Ψυχρός και απόμακρος εραστής σε κάθε σχέση του; Το πρόβλημα ίσως να είναι βαθύτερο

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν την ίδια ακριβώς συμπεριφορά σε κάθε ερωτική σχέση που συνάπτουν στη ζωή τους καθώς αυτό επηρεάζεται από την ηλικία και την ωριμότητά τους, τις συνθήκες της ζωής τους τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, αλλά και τα συναισθήματα που "ξυπνάει" ή κρατάει ... "κοιμισμένα" το άλλο πρόσωπο.. Έτσι, ο ψυχρός και αδιάφορος φίλος των 20 μας χρόνων, είναι αναμενόμενο κάποια στιγμή να εξελιχθεί στο θερμό, ερωτικό και ερωτευμένο σύντροφο άλλου προσώπου αργότερα στη ζωή του. Τι γίνεται όμως με αυτούς τους ανθρώπους που από τα 18 ως τα 88 παραμένουν το ίδιο επιφανειακά ψυχροί, δύσκολοι στις σχέσεις και αδιάφοροι; 

Η σειρά ντοκιμαντέρ «Love on the Spectrum» επέστρεψε στην πλατφόρμα του Netflix, παρουσιάζοντας τη ζωή ενηλίκων που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού και αναζητούν τον έρωτα. Μέσα από τις ιστορίες τους, γίνεται σαφές πόσο ευρύ είναι το φάσμα, και πόσα διαφορετικά χαρακτηριστικά μπορεί να προσδίδει στο άτομο. Οι πρωταγωνιστές έχουν λάβει επίσημη διάγνωση και είναι πλήρως ενήμεροι για την κατάστασή τους. Τι συμβαίνει, όμως, όταν τα σημάδια δεν είναι εύκολα ανιχνεύσιμα; 

Αυτό σημαίνει ότι πολλοί ενήλικες μπορεί να ζουν χωρίς να γνωρίζουν ότι βρίσκονται στο φάσμα, γεγονός που επηρεάζει σημαντικά τις διαπροσωπικές τους σχέσεις, ειδικά τις ερωτικές και βέβαια και τις φιλικές.

Απότομες, ψυχρές απαντήσεις

Η Δρ Mikki Lee Elembaby, ψυχολόγος που ειδικεύεται στο φάσμα του αυτισμού στη Νέα Υόρκη, αναφέρει κάποια χαρακτηριστικά που μπορεί να υποδηλώνουν ότι ένας ερωτικός σύντροφος ανήκει στο φάσμα. «Ένα από αυτά είναι η δυσκολία στην απάντηση ερωτήσεων ανοιχτού τύπου, όπως “Πώς είσαι;”, καθώς και η τάση να δίνουν απαντήσεις που μπορεί να φαίνονται πολύ άμεσες, ωμές ή απότομες. Η δυσκολία στην κατανόηση κοινωνικών κανόνων μπορεί να οδηγήσει σε παρεξηγήσεις ή παρερμηνείες», αναφέρει.

Μasking

Η εικόνα εξάντλησης μετά από κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, όπως ένα πάρτι ή η συνάντηση με φίλους είναι επίσης ένα χαρακτηριστικό των ατόμων στο φάσμα. «Αυτή η εξάντληση μπορεί να οφείλεται, εν μέρει, σε συμπεριφορές συγκάλυψης – το λεγόμενο masking – όπου το άτομο μιμείται νευροτυπικές κοινωνικές συμπεριφορές για να προσαρμοστεί με τους υπόλοιπους», αναφέρει η ειδικός.

Το masking είναι ιδιαίτερα συχνό στις γυναίκες, γεγονός που συμβάλλει στη συχνή καθυστέρηση ή ακόμα και στην πλήρη απουσία διάγνωσης. «Για παράδειγμα, κάποιος μπορεί να επιβάλλει στον εαυτό του να διατηρεί οπτική επαφή κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης, παρόλο που νιώθει άβολα, ή να προβάλλει φανταστικά κοινωνικά σενάρια για να προετοιμαστεί για διάφορες καταστάσεις», εξηγεί. Ωστόσο, αυτές οι πρακτικές δεν εγγυώνται ότι το άτομο θα αντιληφθεί τα μη λεκτικά κοινωνικά ερεθίσματα. Έτσι, μπορεί να δυσκολεύεται να καταλάβει πότε κοιτάζει επίμονα κάποιον ή πότε πρέπει να σταματήσει να χαμογελάει κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης.

Δυσκολίες στις σχέσεις

Η αδυναμία δημιουργίας και διατήρησης κοινωνικών δεσμών αποτελεί ένα ακόμη σημαντικό χαρακτηριστικό. Σύμφωνα με τη Δρ Megan Anna Neff, κλινική ψυχολόγο με έδρα το Όρεγκον, οι ενήλικες που δεν γνωρίζουν ότι βρίσκονται στο φάσμα συχνά δυσκολεύονται να αναπτύξουν ή να διατηρήσουν κοινωνικές και ρομαντικές σχέσεις, ιδίως εκτός δομημένων περιβαλλόντων, όπως το σχολείο ή ο χώρος εργασίας.  Συνήθως έχουν ιστορία περιπλεγμένων σχέσεων, με επαναλαμβανόμενες αποτυχίες που αδυνατούν να εξηγήσουν. «Μπορεί να υπάρχουν σχέσεις που διαλύονται ξαφνικά, αφήνοντας το άτομο με απορίες για το τι πήγε στραβά», εξηγεί.

Τρεις ερωτήσεις- κλειδιά:

«Πολλά άτομα που ανήκουν στο φάσμα έχουν ουσιαστικές φιλίες», τονίζει η Δρ Elembaby. Ωστόσο, οι προκλήσεις στην κατανόηση των κοινωνικών κανόνων μπορεί να οδηγήσουν σε παρεξηγήσεις και δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις.

Εάν κάποιος υποψιάζεται ότι μπορεί να βρίσκεται στο φάσμα, μπορεί να αναρωτηθεί τα εξής, σύμφωνα με την ειδικό:

-Νιώθετε ότι πρέπει να «αποδώσετε» σε κοινωνικές καταστάσεις;
-Αισθάνεστε εξαντλημένοι από την προσπάθεια διατήρησης σχέσεων;
-Σας έχουν χαρακτηρίσει ποτέ υπερβολικά άμεσο, ωμό ή αναίσθητο;

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

"Αν και οι θετικές απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις δεν συνιστούν διάγνωση, μπορούν να αποτελέσουν αφορμή για αναζήτηση επαγγελματικής αξιολόγησης", καταλήγει.