mu Chen και οι συνεργάτες της επισημαίνουν ότι πρόσφατες έρευνες δείχνουν σημαντική σχέση μεταξύ κοινωνικής απομόνωσης και γνωστικής έκπτωσης στους ηλικιωμένους, ενώ η κοινωνική απομόνωση συνδέεται επίσης με καταθλιπτικά συμπτώματα. Στη σύγχρονη κοινωνία, όπου μεγάλο μέρος της επικοινωνίας γίνεται μέσω Διαδικτύου, η ικανότητα χρήσης αυτών των εργαλείων είναι κρίσιμη για τη διατήρηση κοινωνικών συνδέσεων. Ωστόσο, πολλοί ηλικιωμένοι δεν τα χρησιμοποιούν, κάτι που αυξάνει τον κίνδυνο κοινωνικής απομόνωσης και κατάθλιψης.

Για τη μελέτη αυτή, οι συγγραφείς όρισαν ως «ψηφιακά αποκλεισμένους» ηλικιωμένους εκείνους που δεν χρησιμοποιούσαν το Διαδίκτυο ή ψηφιακά μέσα επικοινωνίας, ενώ οι «ψηφιακά ενταγμένοι» χρησιμοποιούσαν τουλάχιστον κάποια από αυτά τα εργαλεία. Στη συνέχεια συνέκριναν τη γνωστική λειτουργία και τη σοβαρότητα των καταθλιπτικών συμπτωμάτων ανάμεσα στις δύο ομάδες.

Τα δεδομένα προέρχονταν από τη μελέτη «CHARLS» (China Health and Retirement Longitudinal Study), μια εθνική προοπτική μελέτη ενηλίκων ηλικίας 45 ετών και άνω. Η αρχική έρευνα έγινε το 2011 σε 17.708 άτομα από 450 κοινότητες σε 28 επαρχίες της Κίνας και επαναλήφθηκε τέσσερις φορές μέχρι το 2020. Για την παρούσα ανάλυση χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από 9.436 συμμετέχοντες, μετά από αντιστοίχιση των ψηφιακά ενταγμένων και αποκλεισμένων συμμετεχόντων με βάση βασικά δημογραφικά χαρακτηριστικά.

Η γνωστική λειτουργία μετρήθηκε με τη «Telephone Interview for Cognitive Status», ενώ η σοβαρότητα των καταθλιπτικών συμπτωμάτων αξιολογήθηκε με αντίστοιχα εργαλεία. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες με βάση έξι τύπους διαδικτυακής δραστηριότητας: συνομιλίες, ανάγνωση ειδήσεων, παρακολούθηση βίντεο, παιχνίδια, διαχείριση χρημάτων και άλλες δραστηριότητες. Όσοι δεν συμμετείχαν σε καμία δραστηριότητα θεωρήθηκαν ψηφιακά αποκλεισμένοι, ενώ όσοι συμμετείχαν σε τουλάχιστον μία θεωρήθηκαν ψηφιακά ενταγμένοι.

Τα αποτελέσματα

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι ψηφιακά ενταγμένοι συμμετέχοντες εμφάνιζαν υψηλότερα επίπεδα συνολικής γνωστικής λειτουργίας, καλύτερες εκτελεστικές λειτουργίες και μνήμη, ενώ οι ψηφιακά αποκλεισμένοι είχαν πιο σοβαρά καταθλιπτικά συμπτώματα.

«Ο ψηφιακός αποκλεισμός συνδέεται σημαντικά με πιο σοβαρά καταθλιπτικά συμπτώματα και γνωστική έκπτωση στους ηλικιωμένους. Τα κύρια και συνδετικά συμπτώματα θα πρέπει να προτεραιοποιηθούν στην ανάπτυξη στρατηγικών θεραπείας για ηλικιωμένους με κατάθλιψη και γνωστική έκπτωση», κατέληξαν οι συγγραφείς.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Η μελέτη αναδεικνύει τη σχέση μεταξύ χρήσης του Διαδικτύου και γνωστικής λειτουργίας στους ηλικιωμένους, αλλά δεν επιτρέπει ασφαλή συμπεράσματα για αιτιώδη σχέση. Είναι πιθανό η χρήση του Διαδικτύου να επιβραδύνει τη γνωστική έκπτωση και να μειώνει την κατάθλιψη, αλλά επίσης είναι πιθανό τα άτομα με σημαντική γνωστική έκπτωση ή προβλήματα ψυχικής υγείας να δυσκολεύονται περισσότερο στη χρήση του Διαδικτύου.