«Ανακρίνεται» η κυβέρνηση για τη φονική πυρκαγιά

Στο μικροσκόπιο της Βουλής των Αντιπροσώπων τίθενται σήμερα το πρωί οι πράξεις και παραλήψεις των αρμοδίων γύρω από τη φονική πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου στην ορεινή Λεμεσό, ενώ συνεχίζει να φουντώνει η οργή και την αγανάκτηση των πολιτών, οι οποίοι απαιτούν απόδοση πολιτικών ευθυνών, επιρρίπτοντας βαριές ευθύνες στην κυβέρνηση Χριστοδουλίδη.

Σημειώνεται ότι με αφορμή την πυρκαγιά στην ορεινή επαρχία Λεμεσού, πραγματοποιήθηκε χθες νέα συγκέντρωση από ομάδα διαδηλωτών, αυτή την φορά έξω από το Προεδρικό Μέγαρο στη Λευκωσία, ενώ είχαν προηγηθεί διαμαρτυρίες την προηγούμενη εβδομάδα στην Λεμεσό.

Στον απόηχο των σφοδρών επικρίσεων που δέχεται η κυβέρνηση, θεωρείται δεδομένο ότι ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα προχωρήσει σε αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα και μάλιστα νωρίτερα από ότι αναμενόταν, ώστε να περιοριστεί κατά το δυνατό το πολιτικό κόστος που προκύπτει από τα λάθη στη διαχείριση της πυρκαγιάς, ακόμη και στο επικοινωνιακό επίπεδο.

Σήμερα συνέρχονται εκτάκτως σε κοινή συνεδρία οι κοινοβουλευτικές επιτροπές Εσωτερικών, Γεωργίας και Περιβάλλοντος, στην παρουσία των αρμοδίων υπουργών Εσωτερικών, Γεωργίας, Άμυνας και Δικαιοσύνης, καθώς και των διευθυντών και στελεχών άλλων υπουργείων, υπηρεσιών και τμημάτων, ώστε να εξετάσουν τα αίτια και τη διαχείριση της φονικής λαίλαπας που εισέβαλε σε 16 κοινότητες στην ορεινή Λεμεσό, κατακαίοντας τα πάντα στο πέρασμά της.

Οι βουλευτές αναμένεται να στήσουν στο τοίχο τους εμπλεκομένους ώστε να λάβουν απαντήσεις σε καυτά ερωτήματα που ταλανίζουν την κοινωνία τις τελευταίες εβδομάδες, αναφορικά με το χειρισμό και τη διαχείριση της καταστροφικής πυρκαγιάς που είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια δύο ανθρώπινων ζωών και την καταστροφή πέραν των 100 τετραγωνικών χιλιομέτρων γης και περιουσίων.

Τα πυρά που εξαπέλυσαν από τις πρώτες μέρες τα κόμματα της αντιπολίτευσης, αλλά και κάποιοι από τους βουλευτές κομμάτων της συμπολίτευσης, σήμερα αναμένεται ότι θα φουντώσουν λαμβάνοντας τις διαστάσεις της καταστροφικής πυρκαγιάς, καθώς βρίσκεται ταυτόχρονα σε εξέλιξη η προεκλογική περίοδος.

Παρά το γεγονός ότι η συζήτηση ενδέχεται να δώσει χώρο για εκδηλώσεις λαϊκισμού, εκτιμάται ότι θα απαντηθούν κρίσιμα ερωτήματα όσον αφορά το επιχειρησιακό πλάνο της Πυροσβεστικής, τον συντονισμό με το Τμήμα Δασών, το σχέδιο εκκένωσης περιοχών, τη δράση της Πολιτικής Άμυνας και τη συνολική διαχείριση της κρίσης από τους αρμόδιους φορείς.

Στο επίκεντρο αναμένεται ότι θα βρεθεί μεταξύ άλλων και η αναφορά του υπουργού Δικαιοσύνης, Μάριου Χαρτσιώτη, για «ατυχές περιστατικό», όσον αφορά τον θάνατο δύο συνανθρώπων μας.

Κατά την συνεδρία θεωρείται επίσης δεδομένο ότι θα τεθούν επί τάπητος και ζητήματα πολιτικών ευθυνών, τα οποία ενδεχομένως να πυροδοτήσουν εξελίξεις, καθώς η άμεση εφαρμογή των εξαγγελθέντων μέτρων για τους πυρόπληκτους δεν είχε τα αναμενόμενα αποτέλεσμα ως προς την αξιολόγηση της ικανότητας της κυβέρνησης για διαχείριση κρίσεων, αφού οι αντιδράσεις δεν έχουν περιοριστεί.

Οι εκθέσεις των αρμόδιων αρχών 

Στο μεταξύ, αργά χθες το απόγευμα η κυβέρνηση, έδωσε στη δημοσιότητα τις τέσσερις εκθέσεις που ετοιμάσθηκαν από τις αρμόδιες αρχές, Αστυνομία, Πυροσβεστική, τμήμα Δασών και Πολιτική Άμυνα, όσο αφορά την δράση τους κατά την πυρκαγιά και τις εισηγήσεις τους για την αποτροπή και διαχείριση ανάλογων περιστατικών.

Όπως δημοσίευσε χθες η StockWatch η Πυροσβεστική Υπηρεσία στην έκθεσή της προς τον πρόεδρο της Δημοκρατίας για την πυρκαγιά στη Λεμεσό, αφήνει σαφείς αιχμές για μη υλοποίηση των απαραίτητων ενεργειών για αποφυγή καταστροφικών πυρκαγιών και μάλιστα στην έκταση της πυρκαγιάς στις κοινότητες της ορεινής Λεμεσού, που υπολογίζεται ότι είναι η μεγαλύτερη σε έκταση και πιο καταστροφική πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στην χώρα μας από το 1960 μέχρι σήμερα.

Σημείο αναφοράς αναμένεται να αποτελέσουν και οι διαβεβαιώσεις μελών της κυβέρνησης (κυβερνητικός εκπρόσωπος και υπουργός Γεωργίας) τους προηγούμενους μήνες, ότι είμαστε πανέτοιμοι για αντιμετώπιση τυχόν περιστατικών πυρκαγιών κατά τη θερινή περίοδο, τις οποίες όμως διέψευσαν δυστυχώς τα δραματικά γεγονότα της τριήμερης καταστροφικής πυρκαγιάς.

Η Πυροσβεστική Υπηρεσία, όπως και οι τρεις άλλες αρμόδιες αρχές οι οποίες στις εκθέσεις τους τονίζουν ότι κατέβαλλαν τα μέγιστα παρά τα προβλήματα υποστελέχωσης που αντιμετωπίζουν, επιρρίπτουν ευθύνες για την ένταση και την έκταση, καθώς και τις σοβαρές συνέπειες της πυρκαγιάς, στις καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν κατά την εκδήλωση και εξάπλωσης της, δηλαδή στις υψηλές θερμοκρασίες με την παράλληλη παρουσία υψηλής έντασης ανέμων και χαμηλών επιπέδων υγρασίας.

Επίσης, επικαλούνται το εξαιρετικά μεγάλο θερμικό φορτίο λόγω της παρουσίας σε όλη την έκταση της πυρκαγιάς, ξηρής βλάστησης, θάμνων, δέντρων κτλ, αλλά και την ανάγκη που είχε παρουσιαστεί για ταυτόχρονη επέμβαση σε άλλες δύο πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν σε δύο επαρχίες, της Λευκωσίας και της Πάφου.

Συγκεκριμένα, υποδεικνύουν ότι σχεδόν ταυτόχρονα κλήθηκαν να ανταποκριθούν σε ανεξέλεγκτες πυρκαγιές στη Λευκωσία στο χωριό Ανάγυια, στην κοινότητα Μαλιά στη Λεμεσό και σε κοινότητες της Πάφου.

Εισηγήσεις για αντιμετώπιση πυρκαγιών

Τόσο η Πυροσβεστική, όσο και η Αστυνομία, αλλά και οι άλλες δύο αρμόδιες αρχές καταθέτουν στο πρόεδρο της Δημοκρατίας σειρά εισηγήσεων για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών.

Ειδικότερα, η Αστυνομία εισηγείται να μην επιτρέπεται να μεταβαίνουν στον προωθημένο Σταθμό Διοίκησης, πρόσωπα τα οποία δεν έχουν ρόλο στην κατάσβεση των πυρκαγιών ή με τη διαχείριση της κρίσης.

Επίσης η Αστυνομία προτείνει η ενημέρωση για την εκάστοτε πυρκαγιά να γίνεται από έναν και μόνο εκπρόσωπο τύπου, ο οποίος θα είναι προκαθορισμένος και θα εκπροσωπεί όλες τις υπηρεσίες, ενώ εισηγείται και την αναθεώρηση του Ειδικού Εθνικού Σχεδίου «ΠΥΡΣΟΣ».

Η Πυροσβεστική Υπηρεσία προτείνει την άμεση αφαίρεση των ξηρών χόρτων πέριξ, των δρόμων, από όλες τις κοινότητες που δεν το έχουν πράξει, την τοποθέτηση «πυροσβεστικών φωλιών» σε συγκεκριμένα σημεία, εντός του ιστού των κοινοτήτων και την επέκταση του ωραρίου των πυροσβεστικών σταθμών υπαίθρου σε 24ωρη βάση.

Επίσης εισηγείται την αύξηση του προσωπικού και την ενίσχυση του υφιστάμενου στόλου πυροσβεστικών οχημάτων, καθώς και την κτηριακή και την τεχνολογική αναβάθμιση των πυροσβεστικών σταθμών υπαίθρου.

Αναδιάρθρωση του συστήματος διαχείρισης πυρκαγιών στην ύπαιθρο εισηγείται το Τμήμα Δασών, σύμφωνα με την έκθεση αξιολόγησης για την πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου.

Με βάση την έκθεση του Τμ. Δασών, το υφιστάμενο σύστημα εκτός δασών πάσχει από κατακερματισμό αρμοδιοτήτων, απουσία ενιαίου συντονισμού και από θεσμικές αδυναμίες που επαναλαμβάνονται διαχρονικά.

Σημειώνεται ότι παρά τις εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, το ΤΔ φέρεται να ανταποκρίθηκε αποτελεσματικά στις αποστολές του, αν και σημειώνεται πως η ανάγκη για αναδιάρθρωση στο σύστημα διαχείρισης των εξωδασικών περιοχών καθίσταται πλέον επιτακτική.

Καμία αναφορά στο ζεύγος νεκρών 

Όσον αφορά την έκθεση της Πολιτικής Άμυνας επισημαίνεται ότι δεν γίνεται καμία αναφορά στο ζεύγος που έχασε την ζωή του από την πυρκαγιά, ενώ τονίζεται ότι δεν μπορούσε να καλύψει με τις δυνάμεις της όλες τις περιοχές και κοινότητες όπου εκδηλώθηκε η πυρκαγιά στην ορεινή Λεμεσό.

Μεταξύ άλλων, στην έκθεση της Πολιτικής Άμυνας περιλαμβάνεται αναφορά σε σχέση με την αξιοποίηση του RescEU που αφορά στην εξασφάλιση χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για αγορά πτητικών μέσων και εγκατάσταση τους σε στρατηγικά σημεία εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επισημαίνεται συγκεκριμένα, ότι η Κυπριακή Δημοκρατία εξέφρασε επανειλημμένα το ενδιαφέρον της για ένταξη της στο εν λόγω πρόγραμμα χωρίς θετική κατάληξη.

Προστίθεται ότι η Κύπρος, για σκοπούς RescEU θεωρείται απομακρυσμένη και δεν θα μπορεί σε σύντομο διάστημα να ανταποκριθεί σε ενδεχόμενο αίτημα άλλου Κράτους-Μέλους για αυτό και το ενδιαφέρον της χώρας μέχρι σήμερα δεν είχε θετική κατάληξη.

Όσον αφορά το πρόγραμμα ανταλλαγής εμπειρογνωμόνων στην ΕΕ, η Πολιτική Άμυνα αναφέρει ότι το Τμήμα Δασών ήταν ενήμερο για το εν λόγω πρόγραμμα, δηλαδή τη δυνατότητα να ζητήσει η Κυπριακή Δημοκρατία την τοποθέτηση στην Κύπρο επίγειων δυνάμεων πυρόσβεσης από Κράτη Μέλη για όλη την καλοκαιρινή περίοδο.

Στην Κύπρο Αμερικανοί εμπειρογνώμονες

Παρότι οι αρμόδιες κυπριακές αρχές δεν φαίνεται να αναλαμβάνουν ευθύνη για την φονική πυρκαγιά, εντούτοις το προεδρικό ενημέρωσε χθες πως ζητήθηκε η συνδρομή των αρμοδίων αμερικανικών Αρχών για διερεύνηση και αξιολόγηση της διαχείρισης των πρόσφατων πυρκαγιών.

Η Αμερικανική Κυβέρνηση ανταποκρίθηκε στο αίτημά του, όπως αναφέρει, και αποστέλλει αμέσως στην Κύπρο, σε πρώτη φάση, δεκαμελή ομάδα εμπειρογνωμόνων, με ειδικότητα και εμπειρία στη διερεύνηση παρόμοιων καταστροφών στις ΗΠΑ και διεθνώς.

Μετά το πέρας της αποστολής τους, θα υποβάλουν επίσης, σχετική έκθεση στον πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Δασοπυροσβέστες το Φθινόπωρο

Εν τω μεταξύ, η συνεδρία των τριών επιτροπών θα πραγματοποιηθεί στον απόηχο των καταγγελιών που δημοσιοποίησε ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστοφίδης κατά του υπουργείου Οικονομικών, επικαλούμενος επιστολή του διευθυντή του Τμήματος Δασών, Σάββα Ιεζεκιήλ, ότι ζητούσε δασοπυροσβέστες από τον Ιανουάριο, με την σχετική απόφαση για αποδέσμευση σχετικού κονδυλίου να λαμβάνεται μήνες μετά και συγκεκριμένα στις 16 Ιουλίου.

Ως αποτέλεσμα οι προσλήψεις θα γίνουν κατόπιν εορτής, δηλαδή το Φθινόπωρο και ενώ στο μεταξύ συντελέστηκε μια από τις πιο καταστροφικές πυρκαγιές στην χώρα.

Ωστόσο, το Τμήμα Δασών είχε εκδώσει ανακοίνωση με την οποία διέψευδε τις αναφορές του κ. Χριστοφίδη, αναφέροντας πως από το 2024 οι θέσεις δασοπυροσβεστών αυξήθηκαν κατά 108 μετά από σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Μάλιστα το Τμήμα Δασών στην ανακοίνωση του πληροφορεί ότι σήμερα απασχολεί 702 δασοπυροσβέστες, «τον μεγαλύτερο αριθμό που είχε ποτέ», όπως τονίζει.

Πληθώρα προσκεκλημένων

Αξίζει να αναφερθεί ότι στη σημερινή συνεδρία των τριών επιτροπών κλήθηκαν να συμμετέχουν πέραν των τεσσάρων υπουργών, Εσωτερικών, Γεωργίας, Άμυνας και Δικαιοσύνης, οι γενικοί διευθυντές των υπουργείων Οικονομικών, Γεωργίας, Εσωτερικών, της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, του τμήματος Δασών και η Διοικήτρια της Πολιτικής Άμυνας.

Επίσης, μεταξύ άλλων, κλήθηκαν ο Υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, εκπρόσωποι των υπουργείων Εργασίας και Υγείας, καθώς και του υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, οι έπαρχοι Λεμεσού και Πάφου και εκπρόσωποι των ΕΟΑ, καθώς και της Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων, ο Γενικός Ελεγκτής, ο Αρχηγός Αστυνομίας, ο Αρχιπύραρχος της Πυροσβεστικής, ο Διοικητής της ΕΜΑΚ και εκπρόσωποι του ΓΕΕΦ.

Στην συνεδρία κλήθηκαν ακόμα, εκπρόσωποι του ΟΚΥΠΥ, ο πρόεδρος του ΧΥΤΑ Πάφου, η Επίτροπος Περιβάλλοντος και Ευημερίας των Ζώων, ο Επίτροπος του Πολίτη, ο Επίτροπος Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων, και επηρεαζόμενοι δήμαρχοι και κοινοτάρχες των επαρχιών Λεμεσού και Πάφου, καθώς και εκπρόσωποι συντεχνιών, αλλά και περιβαλλοντικών οργανώσεων.

Της Ελένης Χαραλάμπους