Κατάθλιψη των γιορτών και πώς να την αντιμετωπίσουμε
31 Δεκεμβρίου 2024, 10:00
Τα Χριστούγεννα και η πρωτοχρονιά, για τους περισσότερους ανθρώπους είναι μία περίοδος, όπου έχουμε έντονη συναισθηματική ανάγκη να νιώσουμε χαρούμενοι, να μπούμε σε κλίμα εορταστικό και να φτιάξει η διάθεση μας. Η ζεστασιά του χριστουγεννιάτικου δέντρου, η ίδια η φάτνη με το άστρο της Βηθλεέμ, τα όμορφα και φωτεινά λαμπιόνια και στολίδια δημιουργούν μία γλυκιά και τρυφερή ατμόσφαιρα, που προκαλεί ένα αίσθημα ηρεμίας γλυκύτητας και προσδοκίας για ζεστές και χαρούμενες στιγμές με τους αγαπημένους μας. Οι γιορτές είναι επίσης για πολλούς ανθρώπου περίοδος χαλάρωσης, ξεκούρασης και βέβαια συνυφασμένη με χαρά, δώρα, γλέντι, κέφι κλπ. Είναι όμως όντως έτσι για όλους;
Γράφει η Δρ. Ιλια Θεοτοκά, κλινική ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια, Αιγινήτειο Νοσοκομείο
Τις ημέρες αυτές υποτίθεται, ότι πρέπει να είμαστε χαρούμενοι - επιβάλλεται «έξωθεν» - πρέπει να νιώθουμε ευφορία, κέφι, να είμαστε «μέσα στην καλή χαρά». Αυτό όμως δεν γίνεται «κατά παραγγελία». Οι άνθρωποι έχουν διάφορα θέματα και προβλήματα, που δεν μπορούν να τα διαχειριστούν πάντα με τον κατάλληλο τρόπο, να τα θέσουν εκτός, για να είναι χαρούμενοι τις γιορτές. Αυτή δε, η κατά κάποιο τρόπο αναγκαστική επιβολή καλής διάθεσης μπορεί να εντείνει, σε κάποιους ανθρώπους, μία υφέρπουσα καταθλιπτική διάθεση, ή το εορταστικό κλίμα να έρχεται σε μία ισχυρότερη αντίθεση με αυτά που νιώθουμε μέσα μας, ή μας συμβαίνουν στη ζωή μας, πχ., φέτος να είναι οι πρώτες γιορτές, που δεν θα είμαστε με κάποιο αγαπημένο πρόσωπο, λόγω απώλειας, αποχωρισμού κλπ., ή οι σχέσεις με τους δικούς μας ανθρώπους να μην είναι έτσι όπως τις θέλουμε και να μην νιώθουμε καλά.
Παράλληλα, άνθρωποι που ζουν μόνοι και δεν έχουν ένα δίκτυο συγγενών ή φίλων για να περάσουν μαζί τους την παραμονή ή την πρώτη ημέρα του χρόνου, νιώθουν ακόμα περισσότερο μόνοι, η καταθλιπτική τους διάθεση εντείνεται και μαζί με αυτήν και πιθανά αισθήματα ενοχών, τάσεις αυτοκατηγορίας κλπ.
Τα μοναχικά άτομα, θα πρέπει να διαχειριστούν και να προγραμματίσουν έγκαιρα αυτές τις ημέρες. Πιθανά, από τον προηγούμενο μήνα θα πρέπει να σκεφτούν πώς θέλουν να περάσουν τις ημέρες αυτές και πώς θα τις οργανώσουν. Θα μπορούσαν πχ. να μαγειρέψουν κάτι και να καλέσουν ένα γείτονα, ένα φίλο με τον οποίο έχουν χαθεί, ή να επισκεφθούν κάποιον συγγενή ή γνωστό τους που να είναι και εκείνος μόνος. Το ζητούμενο είναι να είναι σε επαφή και επικοινωνία με άλλους ανθρώπους..
Όταν επικοινωνούμε με άλλους, αλλάζει η διάθεσή μας, γιατί η επαφή αυτή μας αποσπά από δικές μας δυσάρεστες σκέψεις και η προοπτική του άλλου μπορεί να μας κάνει να δούμε τα πράγματα με άλλο «μάτι».
Πώς μπορούμε όμως να διαχειριστούμε δυσάρεστα καταθλιπτικά συναισθήματα και να οπλιστούμε με αισιοδοξία και θετική διάθεση, για την καινούργια χρονιά που έρχεται;
-Μιλήστε σε κάποιον δικό σας για τα συναισθήματά σας.
-Διατηρείστε, όσο γίνεται, μία θετική διάθεση. Αποδεχτείτε ότι στη ζωή υπάρχουν δυσκολίες, θλίψη, δυσάρεστες στιγμές. Είναι σημαντικό να μπορούμε να αγαπάμε τη ζωή, ακόμα και στις πιο δύσκολες φάσεις της.
-Προσπαθείστε να σκέφτεστε ρεαλιστικά. Ελέγξτε τις προσδοκίες και τις προτεραιότητες σας. Μην εστιάζετε σ αυτά που δεν έχετε, εστιαστείτε σ αυτά που έχετε.
-Αποφασίστε σε ποιο βαθμό που θέλετε να είστε με συγγενείς, αν δεν θέλετε να πάτε στις παραδοσιακές οικογενειακές συγκεντρώσεις, βρείτε μία δικαιολογία και μην πάτε, ή πηγαίνετε για λίγο και φύγετε.
-Αφιερώστε μια ημέρα στον εθελοντισμό, θα σας κάνει να νιώσετε καλύτερα με τον εαυτό σας και προσφέροντας στους άλλους, σας βγάζει από την απομόνωση.
-Αν δεν έχετε χρήματα για δώρα, φτιάξτε κάτι μόνοι σας και προφέρετέ το (ένα κέικ, μία πίττα, ένα διακοσμητικό αντικείμενο, εύκολα μπορείτε να βρείτε ιδέες και να γίνετε δημιουργικοί).
-Να θέτετε μικρούς καθημερινούς στόχους. Όταν τους ολοκληρώνετε, να επιβραβεύετε τον εαυτό σας.
-Φροντίστε τη διατροφή σας. Αποφύγετε το υπερβολικό αλκοόλ την περίοδο των γιορτών, επειδή το αλκοόλ προκαλεί κατάθλιψη.
- Βγείτε έξω, περπατήστε, ασκηθείτε. Η άσκηση αυξάνει τις ενδορφίνες και λειτουργεί σαν αντικαταθλιπτικό. Μπορείτε να συνδυάσετε την άσκηση με φιλική παρέα, που την κάνει πιο ευχάριστη.
-Προσπαθήστε να εκτεθείτε σε ηλιόλουστα μέρη.
-Εμπλακείτε πιο ενεργά σε δραστηριότητες. Εμπλουτίστε την κοινωνική σας ζωή κρατείστε κοντά σας τους φίλους και τα μέλη της οικογένειας, που εσείς θέλετε.
Και τέλος: Μην διστάσετε να μιλήσετε στον ψυχολόγο: Πάρτε τηλέφωνο, κλείστε ραντεβού, πηγαίνετε στο ραντεβού, παραμείνετε στη θεραπεία.
Ακόμα και 1-2 συνεδρίες μπορεί να είναι διαφωτιστικές και να σάς βγάλουν από το αδιέξοδο!
Οι παραπάνω συμβουλές μπορεί να σας βοηθήσουν σημαντικά, αλλά όχι από μόνες τους, εάν τα καταθλιπτικά συναισθήματα είναι έντονα, διαρκούν πάνω από 2 εβδομάδες και επηρεάζουν σοβαρά την καθημερινή σας λειτουργικότητα. Στην περίπτωση αυτή, αλλά και στην περίπτωση που σκέπτεστε ότι η ζωή δεν αξίζει, θα πρέπει να επισκεφτείτε άμεσα ένα ψυχολόγο κια να ξεκινήσετε ψυχοθεραπεία ή και να πάρετε αντικαταθλιπτική αγωγή. Να έχετε υπόψη σας ότι η κατάθλιψη είναι μία ψυχολογική διαταραχή που θεραπεύεται εφόσον όμως αποφασίσετε να την αντιμετωπίσετε.