Νέες διαδικασίες για το επίδομα μονογονεϊκής οικογένειας
25 Αυγούστου 2025, 07:00
Το ζήτημα της στήριξης μονογονεϊκών οικογενειών απασχολεί έντονα τη δημόσια συζήτηση, καθώς πρόκειται για μια από τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες που συχνά αντιμετωπίζουν αυξημένες οικονομικές και κοινωνικές δυσκολίες.
Στο πλαίσιο αυτό, το Επίδομα Μονογονεϊκής Οικογενείας αποτελεί ένα από τα βασικά μέτρα κοινωνικής πολιτικής που αποσκοπεί στην ενίσχυση των γονιών που μεγαλώνουν μόνοι τα παιδιά τους.
Ωστόσο, οι διαδικασίες και τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την παραχώρηση τους επιδόματος έχουν δημιουργήσει ανησυχίες και παράπονα από δικαιούχους, οι οποίοι καταγγέλλουν γραφειοκρατικά εμπόδια και καθυστερήσεις.
Ανησυχίες για τις διαδικασίες και τα δικαιολογητικά του επιδόματος
Το θέμα έρχεται στο προσκήνιο, με τον βουλευτή Αμμοχώστου Γιώργο Κουκουμά, ζητώντας διευκρινήσεις για τις αλλαγές στην πρακτική του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας και την προστασία των μονογονεϊκών οικογενειών σε περιπτώσεις δυσκολιών με τα απαιτούμενα έγγραφα.
Ο κ. Κουκουμάς ανέφερε ότι, ενώ σύμφωνα με τη διαδικασία οι αιτητές μπορούν να καταθέσουν διάταγμα διατροφής ή κοινή ένορκη δήλωση, έχουν καταγγελθεί περιπτώσεις όπου ζητείται αποκλειστικά διάταγμα διατροφής, με αποτέλεσμα να μην γίνεται αποδεκτή μόνο η κοινή δήλωση.
Ζήτησε συνεπώς να πληροφορηθεί αν έχει διαφοροποιηθεί η πρακτική του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, με ποιον τρόπο ενημερώθηκαν οι λειτουργοί, πως προστατεύονται οι μονογονεϊκές οικογένειες όταν ο ένας γονέας αρνείται να υπογράψει τις απαιτούμενες δηλώσεις ή καθυστερεί τη διαδικασία στο δικαστήριο, και αν σε περίπτωση μεταγενέστερης κατάθεσης διατάγματος διατροφής ή κοινής ένορκης δήλωσης το επίδομα καταβάλλεται αναδρομικά ή από την ημερομηνία κατάθεσης του σχετικού εγγράφου.
Διευκρινίσεις και αλλαγές στη διαδικασία από το Υπουργείο Εργασίας
Ο Υπουργός Εργασίας, Γιάννης Παναγιώτου, στην απάντηση του με βάση σχετική ενημέρωση του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, ξεκαθάρισε ότι η Υπηρεσία Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας, λόγω καθυστερημένων στην έκδοση διαζυγίων από τα Κυπριακά Δικαστήρια, προχώρησε σε εκσυγχρονισμό της διαδικασίας εξέτασης των αιτήσεων για το Επίδομα Μονογονεϊκής Οικογένειας.
Συγκεκριμένα, από τις 30 Δεκεμβρίου 2024, με την Εσωτερική Εγκύκλιο αρ. 4/2024, δόθηκαν ρητές οδηγίες για πιστή εφαρμογή της νέας διαδικασίας, η οποία προβλέπει ότι το διάταγμα διατροφής δεν είναι απαραίτητο, αλλά παρέχεται ως εναλλακτική επιλογή μαζί με την κοινή ένορκη δήλωσης, σε συνδυασμό με τη γονική μέριμνα.
Η υποβολή διατάγματος διατροφής ή κοινής ένορκης δήλωσης απαιτείται για την ενημέρωση της Υπηρεσίας σχετικά με τυχόν διατροφή που λαμβάνει ο αιτητής, ώστε να υπολογιστεί σωστά το οικογενειακό εισόδημα, όπως προβλέπει το άρθρο 6 του Περί Παροχής Επιδόματος Τέκνου Νόμου του 2022.
Σε σχέση με την προστασία των μονογονεϊκών οικογενειών, ο Υπουργός εξήγησε ότι εάν τα εισοδήματα της οικογενειακής μονάδας πριν την απόκτηση της μονογονεϊκής ιδιότητας δεν υπερβαίνουν τις €49.000, τότε δεν απαιτείται ούτε κοινή ένορκη δήλωση ούτε διάταγμα διατροφής, υπό την προϋπόθεση ότι η ΥΔΕΠ έχει ήδη τα στοιχεία των εισοδημάτων.
Σε περιπτώσεις όπου ένας από τους δύο γονείς, αρνείται να υπογράψεις κοινή ένορκη δήλωση ή να συναινέσει σε διάταγμα, η ΥΔΕΠ εφαρμόζει εξατομικευμένη αξιολόγηση των διαθέσιμων παραστατικών, εφαρμόζοντας την αρχή της αναλογικότητας, ώστε να αποδειχθεί η μονογονεϊκή ιδιότητα.
Ενδεικτικά, γίνονται αποδεκτά ακόμη και μονομερή διατάγματα που ρυθμίζουν, για παράδειγμα, την επιμέλεια ή τον τόπο φύλαξης των τέκνων, τα οποία θεωρούνται επαρκή για την απόδειξη της μονογονεϊκής ιδιότητας.
Τέλος, ως προς το ζήτημα της αναδρομικότητας, ο Υπουργός διευκρίνισε ότι η κατάθεση διατάγματος διαζυγίου και διατάγματος γονικής μέριμνας τεκμηριώνει πράγματι τη μονογονεϊκή ιδιότητα, ωστόσο για να υπάρξει δικαίωμα λήψης του επιδόματος πρέπει να προσκομιστεί και κοινή ένορκη δήλωση διατροφής ή διάταγμα διατροφής, ώστε να καταστεί εφικτός ο έλεγχος με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια.
Η παραχώρηση του επιδόματος δεν γίνεται αποκλειστικά με την απόδειξη της μονογονεϊκής ιδιότητας αλλά απαιτείται επίσης να πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις της νομοθεσίας, όπως η νόμιμη και συνεχής διαμονή πέντε ετών, τα εισοδηματικά κριτήρια και η περιουσιακή κατάσταση του αήττητή.
Της Τζούλιας Σουππουρή
