Ο Covid επιταχύνει τη γήρανση των αρτηριών στις γυναίκες

26 Αυγούστου 2025, 13:00

Μια λοίμωξη από Covid, ιδιαίτερα στις γυναίκες, μπορεί να οδηγήσει σε γήρανση των αιμοφόρων αγγείων περίπου πέντε ετών, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο European Heart Journal, στην οποία συμμετείχαν ερευνητές από τη Σχολή Επιστημών Υγείας του ΤΕΠΑΚ (Επικεφαλής Αναπλ. Καθηγήτρια Άντρη Παναγιώτου και Δρ Γαλάτεια Φωτίου).

Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση που εξέδωσε το ΤΕΠΑΚ, τα αιμοφόρα αγγεία σταδιακά γίνονται πιο άκαμπτα με την ηλικία, αλλά η νέα μελέτη υποδηλώνει ότι η Covid θα μπορούσε να επιταχύνει αυτή τη διαδικασία. «Αυτό είναι σημαντικό, καθώς τα άτομα με πιο άκαμπτα αιμοφόρα αγγεία αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, συμπεριλαμβανομένων εγκεφαλικών επεισοδίων και εμφραγμάτων», επισημαίνεται.

Η μελέτη περιλάμβανε 2.390 άτομα από 16 διαφορετικές χώρες (Αυστρία, Αυστραλία, Βραζιλία, Καναδά, Κύπρο, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία, Μεξικό, Νορβηγία, Τουρκία, Ηνωμένο Βασίλειο και ΗΠΑ) που επιλέχθηκαν μεταξύ Σεπτεμβρίου 2020 και Φεβρουαρίου 2022.

Κατηγοριοποιήθηκαν ανάλογα με το αν δεν είχαν ποτέ μόλυνση Covid, είχαν πρόσφατα Covid αλλά δεν είχαν νοσηλευτεί, νοσηλεύτηκαν για Covid σε γενικό θάλαμο ή νοσηλεύτηκαν για Covid σε μονάδα εντατικής θεραπείας.

Σημειώνεται ότι η μελέτη αξιολόγησε την αγγειακή ηλικία κάθε ατόμου με μια συσκευή που μετρά πόσο γρήγορα ταξιδεύει ένα κύμα αρτηριακής πίεσης μεταξύ της καρωτιδικής αρτηρίας (στον λαιμό) και των μηριαίων αρτηριών (στα πόδια), ένα μέτρο που ονομάζεται ταχύτητα παλμικού κύματος καρωτίδας-μηριαίας (PWV) και το οποίο μετρείται από το εργαστήριο Καρδιαγγειακής Επιδημιολογίας και Γενετικής (CVEG Lab) στο ΤΕΠΑΚ.

Όσο υψηλότερη είναι αυτή η μέτρηση, τόσο πιο άκαμπτα είναι τα αιμοφόρα αγγεία και τόσο υψηλότερη είναι η αγγειακή ηλικία ενός ατόμου. Οι μετρήσεις έγιναν μέχρι και έξι μήνες μετά τη μόλυνση από Covid και επαναλήφθηκαν μετά από 12 μήνες.

Οι ερευνητές κατέγραψαν επίσης δημογραφικές πληροφορίες όπως το φύλο, την ηλικία και άλλους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την καρδιαγγειακή υγεία. Αφού λήφθηκαν υπόψιν αυτοί οι παράγοντες, διαπιστώθηκε ότι και οι τρεις ομάδες ασθενών που είχαν μολυνθεί με Covid, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με ήπια νόσηση, είχαν πιο άκαμπτες αρτηρίες, σε σύγκριση με εκείνους που δεν είχαν μολυνθεί.

Η διαφορά ήταν μεγαλύτερη στις γυναίκες παρά στους άνδρες και σε άτομα που παρουσίασαν επίμονα συμπτώματα της μακροχρόνιας Covid, όπως δύσπνοια και κόπωση.

Η μέση αύξηση του PWV σε γυναίκες που είχαν νοσήσει ήπια ήταν 0,55 m/sec, 0,60 m/sec σε γυναίκες που νοσηλεύθηκαν με Covid και 1,09 m/sec για γυναίκες που νοσηλεύθηκαν σε μονάδα εντατικής θεραπείας.

Μία αύξηση περίπου 0,5 m/sec είναι κλινικά σημαντική και ισοδυναμεί με γήρανση περίπου πέντε ετών, με 3% αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, σε μια 60χρονη γυναίκα.

Τα άτομα που είχαν εμβολιαστεί κατά της Covid είχαν γενικά αρτηρίες που ήταν λιγότερο άκαμπτες (μικρότερη αγγειακή ηλικία) από τα άτομα που δεν είχαν εμβολιαστεί. Μακροπρόθεσμα, η αγγειακή γήρανση που σχετίζεται με τη λοίμωξη Covid φάνηκε να σταθεροποιείται ή να βελτιώνεται ελαφρώς.

«Ένας από τους λόγους για τη διαφορά μεταξύ γυναικών και ανδρών θα μπορούσε να είναι οι διαφορές στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Οι γυναίκες αναπτύσσουν μια πιο γρήγορη και ισχυρή ανοσολογική απόκριση, η οποία μπορεί να τις προστατεύσει από τη μόλυνση. Ωστόσο, η ίδια αυτή απόκριση μπορεί επίσης να αυξήσει τη βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία μετά την αρχική μόλυνση», προστίθεται.

Η αγγειακή γήρανση είναι εύκολο να μετρηθεί και μπορεί να αντιμετωπιστεί με ευρέως διαθέσιμα μέσα, όπως αλλαγές στον τρόπο ζωής, φάρμακα για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερόλης. Για τα άτομα με επιταχυνόμενη αγγειακή γήρανση, είναι σημαντικό να κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων.

Επισημαίνεται ότι τη μελέτη σχολιάζουν σε συνοδευτικό άρθρο και ερευνητές από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.