Από πέντε υπουργεία και άλλους φορείς περνούν τα μέτρα στήριξης

Σειρά μέτρων στήριξης που εμπλέκουν πέντε διαφορετικά υπουργεία ενέκρινε χθες το Yπουργικό Συμβούλιο, με στόχο την ανακούφιση των πυρόπληκτων και την ταχεία αποκατάσταση της περιοχής, συνδυάζοντας οικονομική βοήθεια, ψυχολογική υποστήριξη και αποκατάσταση των υποδομών. Την προσπάθεια συνδράμουν και άλλοι φορείς, όπως η ΑΗΚ και οι τράπεζες, οι οποίοι έχουν ανακοινώσει συγκεκριμένα μέτρα για την στήριξη των πολιτών που πλήγηκαν από την μεγάλη πυρκαγιά στη Λεμεσό την περασμένη εβδομάδα. 

Το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε μέτρα μεταξύ των οποίων η άμεση χρηματοδότηση των Κοινοτικών Συμβουλίων, η επιδότηση ενοικίων, η προσωρινή στέγαση, η στήριξη για ψυχολογική αποκατάσταση και οι αποζημιώσεις για καταστραμμένες κατοικίες, τόσο ασφαλισμένες όσο και μη, καθώς επίσης η στήριξη προς εργαζόμενους και επηρεαζόμενες επηχειρήσεις, αγροτουριστικά υποστατικά και αγρότες.

Εφάπαξ αποζημίωση, απαλλαγή από φόρους και τέλη

Για οικογένειες των οποίων η πρώτη κατοικία καταστράφηκε πλήρως προβλέπεται εφάπαξ ενίσχυση €10.000, με πρόσθετα ποσά για εξαρτώμενα τέκνα, ενώ για μερικώς κατεστραμμένα σπίτια προβλέπεται εφάπαξ €5.000.

Καλύπτονται επίσης τα κοινοτικά τέλη για το έτος, ενώ έχουν τεθεί σε λειτουργία Κέντρα Ψυχολογικής Υποστήριξης στο Σούνι και στον Άγιο Θεράποντα. 

Προβλέπονται επίσης μέτρα για την περιβαλλοντική αποκατάσταση των περιοχών, καθώς και για την αποκατάσταση των υποδομών ύδρευσης και ηλεκτροδότησης.

Τα μέτρα που θα υλοποιήσει το υπουργείο Εσωτερικών, στόχο έχουν την άμεση και στοχευμένη στήριξη των πληγέντων και περιλαμβάνουν πέραν της εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης για καταστροφές σε κατοικίες, την αξιολόγηση ζημιών από το ΕΤΕΚ, ειδικές ρυθμίσεις για κατοικίες χωρίς άδεια οικοδομής, απαλλαγή από φόρους και κοινοτικά τέλη για το 2025 και αναστολή ενοικίων για κρατικά ή τουρκοκυπριακά τεμάχια. 

Η καταγραφή των ζημιών αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του πρώτου δεκαημέρου του Αυγούστου, με προτεραιότητα στις μόνιμες κατοικίες.

Σύμφωνα με την Επαρχιακή Διοίκηση Λεμεσού, έχουν καταγραφεί ζημιές σε 440 κατοικίες, εκ των οποίων οι 211 καταστράφηκαν ολοσχερώς, καθώς και σε 81 αποθήκες, 19 επαγγελματικά υποστατικά και 101 οχήματα. Ο αριθμός αυτός ενδέχεται να αναθεωρηθεί καθώς συνεχίζεται η καταγραφή αιτημάτων.

Στήριξη €1,3 εκατ. προς εργαζόμενους πυρόπληκτους

Μέτρα ύψους €1,3 εκατ. θα διαχειριστεί το υπουργείο Εργασίας για την άμεση στήριξη των εργαζομένων που πλήγηκαν από την πρόσφατη καταστροφική πυρκαγιά στην επαρχία Λεμεσού. 

Συγκεκριμένα το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε έκτακτο σχέδιο οικονομικής ενίσχυσης που αφορά μισθωτούς και αυτοτελώς εργαζόμενους, των οποίων οι επαγγελματικοί χώροι ή τα μέσα εργασίας υπέστησαν σοβαρές ζημιές, καθιστώντας αδύνατη την άσκηση του επαγγέλματός τους.

Το σχέδιο προβλέπει την πλήρη κάλυψη του μισθού που λάμβαναν οι δικαιούχοι σύμφωνα με τα στοιχεία του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, για διάστημα τριών μηνών, μέχρι και τον Οκτώβριο. 

Η πρώτη πληρωμή αναμένεται να πραγματοποιηθεί πριν από το τέλος Αυγούστου, ενώ παράλληλα περιλαμβάνει και την κάλυψη εισφορών, ώστε να αποφευχθούν ασφαλιστικά κενά. 

Η καταβολή των παροχών θα γίνεται μηνιαία, μέσω των εργοδοτών για τους μισθωτούς και απευθείας για τους αυτοτελώς εργαζόμενους, σε μια διαδικασία που αναμένεται να είναι απλή και χωρίς γραφειοκρατικές διαδικασίες, όπως διαβεβαίωσε ο Γενικός Λογιστής του κράτους.

Την εφαρμογή και καθοδήγηση των πληγέντων έχει αναλάβει το Τμήμα Εργασίας, σε συνεργασία με τις επαρχιακές διοικήσεις, το Τμήμα Γεωργίας και τις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων. 

Όπως δήλωσε ο Υπουργός Εργασίας Γιάννης Παναγιώτου, στόχος είναι να διατηρηθεί η ροή εισοδημάτων προς τους εργαζόμενους και να ενισχυθεί η επιχειρησιακή συνέχεια των τοπικών μονάδων, συμβάλλοντας στην ταχύτερη αποκατάσταση της οικονομικής ζωής της περιοχής. 

Ο ίδιος κάλεσε όσους εκτιμούν ότι έχουν επηρεαστεί να επικοινωνούν με το Υπουργείο για εξακρίβωση των δικαιωμάτων τους.

Η διάρκεια του σχεδίου κρίνεται ενδεικτική και αναμένεται να επανεκτιμηθεί, αναλόγως της προόδου στην αποκατάσταση των ζημιών, ενώ ο ακριβής αριθμός των δικαιούχων θα προσδιοριστεί μόλις ολοκληρωθεί η καταγραφή των ζημιών, με την εμπειρία από προηγούμενα αντίστοιχα περιστατικά να αξιοποιείται ως οδηγός.

Αρχική εκταμίευση €700 χιλ. για μέτρα ΥΠΕΝ

Τα μέτρα που διαχειρίζεται το υπουργείο Ενέργειας έχουν την μορφή δύο σχεδίων οικονομικής ενίσχυσης για τις πληγείσες επιχειρήσεις, με το πρώτο να αφορά αποζημιώσεις για καταστροφή πρώτων υλών, εμπορευμάτων και προμηθειών.

Το δεύτερο σχέδιο αφορά την χρηματοδότηση για την επαναδραστηριοποίηση και αποκατάσταση υποδομών και μηχανολογικού εξοπλισμού.

Η ενίσχυση θα δοθεί σύμφωνα με τον κανονισμό de minimis, με μέγιστο ποσό €300.000 ανά επιχείρηση και καταβολή σε τρεις δόσεις για διευκόλυνση της ρευστότητας.

Μέχρι στιγμής έχουν επηρεαστεί 19 επιχειρηματικά υποστατικά, 85 αποθήκες, 3 εστιατόρια και ένα κυλικείο, ενώ συνεχίζεται η καταγραφή ζημιών.

Ο προϋπολογισμός προβλέπει αρχική εκταμίευση €700.000 από την επόμενη εβδομάδα, με επιπλέον πόρους από το Υπουργείο Οικονομικών, αν απαιτηθούν.

Μέτρα υπό την αρμοδιότητα του υφυπ. Τουρισμού

Το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε επίσης μέτρα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του υφυπουργείου Τουρισμού και αφορούν μεταξύ άλλων, την καταβολή εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης ανά κλίνη ύψους €1.000 για όλα τα τουριστικά καταλύματα που λειτουργούν εντός παραδοσιακών οικοδομών στις πληγείσες περιοχές.

Σύμφωνα με τον αρμόδιο υφυπουργό, συμπληρωματικά με το πρώτο μέτρο, αποφασίστηκε επίσης η καταβολή εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης ύψους 40% επί του κύκλου εργασιών στη βάση δεδομένων προηγούμενων περιόδων για όλα τα τουριστικά καταλύματα που λειτουργούν εντός παραδοσιακών υποδομών στις πληγείσες περιοχές.

Επιπρόσθετα, αποφασίστηκε να προκηρυχθεί σχέδιο εγχώριου τουρισμού για την ενίσχυση της ζήτησης στις πληγείσες περιοχές για την περίοδο από 1/1/2026 μέχρι 30/06/2026.

«Το σχέδιο αναφέρεται σε επιχορηγημένες διακοπές σε επιχειρήσεις που εδρεύουν και λειτουργούν στις πληγείσες περιοχές» σύμφωνα με τον υφυπουργό Κώστα Κουμή. Ανέφερε ότι τα συγκεκριμένα μέτρα δεν αφορούν εκείνες τις αγροτουριστικές επιχειρήσεις που έχουν υποστεί ζημιές συνέπεια των πυρκαγιών, αλλά στοχεύουν στην αναβάθμιση της επιχειρησιακής-τουριστικής ετοιμότητας των τουριστικών επιχειρήσεων.

Αποζημιώσεις για αναβίωση πρωτογενούς τομέα

Η υπουργός Γεωργίας παρουσίασε χθες σχέδια που προβλέπουν αποζημίωση της απώλειας εισοδήματος για γεωργοκτηνοτρόφους, για διάρκεια ενός έτους και επιχορήγηση για την επαναδραστηριοποίηση των παραγωγών με δυνατότητα προκαταβολής 30% της επιλέξιμης ενίσχυσης, ανεξαρτήτως εγγραφής στον ΚΟΑΠ.

Δήλωσε συγκεκριμένα, ότι εγκρίθηκαν τρία σχέδια που ανέρχονται σε συνολικό ύψος χρηματοδότησης 3.500.000 ευρώ. Το πρώτο αφορά άμεση οικονομική ενίσχυση ύψους 5 εκατομμυρίων ευρώ προς όλους τους πληγέντες γεωργούς και κτηνοτρόφους, είτε έχουν υποβάλλει αίτηση εκταρικών επιδοτήσεων στον ΚΟΑΠ για το 2025,  είτε όχι.

Πρόκειται για ενίσχυση de minimis ύψους 50.000 ευρώ ενώ στις περιπτώσεις όπου θα ξεπερνιέται η ενίσχυση των 50.000 θα καταβληθεί και αυτή με τις νενομισμένες διαδικασίες. Η ενίσχυση αυτή καλύπτει τη συνολική απώλεια εισοδήματος ενός έτους και είναι άμεση. 

Το δεύτερο σχέδιο το οποίο εγκρίθηκε είναι σχέδιο ύψους 15,5 εκατομμυρίων ευρώ και είναι εφαρμογή εκτάκτου σχεδίου επαναδραστηριοποίησης, με στόχο την αποκατάσταση της παραγωγικής δραστηριότητας στον πρωτογενή τομέα. Το σχέδιο προβλέπει την καταβολή αποζημίωσης σε ποσοστό έως και 80% όσων επιθυμούν να επαναδραστηριοποιηθούν στον πρωτογενή τομέα και να προβούν σε ενέργειες αποκατάστασης των ζημιών. Πρόκειται για γεωργούς και κτηνοτρόφους που συμμετέχουν στο Ταμείο προστασίας και Ασφάλισης της γεωργικής γης.

Για όσους δεν συμμετέχουν στο Σχέδιο Προστασίας και Ασφάλισης Γεωργικής Γης έχει εγκριθεί ένα επιπλέον επενδυτικό σχέδιο ύψους 3 εκατομμυρίων ευρώ, που αφορά επίσης στην αποκατάσταση πάγιων στοιχείων όπως είναι ο γεωργοκτηνοτροφικός εξοπλισμός, θερμοκήπια, υποστατικά, επενδύσεις στη μελισσοκομία και άλλα με συνολικό ύψος επιδότησης το 65% των επιλέξιμων δαπανών.

Το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε μια επιπλέον πρόταση του Υπουργείου η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο της στήριξης των πυρόπληκτων περιοχών και της ταχείας αποκατάστασης κρίσιμων υποδομών και είναι σε συνέχεια των εξαγγελιών του Προέδρου της Δημοκρατίας. Αφορά συγκεκριμένα την αποκατάσταση της υδροδότησης και των έργων αντιπλημμυρικής προστασίας. Πιο συγκεκριμένα έχει εγκριθεί το ποσό του ενός εκατομμυρίου και των 550.000 ευρώ και αφορά εργασίες αποκατάστασης της υδροδότησης, περιλαμβανομένης της προμήθειας υλικών, εξαρτημάτων εξοπλισμού, γεννητρών, νερού με βυτιοφόρα καθώς και υπηρεσιών και μηχανισμάτων.

Σε ετοιμότητα το Γενικό Λογιστήριο

Από την πλευρά του, το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας διαβεβαίωσε ότι είναι σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα για την καταβολή πληρωμών εντός 24 ωρών από την έγκριση κάθε αίτησης. 

Όπως δήλωσε ο Γενικός Λογιστής, υπάρχει στενός συντονισμός με συναρμόδιες αρχές, ώστε η διαδικασία να εκτελείται με ακρίβεια και ταχύτητα, αποφεύγοντας τις χρονοβόρες γραφειοκρατικές καθυστερήσεις, και οι πληρωμές πραγματοποιούνται είτε ηλεκτρονικά είτε χειροκίνητα, σύμφωνα με τις δυνατότητες του κάθε αιτητή.

Αναστολή δόσεων, εκποιήσεων και προνομιακά δάνεια

Τα μέτρα που προσφέρονται από τις τράπεζες, τα οποία ανακοινώθηκαν χθες, περιλαμβάνουν το δικαίωμα αναστολής καταβολής δόσεων για περίοδο μέχρι έξι μήνες για δάνεια νοικοκυριών και επιχειρήσεων που επηρεάστηκαν άμεσα και εμπίπτουν στα κρατικά μέτρα στήριξης. 

Το μέτρο επισημαίνεται ότι θα εφαρμοστεί για εξυπηρετούμενες χορηγήσεις και καλούνται οι δικαιούχοι να δηλώσουν το ενδιαφέρον τους επικοινωνώντας με το τραπεζικό ίδρυμα που συνεργάζονται.  

Πρόσθετα, οι τράπεζες δεσμεύονται να παρέχουν δάνεια με προνομιακούς όρους για άμεση κάλυψη επειγουσών αναγκών των πυρόπληκτων και δάνεια με προνομιακούς όρους σε ιδιώτες και με ειδικές διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις, για αποκατάσταση των ζημιών που υπέστησαν.

Επιπλέον, αναστέλλουν τις εκποιήσεις για έξι μήνες, για ιδιώτες και επιχειρήσεις που επηρεάστηκαν άμεσα και εμπίπτουν στα κρατικά μέτρα στήριξης.

Στήριξη και από την ΑΗΚ

Στην προσπάθεια ανακούφισης των πληγέντων συμμετέχει και η Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, η οποία ανακοίνωσε μέτρα στήριξης για οικιακούς και επαγγελματικούς πελάτες των οποίων τα υποστατικά υπέστησαν ζημιές από την πυρκαγιά. 

Συγκεκριμένα, προσφέρεται επιχορήγηση έως €500 στον τελευταίο εκδοθέντα λογαριασμό ρεύματος των πληγέντων, χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε ενέργεια από πλευράς των δικαιούχων, με μόνη προϋπόθεση την εγγραφή τους στον κατάλογο που συνέταξε η αρμόδια Αρχή Τοπικής Αυτοδιοίκησης. 

Παράλληλα, η ΑΗΚ αναστέλλει κάθε ενέργεια διακοπής ρεύματος έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2025, ανεξαρτήτως καθυστερημένων πληρωμών.

Η Αρχή καλεί τους πληγέντες να επικοινωνούν για τυχόν διευκρινίσεις, ενώ διαβεβαιώνει ότι τα τεχνικά της συνεργεία εργάζονται εντατικά για την αποκατάσταση των ζημιών στο δίκτυο ηλεκτροδότησης. 

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Με τη συμμετοχή της στη συλλογική προσπάθεια, η ΑΗΚ συμβάλλει ουσιαστικά στη διατήρηση της λειτουργίας βασικών υπηρεσιών και στη σταθερότητα των πληγεισών περιοχών.

Του Λοΐζου Ττοφαλλή