Τέσσερα χρόνια ΓεΣΥ: Απολογισμός και τρόποι βελτίωσης

Τέσσερα χρόνια έχουν ολοκληρωθεί από την έναρξη εφαρμογής της μεγαλύτερης μεταρρύθμισης στον τομέα της υγείας στη χώρα, του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ), το οποίο παρά τις προκλήσεις και τις στρεβλώσεις παραμένει βιώσιμο με τον ΟΑΥ να βρίσκει τρόπους αναβάθμισης και βελτίωσης.

Με αφορμή τα τέσσερα χρόνια λειτουργίας του ΓεΣΥ, πραγματοποιήθηκε σήμερα δημοσιογραφική διάσκεψη με σκοπό την αποτίμηση και τον απολογισμό του έργου του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας για το 2023.

Ο πρόεδρος του ΟΑΥ, Σταύρος Μιχαήλ, στην παρουσίαση που έκανε επεσήμανε ότι από την αρχή της λήψης των καθηκόντων του, το όραμα και οι στόχοι του είναι η συνεχής βελτίωση των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας και ταυτόχρονη διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας του ΓεΣΥ προς όφελος όλων των πολιτών.

Σημείωσε, επίσης, ότι όλοι οι πολίτες εξασφάλισαν ισότιμη, δίκαιη και απρόσκοπτη πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας χωρίς εξαιρέσεις.

Όπως είπε, για πρώτη φορά εξασφαλίστηκε για όλο τον πληθυσμό το δικαίωμα επιλογής φαρμάκου με το κάθε νοικοκυριό να έχει πρόσβαση στο φαρμακείο και εργαστήριο της γειτονιάς του και την εύκολη πρόσβαση και ταχεία εξυπηρέτηση.

Από την 1^η Ιουνίου 2019 εγγράφτηκαν στο ΓεΣΥ 943,978 δικαιούχοι.

Ακόμη, κατά τον τέταρτο χρόνο λειτουργίας του ΓεΣΥ από τον Ιούνιο του 2022 μέχρι τον Μάιο του 2023, έχουν επισκεφθεί προσωπικό ιατρό 806,900 δικαιούχοι και ειδικό ιατρό 611,200 δικαιούχοι.

Σημειώνεται ότι η αναλογιστική μελέτη την οποία διενήργησε το ILO (International Labour Organisation) κατέδειξε πως με τα σημερινά δεδομένα το ΓεΣΥ είναι βιώσιμο έως το 2030, έχοντας μάλιστα ικανοποιητικό αποθεματικό.

Ένταξη καινοτόμων φαρμάκων, κέντρων αποκατάστασης κ.ά. 

Σύμφωνα με τον κ. Μιχαήλ, κατά τον τέταρτο χρόνο λειτουργίας του ΓεΣΥ εντάχθηκαν 80 νέα καινοτόμα φάρμακα στον κατάλογο, η ρομποτική προστατεκτομή και άλλες ρομποτικές επεμβάσεις και υιοθετήθηκαν πρωτόκολλα για προληπτικούς ελέγχους.

Μεταξύ άλλων, εφαρμόστηκαν οι εφημερίες των προσωπικών ιατρών, καθώς επίσης ο ΟΑΥ έχει ενισχύσει το σύστημα με την εισαγωγή υπηρεσιών αποκατάστασης τις οποίες, όπως αναφέρει, έχει ζητήσει η κοινωνία, αφού η έλλειψη κέντρων αποκατάστασης ήταν μία μεγάλη δυσκολία για τους δικαιούχους του ΓεΣΥ.

«Αυτή τη στιγμή αναμένουμε τη νομοθεσία με την οποία θα εισαχθούν και άλλα κέντρα αποκατάστασης και ο ΟΑΥ είναι έτοιμος να εντάξει όσα χρειάζονται για να υπάρχει πλήρης κάλυψη των πολιτών», πρόσθεσε.

Ο κ. Μιχαήλ πρόσθεσε ότι στα πλαίσια αναβάθμισης του τρόπου λειτουργίας του ΓεΣΥ, έχει εισαχθεί ο καθορισμός ενδείξεων αποζημίωσης για πολλαπλές ιατρικές πράξεις, συμπεριλαμβανομένου της ινομυοματεκτομής, της υστεροσκόπησης κ.ά.

Ακόμη, εισάχθηκαν στοχευμένες υπηρεσίες φυσιοθεραπείας σε νευρολογικούς ασθενείς, απευθείας πρόσβαση σε μαίες, καθιέρωση κλινικών κατευθυντήριων οδηγιών για προληπτικές εργαστηριακές εξετάσεις προληπτικής ιατρικής σε ασυμπτωματικούς ενήλικες και ένταξη νέων προϊόντων και εξοπλισμού για κάλυψη αναγκών χρόνιων ασθενών.

Δυνατότητες στους δικαιούχους και αντιμετώπιση καταχρήσεων

Επιπλέον, ο ΟΑΥ έχει εισάξει νέες σημαντικές λειτουργίες στο Σύστημα Πληροφορικής, με εργαλεία και δυνατότητες σε δικαιούχους και παρόχους, όπως η πληροφόρηση για τις επισκέψεις στον ΠΙ, δυνατότητα ειδοποίησης του δικαιούχου κατόπιν επίσκεψης του στον ΠΙ, ενημέρωση για ανοικτά παραπεμπτικά, συνταγές και το ποσό Συμπληρωμής και ενημέρωση για προεγκρίσεις που λαμβάνονται για ιατρικές πράξεις, φάρμακα, φυσιοθεραπείες, κ.α.

Σημειώνεται ότι για την αντιμετώπιση των καταχρήσεων ο ΟΑΥ προχώρησε, μεταξύ άλλλων, σε εφαρμογή νέου τρόπου αμοιβής των προσωπικών ιατρών στη βάση νέων υπηρεσιών  και δεικτών απόδοσης, ποιοτική  αξιολόγηση των παραπεμπτικών των προσωπικών ιατρών  προς ειδικούς ιατρούς, υιοθέτηση Κλινικών Κατευθυντήριων Οδηγιών Παραπομπής από προσωπικούς ιατρούς σε ειδικούς ιατρούς για 21 καταστάσεις υγείας/διαγνώσεις.

Ακόμη, εντάχθηκε αξιολόγηση παραπεμπτικών για απεικονιστικές εξετάσεις, τροποποίηση του δικαιώματος αλλαγής προσωπικού ιατρού κάθε 12 μήνες αντί κάθε 6 μήνες, ενίσχυση του πλαισίου προεγκρίσεων για δαπανηρές και συχνές ιατρικές πράξεις καθώς και για αναλώσιμα / ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό και ανάπτυξη μοντέλου αποζημίωσης βάσει ποιότητας για την πρωτοβάθμια και ενδονοσοκομειακή φροντίδα υγείας με τη βοήθεια εμπειρογνωμόνων.

«Οδηγός του Ασθενή» για ενημέρωση πολιτών

Ο ΟΑΥ προβαίνει, επίσης, σε εκστρατείες ενημέρωσης για τη δημιουργία κουλτούρας ανάμεσα στους δικαιούχους για υπεύθυνη χρήση των υπηρεσιών του ΓεΣΥ, αλλά και για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους σε σχέση με το Σύστημα.

Σημειώνεται ότι σε συνεργασία με την Ομοσπονδία Ασθενών Κύπρου (ΟΣΑΚ) ο ΟΑΥ αναπτύσσει τον «Οδηγό του Ασθενή», ένα ιστότοπο, με έμφαση στην ενημέρωση των χρόνιων ασθενών, ο οποίος θα ολοκληρωθεί τους αμέσως επόμενους μήνες και θα αποτελέσει ένα χρήσιμο «εργαλείο» το οποίο θα ενημερώνει το κοινό και ειδικότερα τους χρόνιους ασθενείς για όλες τις υπηρεσίες και τον τρόπο πρόσβασης στις υπηρεσίες του ΓεΣΥ και θα λειτουργεί ως εργαλείο ενημέρωσης και καθοδήγησης για τις υπηρεσίες του ΓεΣΥ.

Τα επόμενα βήματα βελτίωσης ΓεΣΥ

Ανάμεσα στους στόχους που έχει θέσει ο ΟΑΥ για τη βελτίωση του ΓεΣΥ είναι η διεύρυνση των παρεχόμενων υπηρεσιών από λογοπαθολόγους σε παιδιά με αυτισμό, σύνδρομο Down και νευροαναπτυξιακές διαταραχές καθώς και σε ενήλικες μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο ή κρανιοεγκεφαλική κάκωση.

Προστίθεται η διεύρυνση υπηρεσιών για την κατ’ οίκον νοσηλεία από νοσηλευτές σε άτομα που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση, η ενίσχυση των υπηρεσιών πρώτων βοηθειών με την ένταξη εντός του 2023 δύο ιδιωτικών ΤΑΕΠ στη Λευκωσία και Λεμεσό και έναρξη διαπραγματεύσεων για νέα ΤΑΕΠ σε άλλες πόλεις και η ένταξη υπηρεσιών από ποδολόγους.

Υπ. Υγείας: Ανάγκη συνεχούς αξιολόγησης πρακτικών για το ΓεΣΥ

Η υπουργός υγείας, Πόπη Κανάρη στον χαιρετισμό της ανέφερε ότι η υλοποίηση του ΓεΣΥ και η προσπάθεια επίτευξης των στόχων που έχουν τεθεί ήταν και παραμένει μια πολύ μεγάλη πρόκληση.

Σημείωσε ότι τέσσερα χρόνια μετά την εφαρμογή του, το ΓεΣΥ παραμένει χωρίς αμφιβολία, µία από τις σημαντικότερες κοινωνικές μεταρρυθμίσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, τη φιλοσοφία του οποίου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης και εκείνη προσωπικά, θα στηρίξουν και θα ενισχύσουν.

«Το κράτος, λίγο μετά την εφαρμογή του ΓεΣΥ, κατά τη νηπιακή ουσιαστικά φάση της υλοποίησης του, κλήθηκε να επικεντρωθεί στη διαχείριση της πανδημίας Covid-19, κάτω από συνθήκες που δεν επέτρεψαν την υιοθέτηση των ενδεικνυόμενων δικλείδων που να διασφαλίζουν τη σωστή εποπτεία και παρακολούθηση με ποιοτικά κριτήρια. Για την ποιοτική εξέλιξη μιας τόσο σημαντικής μεταρρύθμισης στον τομέα της υγείας ωστόσο, υπάρχει η αδήριτη ανάγκη της συνεχούς αξιολόγησης των υφιστάμενων διαδικασιών και πρακτικών», προσθέτει.

Όπως αναφέρει η κ. Κανάρη, το Υπουργείο Υγείας, ως η αρμόδια εποπτική αρχή, αναγνωρίζει τις προκλήσεις αυτές και εργάζεται εντατικά για την αποτελεσματική διαχείρισή τους, με γνώμονα τις βέλτιστες διαθέσιμες πρακτικές στη χάραξη πολιτικών υγείας.

Απώτερος στόχος, σημειώνει η Υπουργός, είναι να εντοπιστούν και να αντιμετωπιστούν οι αδυναμίες, θέτοντας τον ασθενή και τα θεμιτά δικαιώματά του, στο επίκεντρο της πολιτικής, του με ταυτόχρονες λήψεις μέτρων για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ΓεΣΥ.

Επισημαίνοντας τις προκλήσεις, η κ. Κανάρη αναφέρει ότι αυτές είναι ο έλεγχος και εποπτεία της χρήσης του Συστήματος, τόσο από τους παρόχους όσο και από το Υπουργείο Υγείας αλλά και ο αυστηρός έλεγχος σε θέματα που αφορούν στα δικαιώματα των ασθενών.

Σύμφωνα με την ίδια, πρόκληση είναι και η επάρκεια φαρμακευτικών και ιατροτεχνολογικών προϊόντων και πρόσβαση στα καινοτόμα φάρμακα.

Ο ΟΑΥ, αναφέρει η Υπουργός, ως διά ο νόμου οργανισμός, υπεύθυνος για την εφαρμογή παρακολούθησης και διαχείρισης του συστήματος, έχει να αντιμετωπίσει πολλές προκλήσεις και ταυτόχρονα να αξιολογήσει τον αναμενόμενο σφαιρικό προϋπολογισμό του και την αυξανόμενη προσυπολογιζόμενη Γενική Κρατική Συνεισφορά.

Σε ότι αφορά στον ΟΚΥπΥ, δήλωσε ότι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει είναι αυτή της οικονομικής και διοικητικής αυτονομίας. «Η εφαρμογή αποτελεσματικότερων μηχανισμών οργάνωσης και ελέγχων είναι επιβεβλημένη. Ο ΟΚΥπΥ έχει αναλάβει την υλοποίηση αναπτυξιακών έργων στα Δημόσια Νοσηλευτήρια με χρηματοδότηση από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ύψους περίπου 47.7 εκατομμυρίων», προσθέτει.

Από αυτά τα έργα, αναφέρει, κάποια ολοκληρώθηκαν, όπως η Δημιουργία Μονάδας Covid στο Γ.Ν. Αμμοχώστου ενώ άλλα, θα πρέπει να ολοκληρωθούν σταδιακά, μέχρι το 2026. Τα υπό αναφορά έργα, σημειώνει, θα αναβαθμίσουν ουσιαστικά τα Δημόσια Νοσηλευτήριά μας, όπως για παράδειγμα, το Νέο Νοσοκομείο Ψυχικής Υγείας στην Αθαλάσσα.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Την ίδια ώρα, επισημαίνει η κ. Κανάρη, η συμβολή του Υπουργείου Υγείας είναι επιβεβλημένη, για την επίτευξη δράσεων όπως η εισαγωγή νομοθετικών ρυθμίσεων μέσω του εκσυγχρονισμού υφιστάμενων νομοθεσιών και προετοιμασία νέων νομοσχεδίων, αναβαθμίζοντας ταυτόχρονα το ρυθμιστικό και εποπτικό ρόλο του Υπουργείου Υγείας.

Της Ουρανίας Στυλιανού